ulica Piotrkowska 173

ulica Piotrkowska 173 nr hip. 723

do 1850 r. nr 180

Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego w lipcu 1834 r., plac nr 180 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 173) objął tkacz przybyły z Saksonii, Ernest Zeman.

Właściciel zobowiązał się do wystawienia, w ciągu 2 lat, frontowego domu drewnianego.

Trudno powiedzieć czy Pan Ernest zmienił plany, czy było to zasługą następnego właściciela, ale na froncie Piotrkowskiej stanął parterowy dom murowany - taki stan przedstawia plan Józefa Lenartowskiego z 1849 r.

W latach 30-tych Dawid Lande (zobacz poniżej), zamożny kupiec żydowski z Kalisza, prowadził pod tym adresem skład przędzy bawełnianej. W latach 40-tych skład firmował, na imię ojca, syn Dawida, Samuel Lande.

W pierwszej połowie XIX w. tylko trzej przedstawiciele społeczności żydowskiej, Dawid Lande, drugi kupiec kaliski, Ludwik Mamroth i Adolf Abram Likiernik, uzyskali prawo osiedlenia się i prowadzenia działalności poza rewirem wyznaczonym dla starozakonnych, na Starym Mieście.

Przynajmniej od początku lat 60-tych nieruchomość należała do Wilhelma Lehman.

Pod koniec lat 60-tych właścicielem posesji był Efraim Dembiński. W drugiej połowie lat 60-tych do Dembińskiego należały również nieruchomości przy Piotrkowskiej 10 i Piotrkowskiej 194.

W latach 70-tych nieruchomość przeszła w ręce Adolfa Daube, który kilka lat później kupił również sąsiednią posesję, przy Piotrkowskiej 171.

Parterowy dom frontowy wyburzono po II wojnie światowej.

Ogłoszenia prasowe:

H. Kross Fabryka mydła domowego i przemysłowego
„Union Textile” SA Biuro sprzedaży na Polskę fabryk włókienniczych
„Union Textile” SA Przedstawicielstwo Fabryki Przędzy i Tkanin Sztucznych „Chodaków” SA

Dawid Lande (1786-1858), bogaty kupiec z Kalisza, rozpoczął działalność w Łodzi w latach 30-tych XIX w. Podobnie jak inny kaliszanin, Ludwik Mamroth, prowadził skład przędzy bawełnianej.

Lande i Mamroth, a w połowie lat 40-tych XIX w. również Adolf Abram Likiernik, byli ówcześnie jedynymi Żydami w Łodzi, którym zezwolono zamieszkać i prowadzić działalność poza rewirem na starym mieście.

Na początku lat 40-tych XIX w. Dawid Lande kupił trzymorgową parcelę u zbiegu ulicy Kątnej i Wólczańskiej (dz. Wróblewskiego 3). Stanęła tam dwupiętrowa, mechaniczna przędzalnia bawełny, magazyny i parterowy dom mieszkalny dla robotników.

W 1846 r. Lande otrzymał zgodę na uruchomienie fabryki. W 1847 r. pracowały na Kątnej 3762 wrzeciona, a w 1849 r. już 5692. W tym czasie zakład zatrudniał ok. 160 robotników.

W połowie XIX w. fabryka Lande była drugą, po zakładach Geyera, największa łódzka przędzalnią bawełny.

Światowy kryzys na rynku bawełny, spowodowany amerykańską wojną secesyjną, oraz śmierć założyciela, doprowadziły przedsiębiorstwo do upadłości.

W połowie lat 60-tych XIX w. tereny przy Kątnej przeszły w ręce Emanuela Lohsteina, a w 1878 r. dawne zabudowania Landego kupił Karol Scheibler. Powstała tutaj tkalnia „Tivoli” , w której pracowało 840 mechanicznych krosien. Nazwa „Tivoli” wywodziła się prawdopodobnie od parku i ogródka piwnego, który funkcjonował w tym miejscu na przełomie lat 30-tych i 40-tych XIX w.

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

30 marca 2015

Piotrkowska_173

piotrkowska-nr.pl