ulica Piotrkowska 51

ulica Piotrkowska 51 nr hip. 784

do 1850 r. nr 118

W drugiej połowie lat 30-tych XIX w. posesję nr 118 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 51), ze stojącym na froncie parterowym drewniakiem, zamieszkiwał aptekarz z Prus, Jan Strauch. Panu Janowi towarzyszyła żona Anna Elżbieta, córki Anna Marianna, Henrietta, Amalia, Wilhelmina i Augusta, oraz syn Ferdynand. Przed przybyciem do Łodzi aptekarz przebywał w Uniejowie, Kole i Dąbiu.

Czy historia łódzkiego aptekarstwa odnotowuje osobę Jana Straucha?

W latach 30-tych funkcjonowała w Łodzi tylko jedna apteka, mieszcząca się w murowanym domu Antoniego Bittdorfa przy Nowym Rynku 2 (dz. pl. Wolności 7). Apteka, uruchomiona w 1830 r. przez Karola Ketschona, w 1834 r. przeszła w ręce Stanisława Kamińskiego, a w 1840 r. kupił ją Gottlieb Zimmermann. Ten ostatni przeniósł aptekę do własnego budynku przy Nowym Rynku 7 (dz. pl. Wolności 2). Druga apteka, otworzona w 1841 r. przez Wincentego Orłowskiego, otworzyła podwoje przy obecnej Piotrkowskiej 168. Do tej pory nie natknąłem się na postać Jana Straucha.

W połowie lat 40-tych XIX w. nieruchomość przy Piotrkowskiej 51 należała do Marianny Rezich.

Na mocy kontraktu z sierpnia 1846 r. Rezich sprzedała nieruchomość majstrowi piekarskiemu, Marcinowi Karres.

W 1859 r., po śmierci Marcina Karres (zm. 1857 akt 235), nieruchomość kupili, w drodze publicznej licytacji, małżonkowie Anna Maria (z d. Karres) i Robert Mühler (ślub 1851 akt 87).

W krótkim czasie małżonkowie Mühler sprzedali nieruchomość Ernestowi Halang, który w tym czasie był już właścicielem sąsiedniej posesji przy Piotrkowskiej 49.

W 1864 r. Halang sprzedał nieruchomość Franciszkowi Hiller. W 1873 r., w miejscu frontowego drewniaka, Hiller wzniósł dwupiętrową kamienicę.

Od 1867 r. do Hillera należała również sąsiednia posesja, przy Piotrkowskiej 53. W połowie lat 70-tych Hiller wykupił grunt obu działek.

1875-1876 - "O wykupie czynszów przez Franciszka Hillera z placu nr 119/783, 118/784 w mieście Łodzi". [zobacz]

Na przełomie lat 80-tych i 90-tych XIX w. nieruchomość kupił Izrael Kalmanowicz Poznański, który w krótkim czasie przebudował gruntownie budynek frontowy. Mieścił się tutaj skład fabryczny przedsiębiorstwa na Ogrodowej.

* * *

Na początku XX w. przeniósł się pod ten adres znany łódzki skład fortepianów, melodyków i nut „Gebethner i Wolff”. W tym czasie firma zrezygnowała z przedstawicielstwa fabryki pianin Blüthnera z Lipska i funkcjonowała jako księgarnia i skład nut.

W okresie międzywojennym działało tutaj biuro i skład fabryki firanek, obrusów i brokatów Izydora Pantyla i Symsi Pytowskiego. Zakłady założone w 1923 r. na ulicy Łomżyńskiej 8/10 zatrudniały 100 robotników. W 1926 r. firmę Pantyla i Pytowskiego nagrodzono medalem na wystawie przemysłowej w Rzymie.

Pod tym adresem mieścił się skład firmy „Emde i S-ka” - zobacz rodzina Emde.

Na Piotrkowskiej 51 funkcjonowało biuro i skład fabryczny przedsiębiorstwa Salomona Gajzenberga.

W 1925 r. Salomon Gajzenberg przejął obiekty fabryczne na ulicy Zagajnikowej 29 (dz. Kopcińskiego 29). Uruchomił tam produkcję materiałów bawełnianych i wigoniowych. W latach 30-tych XX w. Gajzenberg zatrudniał 120 robotników na 58 warsztatach.

Fabryka na Zagajnikowej 29 została zbudowana w 1913 r. przez W. Bierzyńskiego, który wystawił tkalnię, przędzalnię i szarparnię.

Dokumenty archiwalne:

1888 – „O budowie przez Amelię Hiller murowanej, dwupiętrowej oficyny na nieruchomości pod numerem 784 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

1891 – „Projekt nadbudowy przez Izraela Kalmana Poznańskiego trzeciego nad istniejącym dwupiętrowym, podpiwniczonym domem mieszkalnym, a także budowy oficyn mieszkalnych: trzypiętrowej, podpiwniczonej i dwupiętrowej, podpiwniczonej z poddaszem oraz murowanych, piętrowych budynków gospodarczych na nieruchomości pod numerem 784 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

„Gracioza” Magazyn mód
M. A. Szpiro i S-ka Fabryka kortu i wyrobów kamgarnowych
Jakób Nelken i S-ka Fabryka wyrobów wełnianych i kamgarnowych
Tow. Akc. Wyrobów Bawełnianych I. K. Poznański Skład fabryczny
Emde i S-ka Skład fabryczny
Geisler i Głogowski Fabryka wyrobów podszewkowych
Adolf Schmidt (daw. Emde i S-ka) Skład fabryczny
S. O. Jabłoński i S-ka Skład fabryczny
H. Faust Skład fabryki wyrobów wełnianych w Pabianicach
A. Bromberg Skład futer
B-cia Kleccy Fabryka wyrobów wełnianych
Pantyl i Pytowski Skład fabryki firanek, obrusów i brokatów
Willinger i Lipszyc Dom Ekspedycyjny „Ekspres”
Jakób Paperno Sprzedaż towarów jedwabnych, manufaktury
„Merino” Tow. Udziałowe Przemysłu Wełnianego Skład i kantor fabryczny
Berenstein, Zonis i S-ka Hurtowa sprzedaż towarów bawełnianych
Irena Maison Pracownia sukien
S. Gajzenberg Biuro i skład fabryczny
B-cia Lewkowicz Wyroby włókiennicze
D. Lipszyc Biuro transportowe „Ruch”

Próchnika

Więckowskiego

Zielona

6 Sierpnia

Andrzeja

Zamenhofa

Mickiewicza

Żwirki

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Brzeźna

Rewolucji 1905

Jaracza

Narutowicza

Traugutta

Moniuszki

Tuwima

Nawrot

Roosevelta

Piłsudskiego

Wigury