Skorupki

ulica Piotrkowska 171

ulica Piotrkowska 171 nr hip. 724

do 1850 r. nr 179

Na  mocu Protokołu Deklaracujnego, spisanego w sierpniu 1833 r., plac nr 179 (dz. Piotrkowska 171) objął tkacz przybyły z Czech, Fortunat Taube.

Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki tkanek bawełnianych, składającej się z 2 warsztatów, przy której 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia domu drewnianego jednofamilijnego.

Adolf Taube, syn Fortunata i Reginy Schultz, ożenił się w 1857 r. z Józefą Luniak - zobacz rodzina Luniak.

Siostra Adolfa, Karolina Taube, poślubiła w 1850 r. Józefa Lawina - zobacz poniżej rodzina Lawin.

Zobacz przedstawicieli rodziny Taube na Piotrkowska Tree.

Stosownie do  kontraktu spisanego w łódzkim Magistracie, w czerwcu 1862 r., syn zmarłego Fortunata, Adolf Taube, sprzedał nieruchomość Franciszkowi Fibiger.

Zgodnie z protokołem, z września 1864 r., Fibiger sprzedał nieruchomość Edwardowi Lawin, bratu Józefa - zobacz poniżej rodzina Lawin. 

Na froncie Piotrkowskiej stał w tym czasie dom drewniany mieszkalny pod dachówką mający długości łokci* 30, szerokości łokci 16, a wysokości łokci 5 nowej miary polskiej.

* - 1 łokieć = 0,576 m

Na początku drugiej połowy lat 70-tych Lawin wykupił grunt działki.

1876 - "O wykupie czynszów przez Edwarda Lawina z placu nr 179/724 w mieście Łodzi". [zobacz]

Przynajmniej od lat 80-tych nieruchomość była w rękach Adolfa Daube (zobacz poniżej rodzina Daube), który wcześniej kupił sąsiednią posesję, pod nr 173.

Frontowa rezydencja została wzniesiona według projektu z 1892 r., sygnowanego przez Hilarego Majewskiego.

Księga inwentarzowa i właściciele nieruchomości przy Piotrkowskiej 171-173 w latach 1930-36 (zbiory AP w Łodzi) - zobacz

Czy Fortunat Taube i Józef Daube byli spokrewnieni, a różnica nazwisk wynika tylko z niewłaściwej pisowni? Taką tezę wydaje się potwierdzać akt ślubu z Anną Ramisch, w którym pan młody jest wymieniony jako Józef Taube.

Do wyjaśnienia.

Archiwalne dokumenty budowlane:

1889 - "O budowie przez Adalfa Daube murowanej, dwupiętrowej tkalni ręcznej na nieruchomości pod numerem 724 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

1892 - "O zatwierdzeniu planu na budowę przez Adolfa Daube murowanego, dwupiętrowego domu i dwóch murowanych, parterowych zabudowań gospodarczych pod numerem 724 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

1898 - "Projekt budowy trzypiętrowej tkalni z maszynownią, kotłownią i kominem pod numerami 723 i 724 przy ulicy Wólczańskiej w mieście Łodzi, ze wskazaniem zmian dokonanych przez Adolfa Daube”. [zobacz]

1910 - "Projekt na dobudowę przez firmę "A. Daube" murowanego, dwupiętrowego składu wyrobów gotowych pod numerem 173/723 pomiędzy ulicami Piotrkowską i Wólczańską w mieście Łodzi". [zobacz]

1914 - "Projekt budowy przez Adolfa Daube murowanych: parterowej zmechanizowanej tkalni, parterowego budynku gospodarczego, stróżówki, jednopiętrowego domu mieszkalnego i takiejże oficyny na nieruchomości pod numerami 232-234/655 przy ulicy Wólczańskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

• Adolf Daube Fabryka wełnianych i bawełnianych towarów
• Adolf Daube Sp. Akc. Wełnianej i Bawełnianej Manufaktury
• „Union Textile” SA Biuro sprzedaży na Polskę fabryk włókienniczych
• „Union Textile” SA Przedstawicielstwo Fabryki Przędzy i Tkanin Sztucznych „Chodaków” SA 

rodzina Lawin

Zobacz przedstawicieli rodziny Lawin na Piotrkowska Tree.

Tkacz Jakub Lawin, z żoną Weroniką Klate i dziećmi, przybył na ziemie polskie z miasta Rumburk (niem. Rumburg) w Czechach. Przez kilkanaście lat, od początku lat 30-tych, rodzina Lawinów mieszkała w Pabianicach, później przeniosła się do Łodzi. Wybrane dzieci Jakuba i Weroniki:

• Anna, ur. ok. 1820 w Rumburku, mąż Konstanty Brzeziński (ślub 1838 w Bełchatowie),
• Jan, ur. 1823 w Rumburku, żona Julianna Salińska (ślub 1844 w Łasku),
• Józef, ur. ok. 1826 w Rumburku, pierwsza żona Karolina Taube (ślub 1850 w Łodzi), druga żona Emma Sachs (ślub 1859 w Łodzi). Rodzicami Emmy byli Adolf Gustaw Sachs i Henrietta Steinert, córka Karola Steinerta sr.
• Franciszek, ur. ok. 1827 w Rumburku, żona Paulina Chałupska (ślub 1850 w Łodzi),
• Edward, ur. 1833 w Pabianicach, pierwsza żona Joanna Meldner (ślub 1851 w Łodzi), druga żona Maria Fligel (ślub 1875 w Łodzi).

rodzina Daube

Zobacz przedstawicieli rodziny Daube na Piotrkowska Tree.

Adolf Daube (ur. 1836 akt 198, zm. 1924 akt 10) był synem Józefa Daube, felczera (cyrulika) przybyłego z Królestwa Hanoweru i Anny z d. Ramisch, córki Franciszka Ramisch, stryja Pawła Ramisch seniora. Co ciekawe, ślub Józefa i Anny miał miejsce w 1838 r. (akt 5), czyli dwa lata po przyjściu na  świat syna, Adolfa. W drugiej połowie lat 30-tych rodzina Józefa Daube mieszkała przy ówczesnej Piotrkowskiej 163 (dz. Piotrkowska 141).

Anna Rynkowska, w książce "Ulica Piotrkowska", tak pisze o postaci Józefa Daube:

W 1837 r. ktoś doniósł, że Józef Daube trudni się leczeniem i wyrobem lekarstw, nie posiadając dostatecznych kwalifikacji. Burmistrz przeprowadził rewizję w mieszkaniu Daubego i stwierdził, że nie znalazł nawet śladu lekarstw, "że Daube, jeżeli kiedy miał kogo w kuracji, czynił to wskutek zezwolenia i w obecności miejscowych lekarzy. Ci bowiem Daubego, jako dość zdatnego subiekta, do wszelkich sekcji i operacji używali, lecz od dawnego czasu zupełnie i tego zaniechał, któremu obecnie zwyczajna razura [zakład fryzjerski] stanowi sposób z familią utrzymania".

W drugiej połowie lat 60-tych XIX w. Adolf Daube prowadził  niewielką, ręczną fabrykę tkanin i chustek wełnianych. W tym czasie był już żonaty z Bertą Kahlert (ślub w 1864 akt 116). Wybrane dzieci Adolfa i Berty:

• Adolf junior (ur. 1867 akt 265),
• Klara (ur. 1878 akt 371), mąż Juliusz Jarisch (zobacz Rodzina Jarisch),
• Ryszard Gottfried, żona Paula Anna Ludwikę Elfrieda Gehlig (ślub 1910 akt 50). Żona Ryszarda Gottfrieda była córką Ottona Gehliga.
• Paweł Oskar, żona Berta Augusta Elżbieta Kadler (ślub 1896).
  Teść Pawła Oskara, Henryk Kadler, był właścicielem narożnej nieruchomości przy Wólczańskiej 133/Anny 14, gdzie prowadził apreturę wyrobów wełnianych - zobacz poniżej posesja przy Wólczańskiej 133.

Szwagier Adolfa, Gustaw Kahlert, ożenił się w 1870 r. z Bertą Lange, siostrą Fryderyka i Gustawa Wilhelma, właścicieli fabryki "Bracia Lange".

Zobacz przedstawicieli rodziny Kahlert na Piotrkowska Tree.

Rozwój przedsiębiorstwa rozpoczął się w latach 70-tych, kiedy Daube kupił nieruchomość przy Piotrkowskiej 173. Po dokupieniu posesji przy Piotrkowskiej 171, sukcesywnie rozbudowywał obiekty fabryczne.

W drugiej połowie lat 90-tych wzniesiono budynki przemysłowe w tylnej części połączonych posesji Piotrkowskiej 171-173, stojące obecnie przy Kościuszki 103/105.

W kolejnych latach stanął okazały obiekt fabryczny na froncie ulicy Wólczańskiej (dz. Wólczańska 128/130), później obiekt frontowy i parterowa tkalnia w podwórzu przy Wólczańską 132-134.

W 1921 r. powstała Spółka Akcyjna Wełnianej i Bawełnianej Manufaktury "Adolf Daube". W zarządzie zasiadali synowie Adolfa, Paweł Oskar (ur. 1874 akt 258) i Ryszard Gottfried (ur. 1880 akt 1339). Na początku lat 30-tych kapitał spółki wynosił 2.580.000 zł.

W okresie międzywojennym Adolf Daube jr. zasiadał w zarządach kilku łódzkich przedsiębiorstw, między innymi Tow. Akc. Manufaktury Bawełnianej "Gampe i Albrecht", "Spadkobiercy Juliusza Jarischa” S.A., "Emil Eisert i bracia Schweikert” S.A.

posesja przy Wólczańskiej 133 (do 1850 r. nr 9 ; nr hip. 836)  

Zobacz przedstawicieli rodzin Schmidt, Gutte i Kadler na Piotrkowska Tree.

Przynajmniej od lat 30-tych XIX w. właścicielem nieruchomości w Osadzie Przadków, położonej przy ówczesnej ulicy Wólczańskiej 9, róg Głównej (później Anny/Bandurskiego 14), był Michał Schmidt. Syn Michała i jego żony, Anny Rozyny z d. Gatz, Michał junior (ur. ok. 1814), przejął nieruchomość po śmierci ojca (zmarł w 1842 r.). Nieruchomość pozostawała w rękach Michała jr. przynajmniej do jego śmierci (zmarł w 1874 r.). Michał jr. był z zawodu farbiarzem i na tej podstawie można przypuszczać, że pierwsze obiekty farbiarni i apretury funkcjonowały na tej posesji już za sprawą Michała jr.

W 1880 r., gdy nieruchomość, z mechaniczną apreturą, należała do Alberta Gutte, wystawiono jednopiętrowy dom mieszkalny, frontem do ulicy Anny.

Na początku lat 90-tych nieruchomość przeszła w ręce szwagra Alberta, Henryka Kadlera. Nowy właściciel rozbudował obiekty fabryczne.

1893 - "O zatwierdzeniu projektu budowy przez Henryka Kadlera w mieście Łodzi, na rogu ulic św. Anny i Wólczańskiej numer 836, murowanego budynku apretury, magazynu towarów i filtrów". [zobacz]

Henryk Kadler zmarł w 1918 r. Po jego śmierci apreturę prowadził syn, z zawodu farbiarz, Fryderyk Robert Kadler.

Przynajmniej od lat 30-tych okresu międzywojennego nieruchomość należała do małżeństwa Berka i Chai Bornsteinów.

Nieruchomość przy Wólczańskiej 133/Anny (Bandurskiego) 14 na archiwalnych fotografiach - zobacz

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Tymienieckiego

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone

Czerwona