Anna Rynkowska, w książce "Ulica Piotrkowska", tak pisze:
W 1834 r. Samuel Majszac [Meischatz] wystawił wiatrak na swym placu przy Piotrkowskiej 92, na tyłach działki, w pobliżu ulicy Dzikiej [dz. Sienkiewicza].
W tyle posesji obecnej Piotrkowskiej 92 (lub 94) wiatrak z pewnością powstał, ale co do reszty, nasuwają się wątpliwości.
Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego 7 listopada 1833 r., plac o nr 94 i 95 przy ulicy Piotrkowskiej [dz. Piotrkowska 92 i 90] w nowej osadzie rękodzielniczej tutejszej objął młynarz, Fryderyk Wilhelm Günther. Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu wiatraka dla dogodności publicznej do młena mającego się wystawić, oraz zbudowania na obranym jako wyżej placu domu według rysunku normalnego, do którego użyć się mające drzewo własnym kosztem zakupić.
Niestety mamy kolejną wątpliwość. Fryderyk Wilhelm Günther z całą pewnością objął plac nr 94 (dz. Piotrkowska 92). A co z placem 95 (dz. Piotrkowska 90)? No właśnie. Późniejsze dokumenty archiwalne, odwołujące się do Protokołu Deklaracyjnego z 7 listopada 1833 r., wymieniają plac nr 93 (dz. Piotrkowska 94), jako drugą nieruchomość Günthera. Pomyłka urzędnika Magistratu przy spisywaniu Protokołu Deklaracyjnego? Objęcie przez Günthera innego placu, niż wskazany w Protokole? Tej zagadki chyba już nie wyjaśnimy. Jak by nie było, Pan Fryderyk Wilhelm objął place przy obecnej Piotrkowskiej 92 i 94.
Przed objęciem placów przy Piotrkowskiej, w 1828 r., Fryderyk Wilhelm Günther poślubił Annę z d. Dorner (akt 61).
Po 5 latach, w 1838 r., Günther sprzedał nieruchomość przy Piotrkowskiej 92 (z wiatrakiem?) młynarzowi, Samuelowi Meischatz.
Nieruchomość przy Piotrkowskiej 94 pozostawała w rękach Günthera 10 lat dłużej.
Kontraktem z marca 1848 r. Meischatz sprzedał nieruchomość młynarzowi, Janowi Goltz.
W 1838 r., w Zgierzu, Jan Goltz ożenił się z Eleonorą Andrzejewską, córką młynarza Jana Andrzejewskiego. Córka Jana i Eleonory, Augusta Paulina Goltz, poślubiła w 1857 r. Józefa Ludwiga. Siostra Augusty Pauliny, Karolina Goltz, wyszła za mąż za Jana Aleksandra Jezierskiego, syna młynarza Andrzeja Jezierskiego.
Zobacz przedstawicieli rodziny Goltz na Piotrkowska Tree.
Zgodnie z umową kupna-sprzedaży, spisaną w styczniu 1851 r., Goltz sprzedał nieruchomość młynarzowi, Dienegottowi Henselmann - zobacz poniżej rodzina Henselmann.
W tym czasie na froncie stał dom drewniany mieszkalny pod gontami mający długości łokci* 27½, szerokości łokci 16, a wysokości łokci 4½ nowej miary polskiej.
* - 1 łokieć = 0,576 m
W podaniu do Magistratu, w kwietniu 1853 r., Henselmann pisał:
Jako właściciel domu pod Nº 94 wy ulicy Piotrkowskiej [dz. Piotrkowska 92] drzewnianego, dla rozprzestrzenienia mieszkania, do tegoż domu w tyle zamierzyłem przybudować stancyę mieszkalną massiv.
Posesja przy Piotrkowskiej 92 była w rękach Henselmannów przynajmniej do śmierci Dienegotta, zmarłego w 1870 r.
W latach 80-tych i 90-tych XIX w. nieruchomość należała do Fiszela Weichselfisch.
Dwupiętrowa kamienica stała już w 1892 r.
Kontraktem z kwietnia 1901 r. Weichselfisch sprzedał nieruchomość Kazimierzowi Olszowskiemu, który pozostawał właścicielem posesji w okresie międzywojennym.
Kazimierz Olszowski, mąż Stefanii z Jasińskich, syn Gustawa i Wandy z Szaniorów, zmarł w 1933 r., w Ankarze (ówcześnie Angora), sprawując do końca stanowisko Ambasadora Rzeczpospolitej Polskiej w Turcji. W latach 20-tych Olszowski przebywał w Berlinie, gdzie pełnił funkcję Ministra Pełnomocnego i Posła Nadzwyczajnego Rzeczpospolitej Polskiej przy Rządzie Rzeszy Niemieckiej.
Archiwalne dokumenty budowlane:
1892 – „O budowie przez Fiszela Wajkselfisza murowanej, trzypiętrowej oficyny mieszkalnej z poddaszem na nieruchomości numer 522 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]
1893 – „Projekt budowy murowanej, trzypiętrowej oficyny z mieszkalnymi suterenami, mieszczącej tkalnie ręczne i mieszkań dla pracowników na nieruchomości Wajkselfisza pod numerem 522 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]
1910 – „Projekt na przebudowę przez Kazimierza Olszewskiego części parteru w istniejącym domu mieszkalnym wraz z poszerzeniem okien wystawowych i drzwi w domu pod numerem 92/522 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]
Ogłoszenia prasowe:
rodzina Henselmann
Zobacz przedstawicieli rodziny Henselmann na Piotrkowska Tree.
Młynarz Dawid Henselmann przybył na ziemie polskie z miasta Xions (Książ) w Wielkim Księstwie Poznańskim i osiedlił się w Zgierzu. Dawidowi towarzyszyła żona Luiza z d. Sommer i dzieci. Dwóch synów Dawida i Luizy, Dienegott (metrykalnie Dienegott Beniamin) i Fryderyk, związało swoje losy z ulicą Piotrkowską:
► Fryderyk (ur. ok. 1808), młynarz, właściciel posesji przy Piotrkowskiej 93, żona Karolina Henryka Poltz (ślub 1832 Zgierz).
► Dienegott (ur. ok. 1819), młynarz, właściciel posesji przy Piotrkowskiej 92, żona Albertyna Karolina z d. Leisger (ślub 1841 Zgierz). Wybrane dzieci Dienegotta i Albertyny Karoliny:
Wigury
Piłsudskiego
Roosevelta
Nawrot
Tuwima
Moniuszki
Traugutta
Narutowicza
Jaracza
Rewolucji 1905
Brzeźna
pl. Wolności
Radwańska
pl. Wolności
Żwirki
Mickiewicza
Zamenhofa
Andrzeja
6 Sierpnia
Zielona
Więckowskiego
Próchnika
piotrkowska-nr.pl
© Wszystkie prawa zastrzeżone