ulica Piotrkowska 77
ulica Piotrkowska 77 nr hip. 771
do 1850 r. nr 131
Na mocy protokołu deklaracyjnego z lipca 1834 r. plac pod Nº 131 przy ulicy Piotrkowskiej w nowej osadzie rękodzielniczej tutejszej objął tkacz z Czech, August Rasche.
Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki wyrobów bawełnianych składającej się z 3 warsztatów przy których 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia, w przeciągu najdalej lat 2, domu drewnianego.
Pan August nie wystawił przyrzeczonego domu frontowego.
W drugiej połowie lat 30-tych Rasche sprzedał nieruchomość Edwardowi Schmidt.
W dokumencie z sierpnia 1839 r. możemy przeczytać: August Rasche, tkacz, plac pod liczbą 131, wraz z ogrodem morgę jedną prętów trzydzieści ośm miary nowo polskiej obejmujący, odstąpił Edwardowi Schmidt - nowo nabywca ten rozpoczął już budowę domu frontowego.
Stosownie do kontraktu z sierpnia 1842 r., nieruchomość kupił Antoni Pischel.
Zgodnie z aktem z maja 1862 r., Pischel sprzedał nieruchomość Ignacemu Schatke - zobacz poniżej rodzina Schatke.
W sierpniu 1865 r. Schatke sprzedał nieruchomość buchalterowi, Teodorowi Kahl.
Teodor Kahl (metrykalnie Ernest Teodor), urodzony w Aleksandrowie Łódzkim w 1833 r. (akt 169), był synem sukiennika Beniamina i Fryderyki Hundt. W latach 50-tych Kahl był zameldowany na nieruchomości Franciszka Ludwiga, później jego syna, Józefa, przy Piotrkowskiej 97. W latach 70-tych Kahl prowadził (był właścicielem?) ręczną tkalnię Józefa Ludwiga przy Piotrkowskiej 97.
W 1871 r. poślubił Fanny Seeliger (akt 153), córkę Ferdynanda Seeligera.
Teodor Kahl zmarł w styczniu 1887 r. (MA).
Zobacz przedstawicieli rodziny Teodora Kahl na Piotrkowska Tree.
W 1869 r. Kahl sprzedał nieruchomość Adolfowi Otto.
W tym czasie na froncie Piotrkowskiej stał nadal parterowy dom drewniany o długości 32 łokci*, szerokości 16 łokci i wysokości 5 łokci.
* - 1 łokieć = 0,576 m
Plan Rudolfa Micińskiego z 1873 r. przedstawia już frontowy budynek murowany i dwa murowane obiekty w podwórzu - zobacz.
W latach 70-tych Otto wykupił grunt działki.
1876 - "O wykupie czynszów przez Adolfa Otto z gruntu nr 131/771 w mieście Łodzi". [zobacz]
Taryfa domów z 1888 r. wymienia nadal Adolfa Otto jako właściciela.
Budynek w obecnym kształcie, dom bankowy Maksymiliana Goldfedera (zobacz poniżej), został zbudowany w latach 1891-92, według projektu podpisanego przez Hilarego Majewskiego.
Pierwotny projekt budynku dwupiętrowego, wykonany przez warszawskiego architekta Bronisława Brodzica-Żochowskiego, nie został zrealizowany.
W latach 30-tych XX w. mieścił się tutaj „Dom Bankowy Najda, B-cia Winter i Weiss”.
Archiwalne dokumenty budowlane:
1891 – „Projekt na budowę przez Maksymiliana Goldfedera murowanego, dwupiętrowego, podpiwniczonego domu mieszkalnego ze strychem, takiej że oficyny i piętrowego budynku gospodarczego pod numerem 771 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]
1898 – „Projekt budowy murowanego, parterowego magazynu na nieruchomości Maksymiliana Goldfedera pod numerem 771 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]
Ogłoszenia prasowe:
- Dom Bankowy Najda, B-cia Winter i Weiss
rodzina Schatke
Zobacz przedstawicieli rodziny Schatke na Piotrkowska Tree.
Tkacz Ignacy Engelbert Schatke (1810-1887), urodzony w czeskim Sternbergu (dz. Šternberk), przybył do Zgierza w latach 30-tych XIX w. W pierwszej połowie lat 50-tych przeniósł się do Łodzi. Żoną Ignacego Engelberta była Krystyna Lau (1816-1894). Wybrane dzieci Ignacego Engelberta i Krystyny:
- Matylda Paulina (1838-1897). W pierwszym małżeństwie żona Aleksandra Jana Kleista. Córka z pierwszego związku, Emma Matylda Kleist, poślubiła Zygmunta Richtera. W drugim małżeństwie żona Gustawa Lorenza. Córka z drugiego związku, Matylda Lorenz, poślubiła Reinholda Richtera (brata Zygmunta).
- Robert Schatke (1851-1920). Znany łódzki księgarz. Księgarnie przy Piotrkowskiej 47 i Piotrkowskiej 71,
- Dominik (ur. 1854). Mąż Julianny Pauliny Pfeiffer, córki Traugotta Pfeiffera,
- Wanda (1857-1935). Żona Franciszka Ramischa.
Maksymilian Goldfeder
Maksymilian (1846-1923) był młodszym bratem Adolfa Goldfedera, właściciela prywatnego banku otworzonego w Warszawie w 1860 r. Maksymilian przyjechał do Łodzi w latach 70-tych XIX w., na początku funkcjonowania łódzkiego oddziału domu bankowego Adolfa. Był ponoć sprytnym i energicznym finansistą. Można oględnie powiedzieć, że przy wykorzystaniu rodzinnego interesu (rozpoczętego od wygranej na loterii) i specyfiki żywiołowego rozwoju Łodzi, zgromadził kapitał pozwalający na rozwinięcie własnej działalności finansowej.
Dom bankowy Maksymiliana Goldfedera otworzył podwoje w 1891 r., w specjalnie do tego celu zaprojektowanym obiekcie przy Piotrkowskiej 77 - parter służył celom bankowym, piętro reprezentacyjnym, a oficyna mieszkalnym.
Związek byłego warszawianina z Łodzią przypieczętowało małżeństwo z Anną (Fanny) Jarocińską, córką Zygmunta Jarocińskiego. Fundacja Anny i Maksymiliana Goldfederów wspierała Łódzkie Żydowskie Towarzystwo Dobroczynności w prowadzeniu kamienicy przy ulicy Średniej 104 (dz. Pomorska 92). W obiekcie wynajmowano mieszkania za niewysoki czynsz, tzw. „tanie mieszkania”.
Sposób prowadzenia interesów przez Maksymiliana Goldfedera był adekwatny do miejsca i czasów w jakich je prowadził. Wykrycie szalbierstw Pana Maksymiliana przez Oskara Kohna (trafiła kosa na kamień), to tylko jeden z przykładów wątpliwych praktyk właściciela banku przy Piotrkowskiej 77.
Wszystko się "kręciło" do śmierci pryncypała. Potem pozostały już tylko same długi, a majątek, w tym nieruchomość przy Piotrkowskiej 77, zlicytowano (MA).
Jednym z prawdopodobnych skutków bankructwa domu bankowego Maksymiliana Goldfedera była samobójcza śmierć jego zięcia, Aleksandra Fajansa (MA).
MA (materiały archiwalne) - zobacz
Wigury
Piłsudskiego
Roosevelta
Nawrot
Tuwima
Moniuszki
Traugutta
Narutowicza
Jaracza
Rewolucji 1905
Brzeźna
pl. Wolności
Radwańska
pl. Wolności
Żwirki
Mickiewicza
Zamenhofa
Andrzeja
6 Sierpnia
Zielona
Więckowskiego
Próchnika
piotrkowska-nr.pl
© Wszystkie prawa zastrzeżone