ulica Piotrkowska 167

ulica Piotrkowska 167 nr hip. 726

do 1850 r. nr 177

Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego w lipcu 1834 r., plac N 177 przy ulicy Piotrkowskiej w nowej osadzie rękodzielniczej tutejszej (dz. Piotrkowska 167), objął tkacz przybyły z Czech, Franciszek Appelt.

Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki wyrobów bawełnianych składającej się z 3 warsztatów przy których 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia frontowego domu drewnianego.

W 1832 r., już w Łodzi, Franciszek Appelt poślubił Joannę Ilner (akt 25), córkę Józefa Ilnera.

Zobacz przedstawicieli rodziny Appelt na Piotrkowska Tree.

W grudniu 1843 r. Appeldt sprzedał połowę placu od strony ulicy Wólczańskiej Karolowi Welke, za kwotę 135 rubli (900 złp).

Kontraktem z sierpnia 1845 r. małżonkowie Joanna i Franciszek Appelt sprzedali drugą połowę nieruchomości, od strony ulicy Piotrkowskiej, Karolowi Müller za kwotę 237 rubli i 50 kopiejek (1550 złp).

Żoną Karola Müllera (metrykalnie Karola Gottloba), tkacza z Saksonii, syna Jana Gottlieba i Anny Reginy z d. Bormann, była Rozalia z d. Simon (ślub 1840 akt 77). Siostra Karola, Joanna Krystyna Müller, poślubiła w 1839 r. Karola Traugotta Koch.

Zobacz przedstawicieli rodziny Karola Gottloba Müllera na Piotrkowska Tree.

Na podstawie umowy zamiany, sporządzonej w marcu 1863 r., małżonkowie  Karol i Rozalia Müller sprzedali nieruchomość przy Piotrkowskiej małżeństwu Szarlotty z d. Krüger i Jana Graeser, zaś sami przenieśli się na ulicę Widzewską 1128 (dz. Kilińskiego 98-100).

Kontraktem z maja 1866 r. małżonkowie Graeser sprzedali nieruchomość Franciszkowi Lange, majstrowi murarskiemu zamieszkałemu w Warszawie, za kwotę 2437 rubli i 50 kopiejek.

W tym czasie stał na froncie dom drewniany mieszkalny pod gontami mający długości łokci* 30, szerokości łokci 18, a wysokości łokci 5 nowej miary polskiej.

* - 1 łokieć = 0,576 m

Franciszek Lange przekazał zarządzanie nieruchomością swojemu bratu, tkaczowi z Łodzi, Wilhelmowi Lange. Po 2 latach, w 1868 r., Franciszek odebrał plenipotencję Wilhelmowi i przekazał ją swojemu ojcu, Józefowi Lange.

Na mocy kontraktu z maja 1871 r. Józef Lange, w imieniu syna, Franciszka Lange, sprzedał nieruchomość Franciszkowi Müller, za kwotę 1600 rubli.

W kwietniu 1873 r. Müller sprzedał nieruchomość małżeństwu Matyldy i Ignacego Jäger, za kwotę 2400 rubli. Żona Ignacego, Matylda z d. Ullrich, była córką Antoniego Ullrich.

Zobacz przedstawicieli rodziny Ignacego Jägera na Piotrkowska Tree.

Plan Rudolfa Micińskiego z 1877 r. przedstawia nadal frontowy dom drewniany i wyłącznie drewniane zabudowania w podwórzu.

Na dokumentacji budowlanej z 1889 r. widać już kamienicę frontową i murowane oficyny fabryczne.

W latach 80-tych XIX w. podwórze posesji Piotrkowskiej 167 miało już charakter czysto fabryczny.

Taryfy domów z okresu 1888-1920 podają wielu właścicieli nieruchomości - Chaima (Michała) Kohn i Józefa Beyer, Juliana Neufeld, Józefa Bukiet i Fischela Karnowskiego.

W kwietniu 1902 r. miał miejsce groźny pożar, o którym pisał dziennik "Rozwój" (MA).

Przed I wojną światową i w okresie międzywojennym, przy Piotrkowskiej 167 funkcjonowała duża liczba przedsiębiorstw - zobacz

Ostatnim obiektem przemysłowym, jaki powstał na nieistniejącej dzisiaj posesji, była trzypiętrowa tkalnia, wystawiona ok. 1910 r. przez Fischela Karnowskiego. Tkalnia Karnowskiego zachowała się do dzisiaj i możemy ją zobaczyć pod obecnym adresem al. Mickiewicza 15a.

Granice dawnych posesji Piotrkowskiej 165 i 167, naniesione na współczesny widok tego terenu, dają obraz dokonanych przemian - zobacz.

Archiwalne dokumenty budowlane:

1889 - "O nadbudowie przez Beyera i Kohna dwóch pięter na pomieszczenia kantoru i magazynu towarów nad istniejącą wilkownią pod numerem 726 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

1898 – „O przeróbce przez Juliana Neufelda okien i drzwi, a także wyburzeniu trzech wewnętrznych ścian na parterze murowanego, piętrowego domu”. [zobacz]

1902 – „O odbudowie po pożarze murowanej, dwupiętrowej przędzalni i tkalni z nadbudową poddasza i nadbudową piętra z poddaszem nad istniejącym parterowym pomieszczeniem wilkowni, a również dobudowie murowanej klatki schodowej i przebudowie już istniejącej [przez] Juliana Neufelda pod numerem 726/167 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

1910 – „Projekt na budowę przez Fiszela Karnowskiego murowanej, trzypiętrowej tkalni i parterowego budynku wilkowni pod numerem 726/167 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

• Julian Neufeld Fabryka sztucznej wełny
• Szymon Wołkowicz Fabryka glansowanych sznurków i wstążek
• D. Feldbrill Skład żelaza, stali, śrub i gwoździ
• „PAW” Polsko-Amerykańska Fabryka Wyrobów Jedwabniczych
• B. Tochterman Szarparnia

Juliusz Panzer

Juliusz Panzer (1852-1919) był synem Fryderyka Roberta Panzera i Augusty Emilii z d. Wuttke.

W połowie lat 80-tych fabryka wyrobów wełnianych Juliusza Panzera funkcjonowała przy Piotrkowskiej 167. Już wtedy właściciel stosował w produkcji system profesora Gustava Jägera (Jaegera) MA.

Pod koniec lat 80-tych XIX w. Panzer wystawił niedużą, mechaniczną fabrykę przy ulicy Łąkowej (początkowo droga bez nazwy, dz. Łąkowa 25).

1888 - "O budowie przez Juliusza Panzera murowanego, częściowo parterowego a częściowo piętrowego, domu mieszkalnego, parterowego, murowanego kantoru, dwupiętrowej mechanicznej tkalni, murowanej kotłowni, murowanego budynku gospodarczego i domku dla stróża na nieruchomości pod numerem 829nop przy projektowanej ulicy w mieście Łodzi". [zobacz]

Nieduże przedsiębiorstwo przy Łąkowej zatrudniało do 30 robotników i nadal produkowało zgodnie z systemem dr Jaegera (MA). Wyroby Juliusza Panzera były reklamowane jako chroniące przed chorobami, a nawet z nich leczące. Cudowne właściwości odzieży nie spowodowały rewolucji w przemyśle włókienniczym, ani nie doprowadziły producenta do znaczącej zamożności. Po sprzedaży nieruchomości przy Łąkowej 25, postać Juliusza Panzera zniknęła z kart historii Łodzi, a teren fabryczny przeszedł w ręce jego imiennika, Juliusza Kindermanna.

MA (materiały archiwalne) - zobacz

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone