ulica Piotrkowska 57

ulica Piotrkowska 57 nr hip. 781

do 1850 r. nr 121

Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, z kwietnia 1832 r., plac nr 121 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 57) objął tkacz przybyły z Czech, Jan Beyer.

Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki bawełniano płuciennej, składającej się z 3 warsztatów, przy której 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia domu drewnianego gontami krytego 28 łokci długości, 12 łokci szerokości, 5 łokci wysokości.

Po śmierci Jana (zmarł w 1853 r.) posesja przeszła w ręce jego syna, Jana juniora.

Siostra Jana jr., Anna Beyer, poślubiła w 1834 r. Franciszka Liebisch.

Nieruchomość należała do rodziny Beyer przynajmniej do końca lat 60-tych.

Józef Beyer, syn Jana jr. i Anny Pohl, ożenił się w 1870 r. z Amalią Fanny Geyer, córką Ludwika Geyera. Józef Beyer, kupiec, był właścicielem nieruchomości o nr hip. 774a, pomiędzy ulicą Spacerową i Wólczańską (dz. al. Kościuszki 19 i Wólczańską 36). Od strony ulicy Spacerowej funkcjonował skład desek, a przy Wólczańskiej wzniesiono willę właściciela. Po śmierci Józefa (zmarł w 1907 r.) wdowa sprzedała nieruchomość i przeniosła się do syna, Ludwika Ryszarda, do wsi Machory w guberni radomskiej.

Siostra Józefa, Anna Beyer, poślubiła Józefa Lisnera.

Zobacz przedstawicieli rodziny Beyer na Piotrkowska Tree.

Następny właściciel, Gustaw Lorenz (zobacz poniżej rodzina Lorenz), wystawił w latach 70-tych jednopiętrowy dom frontowy.

W podwórzu, sięgającym do ulicy Spacerowej, stanęły oficyny fabryczne. Bliżej Piotrkowskiej Lorenz uruchomił ręczną tkalnię wyrobów wełnianych (MA), zaś w głębi posesji, wzdłuż działki, wystawił okazałą tkalnię mechaniczną (MA).

Następne obiekty fabryczne powstały na początku lat 90-tych XIX w. Większość z nich zajęła niezagospodarowane tyły sąsiedniej posesji, przy Piotrkowskiej 59. Budynek nowej tkalni został ustawiony frontem do ulicy Spacerowej.

1891 – „O budowie przez Gustawa Lorentza trzypiętrowej ślusarni, stolarni, sklepu, parterowej pralni z mieszkaniem dla stróża i piwnicą; piętrowej maszynowni i podwyższenia komina fabrycznego na nieruchomości numer 780 i 781 przy ulicy Promenadnej w Łodzi”. [zobacz]

1892 - "O budowie przez Towarzystwo Akcyjne Lorentz w mieście Łodzi przy ulicy Spacerowej na nieruchomości fabrycznej o numerach 780 i 781 czteropiętrowej tkalni, kotłowni, maszynowni, komina i ustępów". [zobacz]

1893 - "O zatwierdzeniu planu budowy przez Gustawa Lorentza w mieście Łodzi, przy ulicy Piotrkowskiej pod numerami 780 i 781, murowanej, trzypiętrowej oficyny dla ręcznych warsztatów, takiej samej oficyny z przeznaczeniem na magazyny oraz murowanej, piętrowej pralni i [poczekalni dla chorych]". [zobacz]

W 1891 r. przedsiębiorstwo Gustawa Loreza zostało przekształcone w spółkę akcyjną. Według kalendarza "Łodzianin", na rok 1897 r., "Akcyjne towarzystwo wyrobów wełnianych Gustawa Lorenza w Łodzi" zatrudniało przy Piotrkowskiej/Spacerowej ponad 500 robotników. Informacje w dzienniku "Rozwój" z sierpnia 1898 r. (MA), dotyczące groźnego pożaru jaki wybuchł w starszej tkalni mechanicznej, mówią o 800 robotnikach pracujących u Lorenza. 

Na archiwalnych fotografiach ulicy Spacerowej/Kościuszki możemy zobaczyć fabrykę w okresie jej funkcjonowania (MA).

Pierwsza tkalnia mechaniczna (tyły posesji Piotrkowskiej 57), oraz nowy obiekt, wystawiony w 1892 r. (tyły posesji Piotrkowskiej 59), stoją obecnie pod wspólnym adresem al. Kościuszki 10.

W drugiej połowie lat 90-tych XIX w. Gustaw Lorenz, podobnie jak inni łódzcy przemysłowcy, zdecydował się na rozbudowę przedsiębiorstwa poza centrum miasta. Nowe obiekty fabryczne stanęły przy ulicy Widzewskiej 172/176 (dz. Kilińskiego 192/196). 

1900 - "O budowie przez Towarzystwo Akcyjne Gustawa Lorentza w mieście Łodzi przy ulicy Widzewskiej pod numerami 172-174-175/920-921-922 murowanej, parterowej tkalni z przylegającymi do niej innymi oficynami fabrycznymi". [zobacz]

Rozległy teren fabryczny rozciągał się pomiędzy obecnymi ulicami: Kilińskiego, Milionową i Senatorską. Dawne przedsiębiorstwo Lorenza jest widoczne na archiwalnych zdjęciach ulicy Nowo Senatorskiej (dz. Senatorska) i Milionowej (MA).

Kryzys pierwszych lat XX w. doprowadził do upadłości firmy Gustawa Lorenza. Zakłady na Widzewskiej kupił w 1904 r. Hugo Wulffsohn, a w obiektach przemysłowych przy Piotrkowskiej/Spacerowej prowadziły działalność liczne mniejsze przedsiębiorstwa.

Ok. 1911 r. budynek frontowy przy Piotrkowskiej 57, z przyległymi oficynami, został sprzedany Ryskiemu Bankowi Handlowemu. Nowy właściciel przebudował obiekt i dostosował go do własnych potrzeb.

MA (materiały archiwalne) - zobacz

Archiwalne dokumenty budowlane:

1897 - "O zgodzie na przebudowę przez Gustawa Lorentza w swoim frontowym domu okna na sklepowe drzwi wejściowe pod numerem 781 w Łodzi". [zobacz]

1911 – „Projekt przebudowy przez Ryski Bank Handlowy okien i wewnętrznych ścian w murowanym, piętrowym domu pod numerem 57 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

• Stanisław Pinkus Fabryka wyrobów wełnianych
• B-cia Ebhardt Fabryka wyrobów wełnianych i kaszmirowych chustek
• Ryski Bank Handlowy Filia w Łodzi
• Bank Dyskontowy Warszawski Oddział w Łodzi

rodzina Lorenz

Zobacz przedstawicieli rodziny Lorenz na Piotrkowska Tree.

Gustaw (metrykalnie Jan Gustaw) Lorenz urodził się w Łodzi, w 1839 r. (akt 307). Jego rodzicami byli Jan i Henrietta Manigel. W pierwszej połowie lat 30-tych rodzina Lorenz mieszkała w Tomaszowie Piotrkowskim (dz. Tomaszów Mazowiecki), gdzie Jan prowadził szynk. Jeszcze w Tomaszowie, w 1833 r., urodził się brat Gustawa, Ernest Beniamin Wilhelm (akt 16).

W 1861 r. Gustaw Lorenz ożenił się z rozwódką, Matyldą Pauliną Schatke (akt 110) - zobacz rodzina Schatke. Z małżeństwa Gustawa i Matyldy przyszły na świat dzieci: Gustaw Adolf (ur. 1862), Matylda (ur. 1863), Oskar Ryszard (ur. 1870), Artur Eugeniusz (ur. 1871), Jadwiga Olga (ur. 1876).

Matylda wyszła za mąż (ślub 1885) za Reinholda Richtera.

Jadwiga Olga wyszła za mąż (ślub 1896) za Teodora Fryderyka Abla.

W latach 90-tych XIX w. Gustaw Lorenz był właścicielem dwóch sąsiednich posesji, przy Piotrkowskiej 137 i 139. W pierwszych latach XX w. nieruchomości przeszły w ręce jego zięcia, Reinholda Richtera.

Gustaw Lorentz zmarł w 1905 r. (akt 77) i został pochowany na Cmentarzu Starym.

Groby na Cmentarzu Starym - Gustaw Lorenz

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone