Skorupki

Piotrkowska

Tree

 

ulica Piotrkowska 65

ulica Piotrkowska 65 nr hip. 777

do 1850 r. nr 125

 

 

Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego we wrześniu 1829 r., plac nr 125 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 65) objął tkacz przybyły z Czech, Karol Rupprecht (zobacz rodzina Rupprecht).

Dokument z sierpnia 1839 r., spisany w Magistracie miasta Łodzi, wymienia 11 nieruchomości, których właściciele z powodu, że przyjętym zobowiązaniom względem Rządu i Kasy Miejskiej nie byli w stanie zadość uczynić, takowe place łącznie z budowlami, innym, możniejszym od nich odstąpili fabrykantom. Wśród wymienionych nieruchomości były place Karola Rupprechta i jego ojca Floriana, przy obecnej Piotrkowskiej 65  i 63, które kupił Franciszek Schindler.

Dopiero nowy właściciel wystawił drewniany dom frontowy.

 

Kontraktem z sierpnia 1848 r. Schindler sprzedał nieruchomość przy Piotrkowskiej 65 Ernestowi Rettig - zobacz poniżej rodzina Rettig.

Z powyższego dokumentu dowiadujemy się, że na froncie Piotrkowskiej stał dom drewniany mieszkalny pod dachówką mający długości łokci* 28, szerokości łokci 16, a wysokości łokci 5 nowej miary polskiej.

* - 1 łokieć = 0,576 m

Oto co pisze Anna Rynkowska w książce "Ulica Piotrkowska":

Tkacz Ernest Rettig zbudował w podwórzu swej parceli przy Piotrkowskiej 65 drewniana oficynę "fabryczną" o jednej izbie i 7 oknach, a od ulicy miał czteroizbowy drewniany dom z 6 frontowymi oknami ; mieszkało tu pięciu tkaczy, którzy początkowo pracowali dla Schindlera, a potem dla Rettiga.

 

Kalendarz Petersilge na rok 1870 podaje Juliusza Wergau jako właściciela nieruchomości.

Można przypuszczać, że poniższy dokument, dotyczący wykupu gruntu działki, odnosi się do Piotrkowskiej 65.

1872-1874 - "O wykupie czynszów przez spadkobierców Wergau w mieście Łodzi". [zobacz]

Nie dotarłem jeszcze do dokumentów związanych z budową kamienicy frontowej, ale zgodnie z informacjami zawartymi w książce "Ulica Piotrkowska", obiekt stał już w 1870 r. Taka data sugeruje, że kamienicę narożną mógł wystawić Juliusz Wergau lub jego spadkobiercy. Do wyjaśnienia.

 

W latach 70-tych XIX w., w podwórzu posesji należącej już do Szaji Rosenblatta (zobacz poniżej), stały murowane zabudowania fabryczne. Jedną z dwóch oficyn fabrycznych, widocznych na planie Rudolfa Micińskiego z 1877 r., był budynek stojący wzdłuż ulicy Benedykta, zamieniony później na obiekt mieszkalny.

W latach późniejszych, po uruchomieniu produkcji na Karola 36 (dz. Żwirki), mieścił się pod tym adresem skład nowej fabryki.

Taryfa domów z 1920 r. podaje nadal rodzinę Rosenblatt  jako właścicieli nieruchomości.

 

W kamienicy Szaji Rosenblatta, z wejściem na narożniku Piotrkowskiej i Benedykta (dz. 6 Sierpnia), działał skład win i towarów kolonialnych "A. Stępkowski". Była to filia sklepu Antoniego Stępkowskiego na pl. Teatralnym w Warszawie.

 

W okresie międzywojennym działał pod tym adresem skład fabryki Chila Majera Pika. Produkcja była zlokalizowana pod obecnym adresem Karolewskiej 38/40.

Obiekty fabryczne przy Szosie Karolewskiej 816 (dz. Karolewska 38/40), ówczesnej drodze prowadzącej do wsi Karolew w gminie Brus, zostały zbudowane na początku lat 90-tych XIX w. przez Leona Plihala i Włodzimierza Matiatko.

Na początku drugiej dekady XX w. nieruchomość przeszła w ręce Stanisława Findeisena.

1913 - "Projekt budowy murowanego, parterowego magazynu surowców i murowanej, parterowej wiaty na nieruchomości Stanisława Findeisena pod numerem 816 s,t,u,w,y,x,z i policyjnym 44 przy ulicy Karolewskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

Po I wojnie światowej fabrykę przy Karolewskiej kupił Chil Majer Pik. Przy produkcji materiałów na damskie suknie i palta pracowało w połowie lat 30-tych 200 robotników (MA).  Przedsiębiorstwo Ch. M. Pika funkcjonowało do wybuchu II wojny światowej.

 

Szaja Rosenblatt (1841 – 1921) pochodził z chasydzkiej rodziny z Przedborza. Jego ojciec, Dawid, przyjechał do Łodzi pod koniec lat 30-tych XIX w. Był kupcem i prowadził skład przędzy na Starym Rynku.

Kariera przemysłowa Szaji Rosenblatta, który dołączył do grona największych łódzkich fabrykantów, zaczęła nabierać rozpędu pod koniec lat 80-tych XIX w. W tym czasie Rosenblatt kupił rozległe tereny w kwartale obecnych ulic: Gdańskiej, Radwańskiej, al. Politechniki i Żwirki.

Pod ówczesnym adresem Karola 36 (dz. Żwirki 36) wystawiono okazałe obiekty przemysłowe (MA).

1888 - "O budowie przez Szaję Rosenblatta murowanych, trzypiętrowych przędzalni i tkalni z ustępami, murowanego komina fabrycznego, parterowej kotłowni i maszyny parowej, murowanego, piętrowego magazynu z ustępami, murowanych, parterowych drukarni i kantoru i murowanego, piętrowego magazynu, pod numerami 847d, 847e, 848b i 849 przy drodze polnej w mieście Łodzi". [zobacz]

Już w 1892 r. utworzono spółkę akcyjną. W 1897 r. pracowało 480 krosien mechanicznych i 9462 wrzeciona. Siłę zapewniały 2 motory parowe o mocy 300 KM. Zatrudnionych było 780 robotników. W latach późniejszych, do I wojny światowej, produkcja i zatrudnienie znacznie wzrosło.

W okresie niepodległej Polski, po stratach wyniesionych z I wojny i utracie rosyjskiego rynku zbytu, przedsiębiorstwo nie odzyskało już dawnej kondycji.

 

MA (materiały archiwalne) - zobacz

 

Dokument archiwalny:

1895 – „O zatwierdzeniu projektu na wymianę okien i drzwi w domu Szaji Rosenblatta pod numerem 65/777”. [zobacz]

 

Ogłoszenia prasowe:

  • Grzegorz Russot Skład wyrobów kamgarnowych fabryk R. Eberling i W. G. Wahlmann w Zgierzu
  • Szaja Rosenblatt Skład fabryczny
  • Hurowicz i Syn Skład sukna i kortów
  • „Madame Gustave” Magazyn mód
  • Symcha Reisman Skład wyrobów tabacznych
  • A. Stępkowski Skład win i towarów kolonialnych
  • Józef W. Reisman Skład cygar i towarów tabacznych
  • Endweiss i Kott Skład płótna jarosławskiego i bielizny
  • M. Littauer Kantor wymiany
  • Ch. M. Pik Fabryka wyrobów wełnianych damskich

 

 

rodzina Rettig (Röttig)

Zobacz przedstawicieli rodziny Rettig na Piotrkowska Tree.

Samuel Rettig, sukiennik, przybył do podłódzkiego Aleksandrowa z ówczesnych Prus, z miejscowości Süllichau (obecnie Sulechów). Samuelowi towarzyszyła żona Joanna Dorota z d. Schilling i dzieci urodzone jeszcze w Süllichau:

Zobacz przedstawicieli rodziny Rettig na Piotrkowska Tree.

 

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Tymienieckiego

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej
29 marca 2015
Piotrkowska_65
Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone

Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej

Czerwona