ulica Piotrkowska 182

ulica Piotrkowska 182 nr hip. 569

do 1850 r. nr 46

zdjęcie w galerii przedstawia domy rządowe przy Piotrkowskiej 174-182 (od lewej)

Na froncie stał murowany dom rządowy, zbudowany w latach 1825-26.

W 1827 r., po przybyciu do Łodzi, pod tym adresem była zameldowana rodzina Johana Gotthelfa Eiserta. W 1828 r. Eisert objął plac o nr 211, przy obecnej Piotrkowskiej 229.

Na mocy kontraktu zawartego z Urzędem Municypalnym miasta Łodzi, we wrześniu 1833 r., Jan Gottfryd Gocht kupił dom frontowy kosztem rządu pobudowany na placu nr 46 w Nowej Osadzie Rękodzielniczej Łódka zwanej (dz. Piotrkowska 182), za kwotę 3 tys. złp. Spłata była rozłożona na 21 miesięcznych rat - pierwsza 200 złp i pozostałe po 140 złp.

W 1832 r., już w Łodzi, Jan Gottfryd Gocht ożenił się z Joanną Krystyną z d. Eisert, córką Jana Gottloba Eiserta.

Po sprzedaży nieruchomości przy Piotrkowskiej 182 Jan Gottfryd kupił nieruchomość przy Piotrkowskiej 80.

Zobacz przedstawicieli rodziny Gocht na Piotrkowska Tree.

Stosownie do kontraktu, spisanego w maju 1839 r., nieruchomość kupił Józef Seifert, który uruchomił w podwórzu osmolarnię z rozwerkiem (kieratem).

Po śmierci Józefa (zm. 1854 akt 230) nieruchomość przeszła w ręce jego córki Marii, w tym czasie żony Augusta Bittnera.

Zgodnie z kontraktem, z września 1857 r., Maria Bittner sprzedała nieruchomość swojej siostrze, Annie i jej drugiemu mężowi, Antoniemu Gattermann (ślub 1853 akt 63).

Na początku lat 80-tych Gattermann wykupił grunt działki.

1882 - "O wykupie czynszów przez Antoniego Gattermana z gruntu nr 59/569 w mieście Łodzi". [zobacz]

Do skoligaconych rodzin Seifertów, Gattermannów i Bittnerów należały również posesje przy Piotrkowskiej 170, Piotrkowskiej 188, Piotrkowskiej 111 i Piotrkowskiej 193.

Zobacz przedstawicieli rodzin Seifert, Gattermann i Bittner na Piotrkowska Tree.

Od drugiej połowy lat 90-tych XIX w., do lat 20-tych XX w., posesja była własnością rodziny Lichtenfeld.

________________________________________________________________________________________________

rodzina Zell

Zobacz przedstawicieli rodziny Zell na Piotrkowska Tree.

Poniższe informacje uzyskałem od Pani Magdaleny Cel, prawnuczki Edwarda Zella (Cela).

Gottlieb Zell, majster szewski, przybył do Pabianic, z żoną Anną Ludwiką z d. Müller i dziećmi, w drugiej połowie lat 20-tych XIX w.

Córka Gottlieba i Anny Ludwiki, Domina Zell, poślubiła w 1853 r., w Pabianicach, Franciszka Kobera, młodszego brata Alojzego Kobera. Domina jako pierwsza z rodziny Zell przeniosła się do Łodzi.

Brat Dominy, Fryderyk Erdman Zell, urodzony jeszcze w Meszczach pod Piotrkowem, w 1824 r., poślubił w 1844 r., w Pabianicach, Henriettę Marię Prüfer. W latach 60-tych małżonkowie mieszkali już w Łodzi, pod ówczesnym adresem Głównej 1289 (później Główna 10).

Syn Fryderyka Erdmana i Henrietty Marii, Ferdynand Samuel Zell, ożenił się w 1867 r., w Łodzi, z Augustą Neumann. Z tego małżeństwa przyszli na świat bracia Edward (ur. 1877), Oskar (ur. 1882) i Fryderyk (ur. 1884).

Edward Zell (po I wojnie używał nazwiska Cel) był właścicielem firmy budowlanej powstałej w 1910 r., zarejestrowanej pod adresem Piotrkowskiej 182 (po roku 1928 przy Piotrkowskiej 155). Przedsiębiorstwo, w okresie późniejszym o charakterze rodzinnym, funkcjonowało pod szyldem "Bracia Zell" i działali w nim również młodsi bracia Edwarda - Oskar i Fryderyk.

Piotrkowska 182 była nie tylko miejscem zarejestrowania przedsiębiorstwa budowlanego, ale również adresem zamieszkania Edwarda i innych członków rodziny Zell.

Firma "Bracia Zell" brała udział w budowie wielu łódzkich obiektów. Dzisiaj możemy odnaleźć część z tych budynków, dzięki zachowanym jeszcze klapom kanalizacyjnym, swoistej pieczęci „kantoru budowlanego braci Zell - братья Целль строителная кoнтoра”. Poniżej lista tych miejsc:

• Zielona 15,
• Piotrkowska 26,
• Piotrkowska 50,
• Piotrkowska 83,
• Piotrkowska 111,
• Piotrkowska 122,
• Piotrkowska 130,
• Piotrkowska 132,
• Wschodnia 74,
• Rewolucji 1905 r. 4,
• Rewolucji 1905 r. 5,
• Kilińskiego 162.

Posesja Piotrkowskiej 182, kończąca się jeszcze na przełomie XIX i XX w. na ulicy Mikołajewskiej 115 (dawniej Dzika, później Sienkiewicza), należała od drugiej połowy lat 90-tych do rodziny Lichtenfeld. Prawdopodobnie w latach 20-tych okresu międzywojennego dokonano podziału poseji. Nabywcą wschodniej części działki, od strony ulicy Sienkiewicza, została Zofia Szarkowska, druga żona Edwarda Zella (wtedy już Cela).

Na froncie posesji Sienkiewicza 115 Edward zbudował trzypiętrową kamienicę. Zamieszkali tam, podobnie jak przy Piotrkowskiej 182, również inni członkowie rodziny Zell. Zmodernizowany budynek pozostał dzisiaj ostatnim starym obiektem tego odcinka ulicy Sienkiewicza. Kamienica w pierwotnej formie jest jeszcze widoczna na fotografii W. Kamińskiego z lat 60-tych XX w.

________________________________________________________________________________________________

Poniższe informacje przesłał Pan Jakub Maciej Michalski, mieszkający w dzieciństwie przy Piotrkowskiej 182:

"Adaś" - tak potocznie nazwany został blok przy Piotrkowskiej 172-180, w którym przez długie lata funkcjonował znany w Łodzi salon Mody Polskiej. Nazwa wzięła się stąd, że na dźwigu, który był używany przy jego budowie, widniał napis "Adaś".
Między wspomnianym "Adasiem", a posesją Piotrkowskiej 182, był wjazd dla samochodów na tyły bloku, oraz do kilku stojących tam jeszcze wtedy kamienic.
Na froncie posesji Piotrkowskiej 182 stał parterowy dom z mieszkalnym poddaszem (mieszkaniem dozorcy). Dół budynku zajmowały trzy sklepy: pierwszy od lewej (od strony "Adasia") - sklep spożywczo cukierniczy, środkowy - zakład fotograficzny, a po stronie prawej - sklep z butami i torbami należący do Pana Sowy, który przed rozbiórką przeniósł się na róg Piotrkowskiej i Narutowicza, w podcienie.
Od rezydencji Seeligerów przy Piotrkowskiej 184 , dom oddzielała drewniana brama, zamykana zawsze na noc przez dozorcę, Pana Bujaka. W bramie, po obu stronach, stały odbojniki w formie metalowych krasnali.
Wracając do mojego domu - było to mieszkanie w dwupiętrowej, murowanej oficynie, po lewej stronie podwórka, przylegającej do domu frontowego. Na zdjeciu, na szczycie oficyny od strony Piotrkowskiej, widać taras, na który wychodziło okno kuchenne i drzwi balkonowe. Każdego roku, na 1-majowe świeto, wszyscy przychodzili do nas oglądać pochód.
Za oficyną stał niewielki, parterowy budynek gospodarczy (dop.: dawny budynek masarni), który w tym czasie był wykorzystywany przez dozorcę. Za tym domkiem zaczynała się duża, czteropiętrowa kamienica (dop.: prawdopodobnie podwyższona - dokument archiwalny, patrz poniżej, przedstawia projekt budowy kamienicy trzypiętrowej). Na jej końcu, prostopadle do parceli, stała następna, okazała oficyna tej samej wysokości. W budynku poprzecznym była brama wjazdowa na drugie podwórko, gdzie stały jeszcze dwie oficyny przylegające do kamienicy poprzecznej , oraz mnóstwo komórek i prowizorycznych garaży."

Archiwalne dokumenty budowlane:

1896 – „O zatwierdzeniu projektu na budowę przez Efraima Zelmana Lichtenfelda murowanej, podpiwniczonej, trzypiętrowej oficyny mieszkalnej”. [zobacz]

1901 – „O dobudowie przez Efraima Zalmana Lichtenfelda murowanej, parterowej masarni pod numerem 182/569 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

1912 - "Projekt budowy przez Klaudię Justynę Lichtenfeld murowanego, czteropiętrowego, z poddaszem i podpiwniczeniem, poprzecznego, domu mieszkalnego z takimi samymi oficynami i murowanego ustępu pod numerem 182 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

1913 - "Projekt urządzenia przez Władysława Lichtenfelda pracowni artystycznej na poddaszu istniejącego czteropiętrowego domu pod numerem 182 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

• Eugenia Snay Szkoła prywatna ogólna
• F. Majeranowski Zakład krawiecki
• Edward Cel (Zell) Przedsiębiorstwo budowlane

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone