ulica Piotrkowska 243

ulica Piotrkowska 243 nr hip. 689

do 1850 r. nr 218 i 219

W 1828 r. Gottlieb Bär (Bear, Beer), tkacz przybyły z Saksonii, objął plac nr 218 przy ulicy Piotrkowskiej (obecnie północna połowa posesji Piotrkowskiej 243). Cztery lata później dołączył do stanu posiadania sąsiedni plac nr 219.

W 1835 r., posiłkując się pożyczką rządową w wysokości 2 tys. złp, Bär wystawił murowany, piętrowy budynek frontowy. Obiekt miał wymiary 35x17x10 łokci* i był pierwszym piętrowym budynkiem mieszkalnym na Piotrkowskiej.

* 1 łokieć = 0,576 m

W latach 1850-60 w domu Bära mieściła się rządowa szkoła elementarna ewangelicko-katolicka. Oto co pisze o tej szkole Anna Rynkowska:

Liczba dzieci polskich i niemieckich ciągle rosła (przeszło 400 w 1850 r.), a uczyło dwóch nauczycieli — Polak i Niemiec. Ciasnota była tak wielka, że dzieci nie mogły pisać. Ksiądz proboszcz Henryk Plater twierdził, że była to najliczniejsza w Królestwie szkoła elementarna. W 1855 r. zapisało się do niej przeszło 600 uczniów, w tym 4 Żydów. Szkoła miała kłopoty z właścicielką domu, wdową Rachelą Baer, która w 1857 r. wymówiła lokal, gdyż komorne 165 rubli rocznie wydało się jej za niskie. Żądała podwyżki, twierdząc, że osoby prywatne oferują 360 rubli. Istotnie, ceny komornego na Piotrkowskiej stale się podnosiły, a dom Baerowej był pierwszorzędny, na całym „przedmieściu Łódka innego zdatnego by się nie znalazło". Dopiero na interwencję pastora Karola Gustawa Manitiusa wdowa zgodziła się na 300 rubli.

Wdowa po Gottliebie Bär, Joanna Rahela z d. Wünsche, zmarła w 1866 r. Spis ludności z końca lat 60-tych wymienia jako właścicieli spadkobierców Bär.

Zobacz przedstawicieli rodziny Bär na Piotrkowska Tree.

Przynajmniej od lat 80-tych nieruchomość należała do Ludwika Kellera.

Kolejnym właścicielem, wymienianym w taryfach domów od 1906 r., było Łódzkie Stowarzyszenie Śpiewackie (Śpiewacze). Taki stan własności miał miejsce do końca II wojny światowej.

W drugiej połowie lat 30-tych okresu międzywojennego pod adresem Piotrkowskiej 243 było zarejestrowanych wiele niemieckich organizacji:

Koło byłych uczniów Niemieckiego Gimnazjum,
Stowarzyszenie Śpiewacze Parafii Ewangelicko-Augsburskiej św. Mateusza,
Związek Stowarzyszeń Śpiewaczych osób śpiewających po niemiecku,
Stowarzyszenie Wzajemnej Pomocy Rzeszy Niemieckiej,
Stowarzyszenie Kobiet Wyznania Ewangelicko-Luterańskiego przy Parafii św. Mateusza.

Archiwalne dokumenty budowlane:

1889 - "Projekt na budowę przez Ludwika Kellera murowanego piętrowego, częściowo domu mieszkalnego z oficyną pod numerem 689 przy ulicy Piotrkowskiej". [zobacz]

1912 - "Projekt budowy przez Łódzkie Towarzystwo Śpiewacze murowanego, parterowego budynku kręgielni pod numerem 243 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

Wilhelm Gebethner Fabryka mebli giętych
Towarzystwo Śpiewacze Niemieckie

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Tymienieckiego

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

28 marca 2015

Piotrkowska_243

piotrkowska-nr.pl