ulica Piotrkowska 222
ulica Piotrkowska 222 nr hip. 588
do 1850 r. nr 26
Na początku lat 30-tych XIX w. nieruchomości nr 26 i 25 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 222 i 224), ze stojącymi na froncie dwoma murowanymi domami rządowymi, należały do kupca, Fryderyka Wilhelma Sommerfeld. Żoną Fryderyka Wilhelma była Joanna Krystyna Haussmann (ślub 1830 akt 55), córka Gottlieba Haussmann.
Zobacz przedstawicieli rodziny Sommerfeld na Piotrkowska Tree.
Dwa lata po śmierci Fryderyka Wilhelma (zm. 1848 akt 182), Joanna Krystyna wyszła powtórnie za mąż (akt 11), za Roberta Buhle (zobacz poniżej Rodzina Buhle) .
Na ręce policmajstra m. Łodzi Buhle złożył podanie następującej treści:
W roku 1850 ożeniłem się z wdową po kupcu Sommerfeldzie i od tego czasu zawiaduję dwoma domami po nim pozostałymi, a nie mając funduszu, bardzo trudno mi jest opłacić wszelkie ciężary. Sommerfeld posiadał konses na sprzedaż trunków krajowych i zagranicznych, który mnie przez intrygi byłego prezydenta był odebrany. [...] Założyłem więc kawiarnię, lecz ta nie przynosi potrzebnego dochodu, gdyż kawa i herbata w tej części miasta w której ja mieszkam, mniej są pożądane.
Na mocy dwóch kontraktów, spisanych w łódzkim Magistracie 14 kwietnia 1869 r., sukcesorzy Fryderyka Wilhelma Sommerfeld sprzedali nieruchomości przy Piotrkowskiej 222 i 224 Juliuszowi Bredschneider.
Pod koniec 1872 r. Bredschneider wystąpił o pożyczkę w Towarzystwie Kredytowym m. Łodzi, w wysokości 2400 rubli, o czym donosił "Lodzer Zeitung" (MA).
Taryfa domów z 1888 r. wymienia Wilhelma Frantz jako właściciela posesji przy Piotrkowskiej 222.
Pod koniec lat 90-tych XIX w. zabudowania fabryczne Towarzystwa Akcyjnego Manufaktur "Juliusz Heinzel" rozciągały się na odcinku Piotrkowskiej 222-232 i zajmowały duży obszar, wyznaczony ulicą Piotrkowską, Brzeźną i Mikołajewską (dz. Sienkiewicza). Funkcjonujące tam farbiarnie, drukarnie i apretury zamykały ciąg technologiczny produkcji włókienniczej zlokalizowanej przy Piotrkowskiej 104.
Po włączeniu nieruchomości Piotrkowskiej 222 do obszaru fabrycznego, dom frontowy został rozebrany, a w jego miejscu stanął drewniany parkan, oddzielający ulicę od terenu przemysłowego. Taki stan przedstawia zdjęcie domu frontowego przy Piotrkowskiej 224 - zobacz.
Dawny i obecny obraz tego terenu możemy zobaczyć na refotografii Stefana Brajtera - zobacz.
W latach 30-tych XX w., po zakończeniu procesu upadłości przedsiębiorstwa rodziny Heinzel, obiekty fabryczne wyburzono i przygotowano rozległy teren, pomiędzy ulicą Piotrkowską, Brzeźną i Sienkiewicza, pod budownictwo mieszkaniowe.
Informację o zmianach w tej części Łodzi możemy znaleźć w czasopiśmie "Ilustracja Łódzka", z 1935 r. - zobacz. Z podobnego okresu pochodzą zdjęcia ulicy 10 Lutego i Brzeźnej, dające obraz wcześniejszego uprzemysłowienia tego terenu.
Obecna kamienica została wybudowana w latach 1936-37 przez Wilhelma Landau i Henryka Kosches. Autorem projektu był Izydor Feinberg. Obiekt posiadał 8 mieszkań.
Wilhelm Landau i Henryk Kosches byli właścicielami firmy Union Textil Kosches & Co. (MA), założonej w 1927 r. Produkcję wyrobów jedwabnych prowadzono w fabryce przy ulicy Brzozowej 5/7.
Pierwsze obiekty przemysłowe przy Brzozowej 5/7 zostały wystawione pod koniec XIX w. przez Gustawa Degenkolbe.
1899 - "O budowie przez Gustawa Degenkolbe murowanej, dwupiętrowej przędzalni, parterowego pomieszczenia mieszczącego lokomobilę, komina, dwóch parterowych domów i parterowego budynku gospodarczego w mieście Łodzi". [zobacz]
rodzina Buhle
Zobacz przedstawicieli rodziny Buhle na Piotrkowska Tree.
Z małżeństwa postrzygacza, Augusta Buhle i Marianny Elżbiety, z domu Pohlmann, przyszli na świat:
- Robert (metrykalnie Wilhelm Robert) Buhle, drukarz, urodził się w 1827 r., w Aleksandrowie Łódzkim (akt 88).
- Henryk (metrykalnie Henryk Edward Albert) Buhle, drukarz, urodził się w 1828 r., w Aleksandrowie Łódzkim (akt 137).
- Juliusz (metrykalnie Gottfryd Juliusz) Buhle, farbiarz, urodził się w 1836 r., w Konstantynowie Łódzkim (akt 23).
W 1855 r., po śmierci pierwszej żony w 1851 r., Henryk Buhle poślubił Henriettę Ludwikę Wojciechowską (akt 3). Z tego związku, w 1857 r., urodził się Gustaw (metrykalnie Gustaw August Oskar) Buhle (akt 267).
Na początku lat 90-tych XIX w. Gustaw Buhle wystawił obiekty fabryczne przy ówczesnej szosie Aleksandrowskiej (później Aleksandrowska 41, obecnie północna strona Limanowskiego przy Wrocławskiej) MA.
1892 - "O rozbudowie przez Gustawa Buhle farbiarni, a także budowie maszynowni i kotłowni, komina fabrycznego, filtrów i zamontowaniu parowego kotła na nieruchomości numer 38a położonej przy szosie Aleksandrowskiej we wsi Bałuty w powiecie łódzkim". [zobacz]
1914 - "Projekt budowy murowanej maszynowni, budowy murowanej, jednopiętrowej oficyny z podpiwniczeniem oraz nadbudowy pierwszego piętra na murowanej, parterowej oficynie z podpiwniczeniem, podwyższenia murowanego komina oraz budowy murowanego filtra na nieruchomości numer 41 przy ulicy Aleksandrowskiej w osadzie Bałuty przez właściciela Gustawa Buhle". [zobacz]
O nietypowym problemie syna Gustawa, Leonarda Buhle, donosi dziennik "Rozwój" z czerwca 1922 r. (MA).
W 1865 r. Juliusz Buhle poślubił Juliannę Marię Nestler (akt 114) - zobacz poniżej rodzina Nestler.
Przynajmniej od lat 80-tych Juliusz był właścicielem nieruchomości przy obecnej Piotrkowskiej 238, gdzie prowadził niewielką farbiarnię.
1880 - "O wykupie czynszów przez Juliusza Buhle z gruntu nr 18/595 w mieście Łodzi". [zobacz]
1891 - "O budowie przez Juliusza Buhle murowanego, piętrowego budynku gospodarczego i suszarni na nieruchomości numerem 595 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi". [zobacz]
Z małżeństwa Julianny Marii i Juliusza Buhle urodził się, w 1868 r., Karol (metrykalnie Karol Teodor Oskar) Buhle (akt 684).
W 1895 r. Karol Buhle poślubił Lidię Schultz (akt 44), córkę Otto Juliusza Schultz. Karol Buhle zmarł w 1937 r. (MA).
Na początku lat 90-tych XIX w. Karol Buhle, w spółce ze szwagrem, Pawłem Schultz, prowadził farbiarnię przy Zawadzkiej 16, w obiektach wystawionych przez ojca Pawła, Otto Juliusza.
W drugiej połowie lat 90-tych XIX w. Schultz i Buhle kupili tereny w gminie Radogoszcz, gdzie wystawili obiekty fabryczne. Początkowo funkcjonowała tam, podobnie jak na Zawadzkiej, farbiarnia i apretura.
1899 - "O budowie przez firmę Buhle i Schultz w kolonii Radogoszcz pod numerem 1, murowanej farbiarni z apreturą, maszynowni i kotłowni, komina fabrycznego i kantoru". [zobacz]
Ok. 1903 r., po rozwiązaniu spółki, fabrykę na Radogoszczu (później pod adresem Hipotecznej 10, następnie Hipotecznej 7/9) prowadził samodzielnie Karol Buhle.
Rozwój zakładów na Hipotecznej zaowocował powstaniem dużego przedsiębiorstwa włókienniczego (od 1923 r. spółki akcyjnej), zatrudniającego w latach 30-tych XX w. ponad 2 tys. pracowników (MA).
W okresie międzywojennym produkcja funkcjonowała również w obiektach przy ulicy Mackiewicza 5.
W połowie pierwszej dekady XX w. Karol Buhle wystawił willę przy ulicy Hipotecznej (MA).
MA (materiały archiwalne) - zobacz
rodzina Nestler
Zobacz przedstawicieli rodziny Nestler na Piotrkowska Tree.
Nestlerowie byli znaną łódzką rodziną budowniczych i architektów. Senior rodu, Karol Robert (1817-1905), przybył do Łodzi z pruskiego Reichenbach. W kwietniu 1859 r. podpisał protokół deklaracyjny i objął narożny plac 1337 przy ulicy Przejazd (dz. Tuwima 20, róg Sienkiewicza). Na froncie posesji wystawił parterowy dom massiv murowany.
Na mocy umowy kupna-sprzedaży, podpisanej 20 stycznia 1872 r., małżonkowie Karol Robert Nestler i jego druga żona Maria Emilia z d. Kuck, kupili od Ludwika Męcińskiego, sekretarza gimnazjum w Piotrkowie, nieruchomość przy ulicy Przejazd 1329 (dz. Tuwima 17), ze stojącym na froncie parterowym domem murowanym. Za nową nieruchomość Nestlerowie zapłacili 2 tysiące rubli srebrem. W późniejszych latach nieruchomość należała do Otto Gehliga (MA).
Z małżeństwa Karola Roberta sr. z pierwszą żoną, Augustą Güntzel, urodzili się:
- Julianna Maria, ur. ok. 1843 w Görlitz, mąż Juliusz Buhle (ślub 1865),
- Anna Maria, ur. ok. 1845 w Görlitz, mąż Gustaw Adolf Peter (ślub 1864),
- Helena Maria, ur. ok. 1849 w Görlitz, mąż Ludwik Anstadt (ślub 1869) - zobacz poniżej rodzina Anstadt.
Z drugiego małżeństwa, z Marią Emilią Kuck, urodzili się:
- Karol Robert jr., ur. 1871 w Łodzi, żona Julia Marta Klara Ziegler (ślub 1899) - zobacz poniżej rodzina Ziegler,
- Karol Gustaw, ur. 1874 w Łodzi, żona Olga Eliza Ziegler, siostra Marty Klary (ślub 1905).
MA (materiały archiwalne) - zobacz
rodzina Anstadt
Zobacz przedstawicieli rodziny Anstadt na Piotrkowska Tree.
Karol Gottlob Anstadt (1801-1874), drukarz, przybył do Łodzi, przez Turek, z Saksonii. Ok. 1840 r. uruchomił drukarnię perkalu.
W drugiej połowie lat 60-tych Anstadt zdecydował się na zmianę profilu działalności. W 1867 r. ruszył browar przy ulicy Średniej (dz. Pomorska).
Z małżeństwa Karola Gottloba i Magdaleny Teresy Nitsche urodzili się:
- Karol, ur. 1838, żona Amalia Karolina Tekla Janiszewska (ślub 1866). Karol był właścicielem apteki w Zgierzu,
- Fryderyk, ur. 1839. Kawaler, zmarł w 1911 r. Przez całe życie chory, poruszający się na wózku,
- Teresa, ur. 1840, mąż Robert Ferdynand Mönke (ślub 1859),
- Ludwik, ur. 1842, żona Anna Helena Nestler (ślub 1869),
- Amalia Natalia, ur. 1850, mąż Juliusz Handke (ślub 1874).
Rodzice Juliusza, Ernest Handke i Albertyna z d. Hartmann, byli od 1846 r. właścicielami parterowego, murowanego domu o nr hip. 14 (dz. Nowomiejska 14/Ogrodowa 2) - zobacz Nieruchomość u zbiegu ulicy Nowomiejskiej i Ogrodowej.
- Zenon, ur. 1851, żona Joanna Helena Lemm.
Po śmierci założyciela browarem kierowali bracia Ludwik i Zenon. Od imienia ich żon nazwano park "Helenów", otwarty na początku lat 80-tych.
Na początku XX w. Ludwik uruchomił browar przy obecnej ulicy Sędziowskiej.
rodzina Ziegler
Zobacz przedstawicieli rodziny Ziegler na Piotrkowska Tree.
Rudolf Karol Traugott Ziegler (1846-1913), jak wielu znamienitych łódzkich kupców, pochodził z Rawicza. Z małżeństwa Rudolfa z Ludwiką Martą Joanną Bouricke urodzili się:
- Gustaw Albert Traugott, ur. 1871, żona Irma Sigrid Hauck (ślub 1895),
- Oskar Jan Fryderyk, ur. 1876,
- Julia Marta Klara, ur. 1878, mąż Karol Robert Nestler jr.,
- Olga Eliza, ur. 1881, Karol Gustaw Nestler,
- Augusta Jadwiga, ur. 1885, mąż Ludwik Artur Steigert (ślub 1908).
Dom handlowy Rudolfa Zieglera funkcjonował przy Wschodniej 32. Magazyny i skład nafty zajmowały teren pomiędzy ulicą Przejazd (dz. Tuwima) i dworcem Łódź Fabryczna. Po śmierci założyciela rodzinną spółką kierowali synowie, Gustaw Albert Traugott i Oskar Jan Fryderyk. Do spółki "Rudolf Ziegler" należała nieruchomość przy Zawadzkiej 5 (dz. Próchnika 5).
Przez kilkanaście lat, w okresie ok. 1913-26, Oskar Jan Fryderyk Ziegler był właścicielem willi przy ulicy Podleśnej (dz. Skłodowskiej-Curie 11).
Wigury
Piłsudskiego
Roosevelta
Nawrot
Tuwima
Moniuszki
Traugutta
Narutowicza
Jaracza
Rewolucji 1905
Brzeźna
pl. Wolności
Radwańska
pl. Wolności
Żwirki
Mickiewicza
Zamenhofa
Andrzeja
6 Sierpnia
Zielona
Więckowskiego
Próchnika
piotrkowska-nr.pl
© Wszystkie prawa zastrzeżone