ulica Piotrkowska 142

ulica Piotrkowska 142 nr hip. 549

do 1850 r. nr 66

Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego w lipcu 1834 r., plac nr 66 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 142) objął tkacz przybyły z Czech, Józef Montze.

Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki wyrobów bawełnianych, składającej się z 3 warsztatów, przy której 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia domu drewnianego.

W latach 40 i 50-tych nieruchomość należała do farbiarza z Saksonii, Krystiana Gottloba Palmera.

Z małżeństwa Krystiana Gottloba i jego pierwszej żony, Joanny Krystyny Fryderyki z d. Böhme (zmarła w 1849 r.), urodził się Karol August Palmer. W 1853 r. Karol August poślubił Paulinę Matyldę Mitzner, córkę Fryderyka Gottlieba Mitznera (zobacz rodzina Mitzner).

Zobacz przedstawicieli rodziny Palmer na Piotrkowska Tree.

Po śmierci Krystiana Gottloba Palmera (zmarł w 1856 r. akt 510) właścielką została jego druga żona, Joanna z d. Jesse (primo voto Grunwald). W 1860 r. Joanna poślubiła (akt 29) farbiarza Jakuba Wagnera. W latach 60-tych Jakub Wagner jest wymieniany jako właścicel nieruchomości.

Anna Rynkowska w książce "Ulica Piotrkowska" przytacza skargę na Wagnera, jaką złożyli do Magistratu okoliczni mieszkańcy: posiadając farbiarnię czynną w swym podwórzu, pozwala sobie wszystkie odchody z takowej wypuszczać przez odpływ w podwórze sąsiedniej posesji.

Jakub Wagner, syn Jana i Anny Elżbiety z d. Bressler, urodził się ok. 1815 r. w Hesji. Pierwszą żoną Jakuba, poślubioną w Łodzi, w 1846 r. (akt 13), była Anna Karolina Bremer. Państwo młodzi zamieszkali po ślubie na własnej nieruchomości przy Piotrkowskiej 202. Anna Karolina zmarła w 1859 r.

Zobacz przedstawicieli rodziny Jakuba Wagnera na Piotrkowska Tree.

Przynajmniej od początku lat 80-tych nieruchomość należała do Ludwika Schweigerta (zobacz poniżej). Można przypuszczać, że Ludwik wszedł w posiadanie nieruchomości przy Piotrkowskiej 142 w 1881 r., po sprzedaży nieruchomości przy Piotrkowskiej 205. W tym samym roku wykupił grunt działki od gminy miasta Łodzi.

1881 - "O wykupie czynszów przez Ludwika Schweigerta z gruntu nr 66/549 w mieście Łodzi". [zobacz]

Murowany, jednopiętrowy dom frontowy został wystawiony według projektu Edwarda Creutzburga z 1881 r.

Wykupienie gruntu działki, sięgającej jeszcze do ulicy Dzikiej (dz. Sienkiewicza), miało z pewnością związek z planowaną przez Schweigerta parcelacją, która umożliwiła wytyczenie ulicy Ewangelickiej (dz. Roosevelta).

Ludwik Schweigert, Edward Ramisch (Piotrkowska 144) i Teodor Sieber (Piotrkowska 146 i 148) byli pomysłodawcami przeprowadzenia nowej ulicy, łączącej Piotrkowską z budowanym w tym czasie (lata 1881-1884) nowym kościołem ewangelickim. Wytyczenie 20 działek budowlanych, po 10 z każdej strony Ewangelickiej, było dla właścicieli wspaniałym interesem.

Od drugiej połowy lat 80-tych, do ok. 1897 r. właścicielem posesji był Hugo Hermann.

Ok. 1991 r. Hermann dobudował drugie piętro kamienicy frontowej.

Hugo Hermann, syn Leopolda Hermanna i Heleny z d. Neymann, był również właścicielem nieruchomości przy Piotrkowskiej 109.

Zobacz przedstawicieli rodziny Hermann na Piotrkowska Tree.

Od ok. 1898 r. nieruchomość należała do Adolfa Bechtold, później jego dzieci, Hugo Artura, Ryszarda Adolfa i Eugenii.

Pod tym adresem była zarejestrowana fabryka wyrobów bawełnianych "Bracia Bechtold", należąca do Hugo Artura i Ryszarda Adolfa. Na początku XX w. tkalnia funkcjonowała przy Piotrkowskiej 218. Pod koniec pierwszej dekady XX w. bracia Bechtold wystawili własną fabrykę (MA) pod ówczesnym adresem Juliusza 8 (dz. Dowborczyków 37/39, obiekty nie istnieją).

Zobacz rodzina Bechtold.

* * *

Pod koniec XIX w. mieściła się tutaj elementarna szkoła miejska.

Archiwalne dokumenty budowlane:

1891 – „Projekt na nadbudowę przez Hugona Leonida Hermana drugiego piętra nad piętrowym domem frontowym, nadbudowę trzech pięter nad parterową oficyną, dobudowę trzypiętrowej oficyny i budowę piętrowego budynku gospodarczego pod numerem 549 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”.[zobacz]

1910 – „Projekt budowy parterowej stajni z poddaszem i wozowni pod numerem 549/142 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi, właściciel Artur Bechtold”.[zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

• F. Ulrich Cukiernia
• E. Martz Skład fabryczny wyrobów Zakładów Żyrardowskich
• A. Ertner Zakład grawersko-pięczątkarski
• „Radio-Reicher”Sprzedaż odbiorników radiowych

Rodzina Schweigert (Schweikert)

Zobacz przedstawicieli rodziny Schweigert na Piotrkowska Tree.

Zagłębiając sie w historię rodziny Schweigertów musimy cofnąć się do przełomu XVIII i XIX w., kiedy w okolicach Łodzi, na ówczesnych ziemiach zaboru pruskiego, utworzono kolonie Effingshausen (obecnie Starowa Góra), Friedrichshagen (obecnie Augustów) i Neu Sulzfeld (obecnie Nowosolna).

Wśród kolonistów osiadłych w Starowej Górze była rodzina Schweigertów, przybyła z Bodelshausen w obecnej Badenii-Wirtembergii. W jej skład wchodzili Michał (metrykalnie Michał Jan) Schweigert, jego żona Anna (metrykalnie Anna Barbara) z d. Rufin, oraz dzieci. Spośród licznego potomstwa Michała i Anny skupimy swoją uwagę na dwóch synach - Janie (ur. ok. 1794 r. w Bodelshausen) i jego młodszym bracie Piotrze (ur. ok. 1793 r. w Bodelshausen).

Jan Schweigert

18 września 1821 r. Jan Schweigert, z zawodu gwoździarz, poślubił w Rzgowie Agatę Höngsler.

Akty urodzenia trojga pierwszych dzieci Jana i Agaty - Jana Fryderyka (ur. 1822), Jana juniora (ur. 1823) i Jakuba (ur. 1825) - zostały zapisane w księgach rzymskokatolickiej parafii rzgowskiej pod nazwiskiem "Schweigert".

Ok. 1826 r. Jan z rodziną przeniósł się do Pabianic, gdzie od 1827 r. parafia ewangelicka rozpoczęła prowadzenie ksiąg stanu cywilnego. Kolejne dzieci Jana i Agaty - Anna Katarzyna (ur. 1827), Fryderyk August (ur. 1831), Justyna Karolina (ur. 1834) i Fryderyk Wilhelm (ur. 1837) - zostały zapisane w księgach tamtejszej parafii pod nazwiskiem "Schweikert".

Wymieniony powyżej Fryderyk Wilhelm Schweikert zapoczątkował dzieje fabrykanckiej rodziny Schweikertów - zobacz rodzina Schweikert.

Piotr Schweigert

23 listopada 1819 r. Piotr Schweigert, okupnik i wyrobnik, poślubił w Rzgowie Małgorzatę Frankinn.

Akty urodzenia trojga pierwszych dzieci Piotra i Małgorzaty - Jana (ur. 1820), Krystiana (ur. 1823) i Jakuba (ur. 1826) - zostały zapisane w księgach rzymskokatolickiej parafii rzgowskiej pod nazwiskiem "Schweigert".

Wymieniony powyżej Jan, pierworodny syn Piotra, poślubił w 1840 r., w Tomaszowie (wtedy Piotrkowskim, dzisiaj Mazowieckim) Krystynę Bertermann. Wkrótce po ślubie małżonkowie przenieśli się do Łodzi, gdzie przyszły na świat ich dzieci. Zarówno tomaszowski akt małżeństwa Jana i Krystyny, jak i łódzkie akty urodzeń ich dzieci, zawierają nazwisko "Schweigert". 

W latach 60-tych do Jana i Krystyny Schweigertów należały nieruchomości przy Piotrkowskiej 218 i Piotrkowskiej 205, a od 1870 r. przy Piotrkowskiej 207.

Wybrane dzieci Jana i Krystyny:

• Emilia - ur. 1841 akt 406, pierwszy mąż August Neumann ślub 1859 akt 85, drugi mąż Wilhelm Matz ślub 1877 akt 2.
• Ludwik Schweigert - ur. 1845 akt 383, zm. 1888 akt 68, żona Matylda Schultz ślub 1865 akt 144. Córka Ludwika i Matyldy, Emma, wyszła za mąż za Roberta Guse (ślub 1897 akt 168), syna Marcina Guse.
• Maria - ur. 1857 akt 280, mąż Gustaw Adolf Seiler ślub 1876 akt 138 . Gustaw Adolf był bratem Teodora Seilera.
• Gustaw - ur. 1860 akt 559, żona Augusta Matz ślub 1878 akt 238. Co ciekawe, Augusta Matz była córką wymienionego powyżej Wilhelma Matza. Gustaw miał szwagra i teścia w jednej osobie.

W drugiej połowie lat 90-tych XIX w. Gustaw Schweigert kupił nieruchomość o nr hip. 1315, u zbiegu ówczesnej ulicy Nawrot i Mikołajewskiej  (MA), obecnie Sienkiewicza 67, gdzie wystawił trzypiętrową kamienicę frontową i oficynę.

1897 - "Zdjęty z natury plan wybudowanego przez Gustawa Schweigerta murowanego, trzypiętrowego domu z takąż oficyną i parterową przybudówką mieszkalną pod numerem 1315/67 w Łodzi". [zobacz]

Zgodnie z umową podpisaną pod koniec 1910 r. ze Zgromadzeniem Majstrów Tkackich, Gustaw Schweigert wybudował, na własny koszt, narożny dom mieszkalny przy Piotrkowskiej 100, który po 8 latach (w październiku 1919 r.) przeszedł na własność Zgromadzenia. Najemca był zobowiązany, w okresie wymienionych 8 lat, do płacenia rocznego czynszu dzierżawnego w wysokości 7500 rubli.

Groby na Cmentarzu Starym - Gustaw Schweigert

MA (materiały archiwalne) - zobacz

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone