ulica Piotrkowska 120

ulica Piotrkowska 120 nr hip. 538

do 1850 r. nr 77

Zgodnie z Protokołem Deklaracyjnym, spisanym w marcu 1832 r., plac nr 77 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 120) objął tkacz przybyły z Saksonii, Jan Gottfryd Klutich. Zaledwie po 3 miesiącach, w czerwcu 1832 r., nieruchomość przeszła w ręce Gottlieba Hollfeldt.

Kontraktem z sierpnia 1841 r. Hollfeldt sprzedał nieruchomość Beniaminowi Buchen.

Na froncie Piotrkowskiej stał w tym czasie dom drewniany mieszkalny pod gontami mający długości łokci* 26, szerokości łokci 14, a wysokości łokci 4 nowej miary polskiej.

* - 1 łokieć = 0,576 m

W połowie lat 50-tych Edward Buchen sprzedał nieruchomość Karolowi Trautman.

Pod koniec lat 60-tych posesja należała do Jana Szostkowskiego.

Przynajmniej od drugiej połowy lat 70-tych nieruchomość była w rękach Fryderyka Wilhelm, do 1865 r. właściciela sąsiedniej posesji, przy Piotrkowskiej 122.

Wilhelm wykupił grunt działki.

1877-1878 - "O wykupie czynszów przez Fryderyka Wilhelma z gruntu nr 77/538 w mieście Łodzi". [zobacz]

Trzypiętrowa kamienica frontowa została zbudowana przez następnego właściciela, Szmula Bornstein, według projektu Gustawa Landau-Gutentegera z 1890 r.

Informacja w Dzienniku Łódzkim, z października 1891 r. (MA), donosi o pożyczce w Towarzystwie Kredytowym m. Łodzi, w wysokości 32,5 tys. rubli, zaciągniętej przez Bornsteina na wystawienie nowych budynków.

Na przełomie XIX i XX w. posesja należała do Abrama Chaima Zelwera.

Taryfy domów z pierwszej dekady XX w. podają jako właściciela Szaję Wiślickiego, zaś na początku drugiej dekady Wołka vel Wolfa Eisnera.

Taryfa domów z 1920 r. wymienia członków rodziny Przygoda.

W 1899 r. bracia Antoni i Władysław Krzemińscy otworzyli przy Piotrkowskiej 120, w lokalu dawnej restauracji Adolfa Fischera, pierwsze stałe kino na ziemiach polskich (MA). Kino działało 3 miesiące, pod nazwą "Gabinet Iluzji".

W 1900 r. bracia Krzemińscy odwiedzili kilka innych miast (Częstochowa, Włocławek, Radom), organizując tam tymczasowe kinematografy.

Po powrocie do Łodzi, w listopadzie 1900 r., projekcje odbywały się już w innym miejscu, przy Piotrkowskiej 17.

Warto przypomnieć, że pierwszy pokaz filmowy braci Lumière ("Wyjście robotników z fabryki Lumière w Lyonie") odbył się 22 marca 1895 r. w Paryżu, a pierwszy pokaz publiczny miał miejsce 28 grudnia 1895, w paryskiej kawiarni Grand Café.

Powstanie pierwszego stałego kina na ziemiach polskich upamiętnia dziś tablica, odsłonięta w 2010 r.

MA (materiały archiwalne) - zobacz

Archiwalne dokumenty budowlane:

1890 – „O budowie przez Szmula Bornsztejna murowanego, trzypiętrowego domu mieszkalnego z poddaszem, piwnicami i oficyną oraz nadbudowie piętra z poddaszem na dwiema istniejącymi dwupiętrowymi oficynami na nieruchomości pod numerem 538 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”.[zobacz]

1911 – „Projekt budowy murowanych, trzypiętrowych, podpiwniczonych oficyn mieszkalnych z poddaszem, nadbudowa trzeciego piętra i poddasza nad istniejącą oficyną mieszkalną, budowy murowanych, parterowych ustępów, budowy parterowej oficyny mieszkalnej i przebudowy otworów [okiennych] w istniejącym, murowanym, trzypiętrowym domu frontowym właściciela Wolfa [Wołka] Eisnera pod numerem 120/522 [powinno być: 120/538] przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”.[zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

S. Z. Orbach Skład papieru i materiałów piśmiennych
M. M. Klepzig Pracownia szyldów i zakład lakierniczy
Leon Nowiński Fabryka chemiczna
K. G. Matys Pracownia znaków i zakład lakierniczy
Albert Hoffmann Fabryka drutu kolczastego
Jan Janowski Pracownia szyldów i zakład lakierniczy
Samuel Lubiński Skład żelaza, stali, śrub i gwoździ
"EKAPE" Wytwórnia wyrobów włókienniczych