ulica Piotrkowska 142

ulica Piotrkowska 142 nr hip. 549

do 1850 r. nr 66

Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego w lipcu 1834 r., plac nr 66 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 142) objął tkacz przybyły z Czech, Józef Montze.

Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki wyrobów bawełnianych, składającej się z 3 warsztatów, przy której 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia domu drewnianego.

W latach 40 i 50-tych nieruchomość należała do farbiarza z Saksonii, Krystiana Gottloba Palmera.

Z małżeństwa Krystiana Gottloba i jego pierwszej żony, Joanny Krystyny Fryderyki z d. Böhme (zmarła w 1849 r.), urodził się Karol August Palmer. W 1853 r. Karol August poślubił Paulinę Matyldę Mitzner, córkę Fryderyka Gottlieba Mitznera (zobacz rodzina Mitzner).

Zobacz przedstawicieli rodziny Palmer na Piotrkowska Tree.

Po śmierci Krystiana Gottloba Palmera (zmarł w 1856 r. akt 510) właścielką została jego druga żona, Joanna z d. Jesse (primo voto Grunwald). W 1860 r. Joanna poślubiła (akt 29) farbiarza Jakuba Wagnera. W latach 60-tych Jakub Wagner jest wymieniany jako właścicel nieruchomości.

Anna Rynkowska w książce "Ulica Piotrkowska" przytacza skargę na Wagnera, jaką złożyli do Magistratu okoliczni mieszkańcy: posiadając farbiarnię czynną w swym podwórzu, pozwala sobie wszystkie odchody z takowej wypuszczać przez odpływ w podwórze sąsiedniej posesji.

Jakub Wagner, syn Jana i Anny Elżbiety z d. Bressler, urodził się ok. 1815 r. w Hesji. Pierwszą żoną Jakuba, poślubioną w Łodzi, w 1846 r. (akt 13), była Anna Karolina Bremer. Państwo młodzi zamieszkali po ślubie na własnej nieruchomości przy Piotrkowskiej 202. Anna Karolina zmarła w 1859 r.

Zobacz przedstawicieli rodziny Jakuba Wagnera na Piotrkowska Tree.

Przynajmniej od początku lat 80-tych nieruchomość należała do Ludwika Schweigerta (zobacz poniżej). Można przypuszczać, że Ludwik wszedł w posiadanie nieruchomości przy Piotrkowskiej 142 w 1881 r., po sprzedaży nieruchomości przy Piotrkowskiej 205. W tym samym roku wykupił grunt działki od gminy miasta Łodzi.

1881 - "O wykupie czynszów przez Ludwika Schweigerta z gruntu nr 66/549 w mieście Łodzi". [zobacz]

Murowany, jednopiętrowy dom frontowy został wystawiony według projektu Edwarda Creutzburga z 1881 r.

Wykupienie gruntu działki, sięgającej jeszcze do ulicy Dzikiej (dz. Sienkiewicza), miało z pewnością związek z planowaną przez Schweigerta parcelacją, która umożliwiła wytyczenie ulicy Ewangelickiej (dz. Roosevelta).

Ludwik Schweigert, Edward Ramisch (Piotrkowska 144) i Teodor Sieber (Piotrkowska 146 i 148) byli pomysłodawcami przeprowadzenia nowej ulicy, łączącej Piotrkowską z budowanym w tym czasie (lata 1881-1884) nowym kościołem ewangelickim. Wytyczenie 20 działek budowlanych, po 10 z każdej strony Ewangelickiej, było dla właścicieli wspaniałym interesem.

Od drugiej połowy lat 80-tych, do ok. 1897 r. właścicielem posesji był Hugon Ludwik Herman, następnie Otto Herman.

Ok. 1991 r. Herman dobudował drugie piętro kamienicy frontowej.

Od ok. 1898 r. nieruchomość należała do Adolfa Bechtold, później jego dzieci, Hugo Artura, Ryszarda Adolfa i Eugenii.

Pod tym adresem była zarejestrowana fabryka wyrobów bawełnianych "Bracia Bechtold", należąca do Hugo Artura i Ryszarda Adolfa. Na początku XX w. tkalnia funkcjonowała przy Piotrkowskiej 218. Pod koniec pierwszej dekady XX w. bracia Bechtold wystawili własną fabrykę (MA) pod ówczesnym adresem Juliusza 8 (dz. Dowborczyków 37/39, obiekty nie istnieją).

Zobacz rodzina Bechtold.

* * *

Pod koniec XIX w. mieściła się tutaj elementarna szkoła miejska.

Archiwalne dokumenty budowlane:

1891 – „Projekt na nadbudowę przez Hugona Ludwika Hermana drugiego piętra nad piętrowym domem frontowym, nadbudowę trzech pięter nad parterową oficyną, dobudowę trzypiętrowej oficyny i budowę piętrowego budynku gospodarczego pod numerem 549 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”.[zobacz]

1910 – „Projekt budowy parterowej stajni z poddaszem i wozowni pod numerem 549/142 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi, właściciel Artur Bechtold”.[zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

• F. Ulrich Cukiernia
• E. Martz Skład fabryczny wyrobów Zakładów Żyrardowskich
• A. Ertner Zakład grawersko-pięczątkarski
• „Radio-Reicher”Sprzedaż odbiorników radiowych

Rodzina Schweigert (Schweikert)

Zobacz przedstawicieli rodziny Schweigert na Piotrkowska Tree.

Zagłębiając sie w historię rodziny Schweigertów musimy cofnąć się do przełomu XVIII i XIX w., kiedy w okolicach Łodzi, na ówczesnych ziemiach zaboru pruskiego, utworzono kolonie Effingshausen (obecnie Starowa Góra), Friedrichshagen (obecnie Augustów) i Neu Sulzfeld (obecnie Nowosolna).

Wśród kolonistów osiadłych w Starowej Górze była rodzina Schweigertów, przybyła z Bodelshausen w obecnej Badenii-Wirtembergii. W jej skład wchodzili Michał (metrykalnie Michał Jan) Schweigert, jego żona Anna (metrykalnie Anna Barbara) z d. Rufin, oraz dzieci. Spośród licznego potomstwa Michała i Anny skupimy swoją uwagę na dwóch synach - Janie (ur. ok. 1794 r. w Bodelshausen) i jego młodszym bracie Piotrze (ur. ok. 1793 r. w Bodelshausen).

Jan Schweigert

18 września 1821 r. Jan Schweigert, z zawodu gwoździarz, poślubił w Rzgowie Agatę Höngsler.

Akty urodzenia trojga pierwszych dzieci Jana i Agaty - Jana Fryderyka (ur. 1822), Jana juniora (ur. 1823) i Jakuba (ur. 1825) - zostały zapisane w księgach rzymskokatolickiej parafii rzgowskiej pod nazwiskiem "Schweigert".

Ok. 1826 r. Jan z rodziną przeniósł się do Pabianic, gdzie od 1827 r. parafia ewangelicka rozpoczęła prowadzenie ksiąg stanu cywilnego. Kolejne dzieci Jana i Agaty - Anna Katarzyna (ur. 1827), Fryderyk August (ur. 1831), Justyna Karolina (ur. 1834) i Fryderyk Wilhelm (ur. 1837) - zostały zapisane w księgach tamtejszej parafii pod nazwiskiem "Schweikert".

Wymieniony powyżej Fryderyk Wilhelm Schweikert zapoczątkował dzieje fabrykanckiej rodziny Schweikertów - zobacz rodzina Schweikert.

Piotr Schweigert

23 listopada 1819 r. Piotr Schweigert, okupnik i wyrobnik, poślubił w Rzgowie Małgorzatę Frankinn.

Akty urodzenia trojga pierwszych dzieci Piotra i Małgorzaty - Jana (ur. 1820), Krystiana (ur. 1823) i Jakuba (ur. 1826) - zostały zapisane w księgach rzymskokatolickiej parafii rzgowskiej pod nazwiskiem "Schweigert".

Wymieniony powyżej Jan, pierworodny syn Piotra, poślubił w 1840 r., w Tomaszowie (wtedy Piotrkowskim, dzisiaj Mazowieckim) Krystynę Bertermann. Wkrótce po ślubie małżonkowie przenieśli się do Łodzi, gdzie przyszły na świat ich dzieci. Zarówno tomaszowski akt małżeństwa Jana i Krystyny, jak i łódzkie akty urodzeń ich dzieci, zawierają nazwisko "Schweigert". 

W latach 60-tych do Jana i Krystyny Schweigertów należały nieruchomości przy Piotrkowskiej 218 i Piotrkowskiej 205, a od 1870 r. przy Piotrkowskiej 207.

Wybrane dzieci Jana i Krystyny:

• Emilia - ur. 1841 akt 406, pierwszy mąż August Neumann ślub 1859 akt 85, drugi mąż Wilhelm Matz ślub 1877 akt 2.
• Ludwik Schweigert - ur. 1845 akt 383, zm. 1888 akt 68, żona Matylda Schultz ślub 1865 akt 144. Córka Ludwika i Matyldy, Emma, wyszła za mąż za Roberta Guse (ślub 1897 akt 168), syna Marcina Guse.
• Maria - ur. 1857 akt 280, mąż Gustaw Adolf Seiler ślub 1876 akt 138 . Gustaw Adolf był bratem Teodora Seilera.
• Gustaw - ur. 1860 akt 559, żona Augusta Matz ślub 1878 akt 238. Co ciekawe, Augusta Matz była córką wymienionego powyżej Wilhelma Matza. Gustaw miał szwagra i teścia w jednej osobie.

W drugiej połowie lat 90-tych XIX w. Gustaw Schweigert kupił nieruchomość o nr hip. 1315, u zbiegu ówczesnej ulicy Nawrot i Mikołajewskiej  (MA), obecnie Sienkiewicza 67, gdzie wystawił trzypiętrową kamienicę frontową i oficynę.

1897 - "Zdjęty z natury plan wybudowanego przez Gustawa Schweigerta murowanego, trzypiętrowego domu z takąż oficyną i parterową przybudówką mieszkalną pod numerem 1315/67 w Łodzi". [zobacz]

Zgodnie z umową podpisaną pod koniec 1910 r. ze Zgromadzeniem Majstrów Tkackich, Gustaw Schweigert wybudował, na własny koszt, narożny dom mieszkalny przy Piotrkowskiej 100, który po 8 latach (w październiku 1919 r.) przeszedł na własność Zgromadzenia. Najemca był zobowiązany, w okresie wymienionych 8 lat, do płacenia rocznego czynszu dzierżawnego w wysokości 7500 rubli.

Groby na Cmentarzu Starym - Gustaw Schweigert

MA (materiały archiwalne) - zobacz

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone