ulica Piotrkowska 190

ulica Piotrkowska 190 nr hip. 573

do 1850 r. nr 42

Na mocy kontraktu, spisanego w marcu 1834 r., plac nr 42 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 190), ze stojącym na froncie murowanym domem rządowym, należał do Gottloba Heinricha - zobacz poniżej rodzina Heinrich.

Stosownie  do kontraktu, spisanego w kwietniu 1839 r., Heinrich sprzedał nieruchomość kupcowi, Karolowi Gräber (Graeber).

Od 1841 r. Gräber był również właścicielem sąsiedniej posesji, przy Piotrkowskiej 192.

Przynajmniej od końca lat 60-tych obie posesje, przy Piotrkowskiej 190 i 192, oznaczone po 1850 r. pojedynczym nr hip. 573, należały do wdowy po Henryku, Amalii Gräber.

W 1855 r. córka Karola i Amalii Gräber, Ludwika Matylda, poślubiła Jana Gwizdczyńskiego (akt 18), inspektora policyi w mieście Łodzi. Pan młody, kawaler, miał 48 lat, a panna młoda lat 18.

Ożenek widać posłużył inspektorowi, bo jak wynika z taryf domów  i dokumentów budowlanych, przynajmniej na początku lat 90-tych Jan Gwizdczyński był nadal właścicielem nieruchomości.

Ok. 1894 r. południową połowę nieruchomości kupił Józef Lejzor Lehman.

Przez kilka lat, od ok. 1905 r., nieruchomość przy Piotrkowskiej 190 należała do łódzkiego architekta (m.in. autora projektu hotelu "Savoy"), Stefana Jana Lemene.

Pod koniec pierwszej dekady, na krótko przed sprzedażą nieruchomości i opuszczeniem Łodzi, Lemene wystąpił o zezwolenie na budowę obiektu przemysłowego.

1909-10 - "O podaniu Stefana Lemene o zezwolenie na założenie tkalni mechanicznej w Łodzi". [zobacz]

Czy budynek fabryczny w głębi posesji wystawił jeszcze Lemene, czy następny właściciel? Do wyjaśnienia.

Obiekt został wyburzony w pierwszej połowie lat 70-tych XX w. Jest jeszcze widoczny na kadrach filmu z 1973 r. - zobacz.

Od ok. 1911 r. posesja przeszła w ręce Bera Etkinda, który prowadził pod tym adresem fabrykę wełnianą. W tym czasie skład Etkinda mieśćił się przy Piotrkowskiej 66.

Taryfa domów z 1920 r. wymienia nadal Bera Etkinda jako właściciela.

W okresie międzywojennym przy Piotrkowskiej 190 działały różne podmioty, miedzy innymi:

• mechaniczna tkalnia, właściciel Majer Grynsztajn,
• mechaniczna tkalnia, właściciel Izak Przybyszewicz,
• mechaniczna tkalnia, właściciel Mojżesz Gorman,
• mechaniczna tkalnia, właściciel firma Stattler i Spółka,
• mechaniczna tkalnia, właściciele: Abram Bajer i Fiszel Przytycki,
• mechaniczna tkalnia, oraz sprzedaż towarów włókienniczych przy ul. Piotrkowskiej 69, właściciel firma Jankielewicz i Rozen,
• mechaniczna tkalnia, właściciel Bronisław Sobocki (poprzedni właściciel firma M. Serejski i Spółka).

Fabryka przy Piotrkowskiej 190 wpisuje się w dawny, przemysłowy obraz tego terenu - zobacz Fabryki północnego "Manhattanu".

Archiwalne dokumenty budowlane:

1892 – „O zatwierdzeniu planu na budowę przez Jana Gwoździńskiego murowanej, trzypiętrowej oficyny mieszkalnej, dwóch murowanych, piętrowych komórek z ustępami i murowanej parterowej pralni pod numerem 573 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

1894 – „O wyburzeniu przez Jana Gwoździńskiego części parterowego, murowanego domu frontowego pod numerem 190/573 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi, celem budowy wjazdu na podwórze podzielone na dwie części po sprzedaży jednej z nich”. [zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

• E. Tonn Zakład galanteryjno-introligatorski
• A. Restel Magazyn obuwia

• M. Serejski i S-ka Tkalnia mechaniczna

• Ber Etkind Fabryka wyrobów wełnianych

rodzina Heinrich

Jan (metrykalnie Jan Gottlieb) Heinrich, tkacz z Saksonii, osiedlił się w naszym mieście w latach 20-tych XIX w. Janowi towarzyszyła druga żona, Ewa Rozyna Ficht, oraz dzieci z pierwszego i drugiego małżeństwa. Po przybyciu do Łodzi rodzina Heinrichów zajmowała dom własny przy ówczesnej Piotrkowskiej 20 (dz. Piotrkowska 234) MA.

Wybrane dzieci Jana Heinricha:

   • Gottlob (metrykalnie Gottlob August), ur. 1806, żona Marianna (metrykalnie Marianna Elżbieta) Wagner (ślub 1830 akt 49). Marianna, córką Jana Gotfryda Wagnera (zobacz rodzina Wagner), mieszkała po sąsiedzku, przy ówczesnej Piotrkowskiej 19 (dz. Piotrkowska 236). Siostra Marianny, Amalia Wilhelmina Wagner, została żoną Jakuba Steigerta.

Syn Gottloba i Marianny, August (metrykalnie Karol August) Heinrich, nie kontynuował rodzinnej profesji, tkactwa i został kapelmistrzem. Pod koniec lat 60-tych orkiestra Augusta Heinricha dawała cykliczne występy w "Paradyzie" (MA). Na początku lat 70-tych August opuścił Łódź.

   • Krystyna Karolina, ur. 1810, mąż Fryderyk Kweitsch (ślub 1839 akt 61).

   • Karolina, ur. 1821, mąż Jan Ende (ślub 1840 akt 17) - zobacz rodzina Ende.

MA (materiały archiwalne) - zobacz

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone