ulica Piotrkowska 212

ulica Piotrkowska 212 nr hip. 583

do 1850 r. nr 31

Na mocy kontraktu zawartego z Urzędem Municypalnym miasta Łodzi, spisanego we wrześniu 1833 r., plac nr 31 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 212), ze stojącym na froncie murowanym domem rządowym, objął Franciszek Endler.

Na mocy kontraktu, zatwierdzonego przez Rząd Gubenialny Warszawski w styczniu 1846 r., nieruchomość należała do Floriana Wollmanna.

Florian Wollmann, tkacz przybyły z Czech, osiedlił się w naszym mieście w pierwszej połowie lat 30-tych XIX w. Przynajmniej od pierwszej połowy lat 40-tych był właścicielem nieruchomości przy Piotrkowskiej 248.

Syn Floriana i jego pierwszej żony, Magdaleny z d. Sieber, Józef Wollmann, poślubił w 1852 r. Juliannę Fibiger, córkę Franciszka Fibigera juniora. Siostra Józefa, Julianna Wollmann, poślubiła w 1845 r. Karola Hermana Lässig.

Zobacz przedstawicieli rodziny Wollmann na Piotrkowska Tree.

Stosownie do protokołu spisanego w łódzkim Magistracie, we wrześniu 1856 r., sukcesorzy Floriana Wollmanna sprzedali nieruchomość postrzygaczowi, Wilhelmowi Bottke.

Na początku lat 70-tych Bottke wystawił w podwórzu farbiarnię, według projektu Jana Antoniego Bojankowskiego z 1870 r.

Ówczesny stan zabudowy przedstawia plan Rudolfa Micińskiego z 1873 r. - zobacz.

Kolejnym właścicielem posesji przy Piotrkowskiej 212, a także dwóch sąsiednich nieruchomości, przy Piotrkowskiej 214 i 216, był Polak, Aleksander Skrudziński.

Mechaniczna farbiarnia i apretura Skrudzińskiego jest dobrze widoczna na widokówce z przełomu XIX i XX w.

Po śmierci Skrudzińskiego (zmarł w 1897 r.) firmą kierowała wdowa, Ida, syn Antoni i Otto Hässler. Pomimo starań, kondycja przedsiębiorstwa szybko spadała i na początku XX w. ogłoszono jego upadłość.

Zobacz przedstawicieli rodziny Skrudzińskich na Piotrkowska Tree.

Nieruchomości przy Piotrkowskiej 212-216, wystawione w latach 1901-05 na publiczne licytacje, kupił Jakub Wojdysławski.

Taryfa domów z 1920 r. wymienia Towarzystwo Akcyjne "Jakub Wojdysławski" jako właściciela nieruchomości przy Piotrkowskiej 212-216.

Wojdysławski rozpoczynał karierę przemysłowca bardzo skromnie, jako właściciel kilku ręcznych krosien na Starym Mieście. Dynamiczny rozwój przedsiębiorstwa rozpoczął się w latach 80-tych XIX w.

W 1881 r. Wojdysławski nabył posesję przy Piotrkowskiej 123, gdzie stanęły oficyny fabryczne. Następnym krokiem, ok. połowy lat 90-tych XIX w., był zakup fabryki wystawionej przez spółkę Jakóba Vive i spadkobierców Józefa Johna, stojącej u zbiegu ulicy Długiej i Rozwadowskiej (dz. Gdańska 117 i Zamenhofa 21-25).

Kolejną inwestycją były parcele przy Piotrkowskiej 212-216. W 1913 r., na terenie kończącym się na ulicy Mikołajewskiej (dz. Sienkiewicza), pracowało ponad 350 robotników.

Przedsiębiorstwo Wojdysławskiego uzyskało w 1909 r. status spółki akcyjnej ("Towarzystwo Akcyjne Przemysłowe Jakóba Wojdysławskiego"), z kapitałem 1,5 mln rubli.

Można przypuszczać, że w XX w. przedsiębiorstwem kierowali już przedstawiciele drugiego pokolenia łódzkich Wojdysławskich. Trudno mi w tej chwili wymienić wszystkich sukcesorów Jakuba, ale należeli do nich z pewnością jego synowie - Aron (ur. 1864 MA), Henoch (ur. 1871 MA) i Szlama (ur. 1880 MA).

Po I wojnie światowej firma nie odzyskała już dawnej kondycji.

W 1927 r. miało miejsce brzemienne w skutki wydarzenie. 2 marca 1927 r. spłonęła doszczętnie fabryka przy Gdańskiej 117 (MA). Obiekty przemysłowe przy Gdańskiej 117, prawdopodobnie w dużej części nieczynne od ok. 1914 r., należały w tym czasie do firmy "Bracia L. i M. Wojdysławscy" (MA). Współwłaściciele spółki, bracia Lejb (MA) i Majer (MA), synowie Henocha Wojdysławskiego (wnukowie Jakuba), oraz Grzegorz Lewenson, zostali oskarżeni o podpalenie celem wyłudzenia odszkodowania. W krótkim czasie, niespełna miesiąc później, warszawski sąd skazał oskarżonych na 4 lata ciężkiego więzienia (MA).

MA (materiał archiwalny) - zobacz

Ogłoszenia prasowe:

Aleksander Skrudziński Farbiernia i apretura
Jakób Wojdysławski Tow. Akc. Przemysłowe Jakóba Wojdysławskiego
Maksymilian Wyszewiański Dom Handlowy

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Tymienieckiego

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

28 marca 2015

Piotrkowska_212

piotrkowska-nr.pl

Czerwona