W maju 1826 r. Gottlieb Haussmann, zamożny tkacz, podpisał Protokoł Deklaracyjny, na mocy którego objął dwa place, nr 209 i 210, z obowiązkiem pobudowania na jednym w przeciągu najdalej lat 2, na drugim zaś w przeciągu lat 4, dwóch domów drewnianych. Na mocy Protokołu Deklaracyjnego z listopada 1826 r. Haussmann objął trzeci plac, nr 208, z przeznaczeniem na wjazd na teren połączonych posesji. Wymienione powyżej parcele nr 208, 209 i 210, kończące się pierwotnie na ulicy Wólczańskiej, to obecne posesje Piotrkowskiej 223 i 225.
W przeciągu następnych dwóch lat, zgodnie ze złożonym przyrzeczeniem, Haussmann wystawił na rogu Piotrkowskiej i Bocznej (dz. Radwańska) dom drewniany mieszkalny pod dachówką, mający długości łokci* 30¾, szerokości łokci 14¼, a wysokości łokci 5½ nowej miary polskiej.
* - 1 łokieć = 0,576 m
Informację o istnieniu domu Haussmanna zawiera Protokoł Deklaracyjny Johana Gothelfa Eiserta z 1828 r., w którym Eisert zobowiązuje się do pobudowania w przeciągu najdalej lat dwóch na obranym jako wyżej placu [nr 211, dz. Piotrkowska 229] domu drewnianego w taki sposób jak dom drewniany Hausmana tkacza jest wystawiony.
Drugi dom Haussmanna, mający powstać w przeciągu 4 lat, nie został wybudowany.
W 1828 r. Gottlieb Haussmann objął funkcję starszego Zgromadzenia Majstrów Tkackich.
Po śmierci Gottlieba Haussmanna (zm. 1840 akt 139) nieruchomość przeszła w ręce jego sukcesorów: syna Jana Gottlieba, zamężnej córki Joanny Krystyny, żony Fryderyka Wilhelma Sommerfeld, oraz drugiej zamężnej córki, Joanny Eleonory, żony Jana Gottlieba Grunewald.
Zobacz przedstawicieli rodziny Haussmann na Piotrkowska Tree.
Podział nieruchomości nastąpił w 1841 r.
W październiku 1841 r. sukcesorzy Gottlieba Haussmann sprzedali północną połowę nieruchomości, to jest plac nr 208 i połowę placu 209 (dz. Piotrkowska 223), Fryderykowi Hoffmann.
Na mocy kontraktu z września 1845 r. sukcesorzy Gottlieba Haussmann sprzedali drugą połowę nieruchomości, to jest połowę placu 209 i plac 210 (dz. Piotrkowska 225), Janowi Andrzejewskiemu.
W maju 1849 r. Andrzejewski sprzedał nieruchomość Leopoldowi Schultz.
Zgodnie z protokołem z czerwca 1856 r. Schultz sprzedał nieruchomość Józefowi Sołtys.
Kontraktem z września 1856 r. Sołtys sprzedał nieruchomość Marii Volkmann. Kilka miesiecy wcześniej, w maju 1856 r., Maria poślubiła farbiarza Gustawa Reichelta (akt 24). Późniejsze dokumenty wymieniają małżonków Reichelt jako właścicieli.
W czasie zamieszek spowodowanych tzw. "buntem tkaczy", 10 września 1861 r. podłożono ogień pod stodołę stojącą w podwórzu nieruchomości.
W styczniu 1869 r. małżonkowie Reichelt sprzedali nieruchomość Juliuszowi Schmidt - zobacz poniżej rodzina Juliusza Schmidta.
W 1881 r. Schmidt przedstawił do zatwierdzenia projekt budowy jednopiętrowej kamienicy narożnej (MA), zajmującej całą szerokość obszaru frontowego (połowa działki 209 i działka 210), z przylegającą prawą oficyną. Autorem projektu był Edward Creutzburg.
Z nieznanych mi jeszcze przyczyn wystawiono tylko mniejszą, północną część (z elewacją trzyosiową), zajmującą połowę działki 209, oraz przyległą oficynę. Obiekt istnieje do dzisiaj.
Południową, narożną część obszaru frontowego (działka 210) zajmował dalej parterowy dom drewniany, wystawiony jeszcze przez Hausmanna. Taki stan zabudowy frontowej utrzymywał się do 1898 r.
W drugiej połowie lat 90-tych XIX w. nieruchomość przeszła w ręce małżeństwa Emilii i Emila Müller.
W 1899 r. małżonkowie Müller zakończyli budowę trzypiętrowej kamienicy narożnej. Autorem projektu, podobnie jak w 1881 r., był Edward Creutzburg.
Na początku XX w. nieruchomość przeszła w ręce małżeństwa Marii i Andrzeja Lutrosińskich (zobacz poniżej).
Księga adresowa z lat 1937-39 wymienia Marię Lutrosińską jako właścicielkę.
MA (materiały archiwalne) - zobacz
* * *
W parterowym obiekcie stojącym wzdłuż ulicy Radwańskiej (w dzisiejszym obszarze "plomby" przy Radwańskiej 1), funkcjonowała odlewnia żeliwa (gisernia) i fabryka maszyn "Diesner i Vorberg". Istnieje prawdopodobny związek firmy "Diesner i Vorberg" z rodziną Diesnerów, właścicieli posesji przy Piotrkowskiej 219, wchłoniętej później przez rozwijające się przedsiębiorstwo Józefa Johna. Na przełomie lat 80-tych i 90-tych XIX w. miejsce odlewni zajął jednopiętrowy dom mieszkalny.
W latach 90-tych wprowadzono w Łodzi policyjną numerację posesji. Przyjęty dla tej nieruchomości numer "225" jest nie do końca właściwy. Prawidłowym numerem byłby "225/227", ponieważ kolejna nieruchomość, po południowej stronie ulicy Radwańskiej, nosi numer "229".
Archiwalne dokumenty budowlane:
1889 – „ Projekt budowy przez wdowę Emilię Schmidt murowanego, jednopiętrowego domu z poddaszem pod numerem 697 przy ulicy Brzeźnej w mieście Łodzi”.
[zobacz]
1898 - "Projekt budowy murowanego, trzypiętrowego, podpiwniczonego, frontowego domu mieszkalnego z poddaszem i takiej samej oficyny na nieruchomości Emila Millera, pod numerem 697/227, na rogu ulic: Piotrkowskiej i Radwańskiej w mieście Łodzi". [zobacz]
Ogłoszenia prasowe:
Diesner i Vorberg Odlewnia żelaza i fabryka maszyn
Józef Bachman Cukiernia
J. Kozłowski Magazyn maszyn do pisania, rowerów i samojazdów firmy „Orzeł”
A. Kowarsz Skład kapeluszy
A. Matybowski Cukiernia
rodzina Juliusza Schmidta
Zobacz przedstawicieli rodziny Juliusza Schmidta na Piotrkowska Tree.
Jakub Schmidt, mularz, pochodził z miasta Wittemberg, w obecnej Saksonii-Anhalt. W latach 30-tych XIX w. rodzina Jakuba, żona Anna Karolina z d. Förster i troje dzieci, zamieszkała w drewnianym domu własnym przy ulicy Południowej 129 (później Zawadzka 439, obecnie Próchnika 10).
W 1838 r., po śmierci Anny Karoliny, Jakub ożenił się z Julianną Jahner. Z tego związku przyszedł na świat, w 1843 r., Juliusz Schmidt.
W latach 60-tych nieruchomość przy Południowej/Zawadzkiej przeszła w ręce Augusta Döringa (zobacz rodzina Döring). W 1876 r. Döringowie wystawili na froncie posesji dwupiętrową kamienicę, widoczną na fotografii Eliasza Stummana (MA).
W 1864 r. Juliusz Schmidt poślubił Emilię Prachińską.
Po przedwczesnej śmierci Juliusza, w 1886 r., nieruchomość przy Piotrkowskiej 225 należała do wdowy Emilii.
MA (materiały archiwalne) - zobacz
Andrzej i Eugeniusz Lutrosiński
Andrzej Lutrosiński, majster rzeźnicki, urodził się w 1862 r. w Stęczewie (MA). W 1884 r. poślubił Marię (Mariannę) Michalską (akt 500).
W latach 90-tych XIX w. Lutrosiński przewodniczył czeladzi rzeźniczej, o czym możemy przeczytać w informacji zamieszczonej w dzienniku "Rozwój" z 1899 r. (MA).
Ręczna wytwórnia wędlin Lutrosińskiego, funkcjonująca przy ówczesnej Przędzalnianej 64 (dz. Przędzalniana 68), został zmechanizowana na początku XX w.
1900-1901 - "Plan zdjęty z natury murowanego, parterowego budynku na nieruchomości Towarzystwa Akcyjnego Karola Scheiblera w mieście Łodzi, przy ulicy Przędzalnianej pod numerem 64/962, w którym Andrzej Lutrosiński chce urządzić mechaniczną masarnię, która zastąpi ręczną, wraz z instalacją silnika gazowego". [zobacz]
Przed I wojną światową sklep firmowy działał przy Przędzalnianej 14, później w domu własnym, przy Piotrkowskiej 225. Podręczny Rejestr Handlowy z 1926 r. wymienia sklep rzeźniczy Andrzeja Lutrosińskiego pod adresem Księży Młyn 14.
Zakład przy Przędzalnianej 64, prowadzony w latach 20-tych XX w. pod szyldem "Masarnia Poznańska", został zlikwidowany ok. 1930 r.
Profesję ojca kontynuował jego syn, Eugeniusz Lutrosiński, urodzony w Łodzi, w 1886 r. (MA). Żoną Eugeniusza była Zofia Piestrzyńska (ślub 1912 akt 332).
Poniższe dokumenty dają świadectwo działalności Eugeniusza Lutrosińskiego w okresie międzywojennym.
1927-1939 - "Wędliniarnia przy ul. Kątnej 54, właściciel Eugeniusz Lutrosiński, dzierżawca Józef Szadkowski". [zobacz]
1931 - "Sklep rzeźniczy przy ul. Pomorskiej 99, właściciel Eugeniusz Lutrosiński". [zobacz]
MA (materiały archiwalne) - zobacz
Wigury
Piłsudskiego
Roosevelta
Nawrot
Tuwima
Moniuszki
Traugutta
Narutowicza
Jaracza
Rewolucji 1905
Brzeźna
pl. Wolności
Radwańska
pl. Wolności
Żwirki
Mickiewicza
Zamenhofa
Andrzeja
6 Sierpnia
Zielona
Więckowskiego
Próchnika
piotrkowska-nr.pl
© Wszystkie prawa zastrzeżone