ulica Piotrkowska 8
ulica Piotrkowska 8 nr hip. 250
do 1850 r. nr 57
W 1842 r. pusty plac o nr 57 (dz. Piotrkowska 8) objął rolnik z Łodzi, zrodzony w mieście tutejszem, Szczepan Bochyński vel Bocheński. Poprzedni dzierżawca, Antoni Wenske, opuścił nieruchomość w stanie, w jakim ją zastał, czyli niezabudowaną.
Bochyński wystawił na froncie parterowy dom massiv murowany.
W podaniu do Magistratu, w 1863 r., Bochyński pisał:
Celem urządzenia sklepu handlowego w domu mojem pd Nº 250 przy ulicy Piotrkowskiej potrzebuję wyrżnąć z okna drzwi sklepowe, a to wchodząc po prawej stronie.
Szczepan Bochyński (ur. 1814, zm. 1888), syn Andrzeja i Tekli Zakrzewskiej, był rodowitym łodzianinem. Pod koniec lat 60-tych do Bochyńskich należało wiele nieruchomości:
- Zgierska 154 (dz. Zgierska 40),
- Drewnowska 124 (dz. Drewnowska 14),
- Farna 176 (dz. pl. Kościelny 3)
- Zachodnia 51 (dz. Zachodnia 77),
- Zachodnia 54 (dz. Zachodnia 71). W tym czasie posesja należała do wyżej wymienionego Szczepana Bochyńskiego.
- Zachodnia 62 (dz. Zachodnia 51),
- Podrzeczna 130 (dz. Podrzeczna 25),
- Drewnowska 114b (dz. Drewnowska 11),
- Wschodnia 457 (dz. Wschodnia 25).
Rodzina Bochyńskich była skoligacona z innymi rodzinami łódzkich staromieszczan, których przedstawiciele zaznaczyli swoją obecność na ulicy Piotrkowskiej:
- rodzina Jeżewiczów - Andrzej Jeżewicz,
- rodzina Lipińskich - Kacper Lipiński,
- rodzina Kucińskich - Szymon Kuciński,
- rodzina Gozdowskich - Stanisław Gozdowski.
Zobacz przedstawicieli rodziny Bochyńskich na Piotrkowska Tree.
Pod koniec 1867 r. Bochyński sprzedał nieruchomość Abramowi Pinczewskiemu.
W 1880 r., kiedy posesja należała do Pinczewskiego i M. Kutasa, właściciele wykupili grunt działki.
1880 - "O wykupie czynszów przez Pinczewskiego i Kutasa z gruntu nr 57/250 w mieście Łodzi". [zobacz]
Na początku lat 80-tych nieruchomość przeszła w ręce kolejnych współwłaścicieli, H. Kochańskiego i M. Kutasa.
Kamienicę frontową wzniesiono według projektu Ignacego Markiewicza z 1881 r.
Taryfy domów z lat 1888-1893 wymieniają nadal Kochańskiego i Kutasa jako właścicieli.
M. Kutas, później jego syn, P. Kutas, byli kupcami i prowadzili skład wyrobów galanteryjnych. Magazyn Kutasa sr. funkcjonował wcześniej w domu Wittwe Trenklera przy Nowomiejskiej 28 (hip. 21), następnie w domu Gustava Modrow przy Nowomiejskiej 6 (hip. 10).
W 1897 r. posesja należała do M. Kutasa i Sendera Dyszkina, a rok później wymieniany jest już samodzielnie Sender Dyszkin.
Nieruchomość pozostawała w rękach sukcesorów Dyszkina do wybuchu II wojny światowej.
W 1899 r. Dyszkin złożył projekt przebudowy domu frontowego (projekt nowej fasady przedstawia drugie zdjęcie w galerii), ale zamierzenie nie zostało zrealizowane.
Sender Dyszkin (Dyschke, Dyszke) urodził się w 1854 r. w Grodnie (MA). Za datę powstania fabryki Dyszkina (koszerne wyroby wędliniarskie) przyjmuje się rok 1886 (MA). Przynajmniej od drugiej połowy lat 90-tych XIX w. produkcja wędlin była zlokalizowana przy Piotrkowskiej 8, a sprzedaż prowadził sklep przy Piotrkowskiej 25. W latach późniejszych sklepy Dyszkina funkcjonowały przy Piotrkowskiej 31 (od końca pierwszej dekady XX w. posesja należała do małżeństwa Estery i Sendera Dyszkin) i Nowomiejskiej 34.
W okresie międzywojennym nastąpił dalszy rozwój przedsiębiorstwa. W 1928 r. powstała spółka akcyjna "Towarzystwo dla Handlu i Przemysłu Mięsnego, S. Dyszkin" (MA). Na obszarze licznych sklepów oferujących cenione w Łodzi wyroby Dyszkina, funkcjonowały również jadłodajnie.
1930-31 - "Wędlino-jadłodajnia ze sprzedażą piwa przy ul. Piotrkowskiej 25, oraz przy ul. Nowomiejskiej 34, właściciel Wędliniarnie S. Diszkin Spółka Akcyjna w Łodzi, dzierżawca Jeszua Lejb Gelbord". [zobacz]
1937 - "Wędlino-jadłodajnia przy ul. Nowomiejskiej 34 i Piotrkowskiej 8, właściciel Towarzystwo dla Handlu i Przemysłu Mięsnego S. Diszkin Spółka Akcyjna w Łodzi, dzierżawca Abram Gordon, oraz wędlino-jadłodajnia przy ul. Piotrkowskiej 25 i Nowomiejskiej 34, właściciel "Towarzystwo dla Handlu i Przemysłu Mięsnego S. Diszkin Spółka Akcyjna w Łodzi". [zobacz]
W latach 20-tych XX w. Sender Dyszkin był jednym ze współwłaścicieli "Rzeźni Bałuckiej" (MA), otwartej w maju 1910 r. przy ówczesnej Łagiewnickiej 53 (MA).
* * *
Zgodnie z informacjami zawartymi w książce Anny Rynkowskiej "Ulica Piotrkowska", w 1919 r. mieścił się przy Piotrkowskiej 8 hotel L. Silbermana, z 38 pokojami i żydowski dom modlitwy.
MA (materiały archiwalne) - zobacz
Archiwalne dokumenty budowlane:
1898 – „Projekt budowy trzech murowanych, trzypiętrowych, podpiwniczonych oficyn z poddaszem, wybicia drzwi na parterze i przejścia w piwnicy pod bramą murowanego, trzypiętrowego, mieszkalnego domu frontowego właściciela Sendera Dyszkina pod numerem 250 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]
1899 - "Projekt przebudowy trzypiętrowego domu mieszkalnego z poddaszem, na nieruchomości Sendera Dyszkina pod numerem 250 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi". [zobacz]
Ogłoszenia prasowe:
- D. Rosenthal Skład towarów kolonialnych i farb malarskich
- Wiedeński Magazyn Ubiorów Męzkich
- P. Kutas Skład towarów galanteryjnych
- A. Restel Skład obuwia
- Bruno Buchholtz i S-ka Dom agenturowo-komisowy
- F. Weinberg Wyroby podszewkowe
- M. Berliński Hurtowa sprzedaż wyrobów bawełnianych i lnianych
-
P. Herszkowicz Przemysł włókienniczy
-
P. Kuperman i S-ka Sprzedaż jedwabi i wełny
Wigury
Piłsudskiego
Roosevelta
Nawrot
Tuwima
Moniuszki
Traugutta
Narutowicza
Jaracza
Rewolucji 1905
Brzeźna
pl. Wolności
Radwańska
pl. Wolności
Żwirki
Mickiewicza
Zamenhofa
Andrzeja
6 Sierpnia
Zielona
Więckowskiego
Próchnika
piotrkowska-nr.pl
© Wszystkie prawa zastrzeżone