Czerwona

Skorupki

Piotrkowska

Tree

 

ulica Piotrkowska 20

ulica Piotrkowska 20 nr hip. 255b

do 1850 r. nr 185

 

 

Pierwotna, szeroka działka o nr 185, oznaczona po 1850 r. nr hip. 255, obejmowała obecną Piotrkowską 18 i 20. W centralnej części obszaru frontowego stał parterowy dom drewniany.

Właścicielem pierwszego domu frontowego pod tym adresem był Jan Mauch, cieśla i właściciel firmy budowlanej (entreprener) ze Zgierza.

W 1825 r. Jan Mauch, wraz z drugim entreprenerem Fryderykiem Henke, wystawili 12 drewnianych domów rządowych przy ówczesnej Piotrkowskiej 13-2 (dz. Piotrkowska 248-268).

W 1823 r. Jan Mauch ożenił się z Anną Marią Krommer. Córka Jana i Anny Marii, również Anna Maria, poślubiła w 1851 r. Fryderyka Wilhelma Lässiga.

Prawdopodobnie po sprzedaży domu pod tym adresem, Mauch objął plac nr 99, leżący u zbiegu ówczesnej ulicy Piotrkowskiej i Północnej - zobacz Narożna nieruchomość u zbiegu ulicy Nowomiejskiej i Ogrodowej

Zobacz przedstawicieli rodziny Mauch na Piotrkowska Tree.

 

Stosownie do protokołu sporządzonego w łódzkim Magistracie, w styczniu 1826 r., Mauch sprzedał nieruchomość Janowi Briese, majstrowi mechanikowi robienia sukienniczych machin angielskich, a przy tem stolarzowi dotychczas w mieście Ozorkowie mieszkającemu.

 

Na mocy kontraktu z maja 1830 r., Briese sprzedał nieruchomość sukiennikowi Karolowi Beniaminowi Heidrich. Przed objęciem nieruchomości przy Piotrkowskiej, Heidrich zajmował drewniany dom rządowy przy ówczesnej ulicy Północnej 166 (dz. Północna 16, pierzeja nie istnieje).

W tym samym dniu, 26 listopada 1854 r., zmarli Beniamin Heidrich (akt 319) i jego żona, Joanna Fryderyka z d. Weissflog (akt 320).

Po śmierci rodziców nieruchomość odziedziczyły zamężne córki:

Zobacz przedstawicieli rodziny Heidrich na Piotrkowska Tree.

 

Na początku lat 60-tych nastąpił podział nieruchomości.

Małżonkowie Franciszek i Karolina Müller, kontraktem z lutego 1864 r., sprzedali swoją połowę (część północna, Piotrkowska 18) Traugottowi Ernestowi Holang.

Małżonkowie August i Augusta Simpt sprzedali swoja połowę (część południowa, Piotrkowska 20) Augustowi Schultz, a ten z kolei, kontraktem z września 1860 r., sprzedał ją Andrzejowi Jezierskiemu. Data wystawienia przez Jezierskiego jednopiętrowego domu frontowego nie jest mi jeszcze znana, jednak powstał nie później niż na początku lat 70-tych. Posesja przy Piotrkowskiej 20 pozostawała w rękach rodziny Jezierskich do połowy lat 90-tych XIX w.

 

W drugiej połowie lat 90-tych XIX w. nieruchomość przy Piotrkowskiej 20 przeszła w ręce Jakub Szulima Goldmana. Taryfa domów z 1920 r. wymienia nadal rodzinę Goldman jako właścicieli.

 

* * *

 

Od ok. 1887 r. mieścił się tutaj zakład fotograficzny Eliasza Stummana, który działał wcześniej pod adresem Piotrkowskiej 24.

1887 - "O budowie przez Antoniego Jezierskiego murowanej, piętrowej oficyny mieszkalnej z pomieszczeniem dla zakładu fotograficznego, pod numerem 255b przy ulicy Piotrkowskiej w Łodzi". [zobacz]

Ostatnie atelier E. Stummana (zmarł w 1903 r.) znajdowało się przy Piotrkowskiej 17.

 

Na początku XX w. w oficynach podwórza funkcjonowała fabryka wyrobów wełnianych Borysa Eitingona i M. Dynina. Pod tym adresem (również na Piotrkowskiej 24, 56, 86) rozpoczynali swoją łódzką przygodę bracia Eitingon, twórcy jednej z największych fortun międzywojennej Łodzi (zobacz poniżej).

 

 

Archiwalne dokumenty budowlane:

1894 – „O budowie przez Jakuba Szulima Goldmana dwu i trzypiętrowych oficyn mieszkalnych z poddaszem i piwnicami pod numerem 20/255b przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

 

Ogłoszenia prasowe:

  • Max Monitz Dom agenturowy
  • I. Powirskier Dom agenturowo-komisowy
  • S. H. Danziger Skład win
  • S. Silberbaum Skład materiałów aptecznych, wód mineralnych i farb
  • F. Futerman Skład fabryki szmuklerskich dekoracyi
  • E. Modrow Fabryka lamp i wyrobów metalowych
  • E. Stumman Zakład fotograficzny
  • Jakób Felix Skład szkła taflowego
  • M. Sieradzki Skład futer i kapeluszy damskich
  • Feliks Frenkel Fabryka wyrobów wełnianych
  • B. Eitingon i M. Dynin Fabryka wyrobów wełnianych
  • B-cia Frenkel Fabryka wyrobów wełnianych
  • Moszenberg i Strykowski Fabryka ksiąg handlowych i mat. Piśmiennych
  • Leon Neumark Fabryka wyrobów wełnianych
  • M. Brauner Fabryka wyrobów włókienniczych

 

 

Naum i Borys Eitingon

Bracia bliźniacy, Naum i Borys Eitingon, urodzili się w Orle, na południowy zachód od Moskwy, w 1877 r. Pochodzili z zamożnej żydowskiej rodziny kupieckiej. Do Łodzi dotarli na przełomie XIX i XX w. Pierwsza wojna światowa, oraz rewolucja bolszewicka, poważnie zachwiała interesami Eitingonów, zarówno w Łodzi, jak i Rosji. To, co początkowo stało się przyczyną kłopotów, zostało przez bliźniaków genialnie wykorzystane. W czasie totalnego kryzysu łódzkiego przemysłu po zakończeniu I wojny, potęgowanego utratą rosyjskich rynków zbytu, Naum i Borys rozpoczęli skupowanie, zawsze grubo poniżej rzeczywistej wartości, upadających przedsiębiorstw. Ważną rolę w dynamicznie rozwijającej się karierze przemysłowej Eitingonów odegrały rodzinne spółki w Stanach Zjednoczonych, wspierające finansowo łódzkie transakcje.  W skład założonej w 1922 r. Włókienniczej Spółki Akcyjnej N. Eitingon i Sp-ka weszło wiele łódzkich zakładów włókienniczych, między innymi:

  • fabryka rękawiczek półjedwabnych Ewalda Bormanna, zbudowana w drugiej połowie lat 80-tych XIX w. przy Dzikiej 1085a (później Mikołajewska 84, obecnie Sienkiewicza 82-84).

1888 - "Projekt budowy przez Ewalda Bormanna trzypiętrowej, murowanej oficyny i trzypiętrowej fabryki rękawiczek oraz innych wyrobów skórzanych, a także murowanej kotłowni z kominem, na nieruchomości pod numerem 1805a [powinno być: "pod numerem 1085a"] przy ulicy Dzikiej w mieście Łodzi". [zobacz]

Pod koniec lat 90-tych XIX w. firma Ewalda Bormanna została przekształcona w spółkę, później towarzystwo akcyjne "Winkler, Gärtner i Bormann" (MA).

  • kompleks przemysłowy pomiędzy ulicą Juliusza 7-9 (dz. Dowborczyków 30/34), a Targową, gdzie funkcjonowała fabryka wyrobów wełnianych i szewiotowych Karola Bayera i Wiktora Wolfa. Od ok. 1905 r. przedsiębiorstwo należało do Bera Wachsa.

1897 - "Projekt zdjęty z natury wybudowanej przez BayeraWolfa w mieście Łodzi przy ulicy Juliusza pod numerami 1181 i 1182 murowanej, trzypiętrowej przędzalni". [zobacz]

1909 - "Projekt budowy przez Bera Waksa trzypiętrowej tkalni mechanicznej i nadbudowy piętra nad parterowym magazynem i dobudowy do istniejącego piętrowego kantoru parterowego magazynu wełny pod numerem 9/1181-1182 przy ulicy Juliusza w mieście Łodzi". [zobacz]

  • przedsiębiorstwo rodziny Richter - jedno z najstarszych łódzkich przedsiębiorstw, którego pierwsze obiekty, przy ulicy Placowej (dz. Skorupki), powstały pod koniec lat 50-tych XIX w.,
  • fabryka bawełniana Jakuba Kestenberga na ulicy Targowej 316-317 (później Nowo Targowa 26, dz. Sterlinga 26), zbudowana ok. 1894 r. (MA)

1893 - "O zatwierdzeniu planu budowy przez Jakuba Kestenberga w mieście Łodzi, na rogu ulic Południowej, Targowej i Cegielnianej, pod numerami 316 i 317, trzypiętrowego budynku tkalni, kotłowni, maszynowni i komina". [zobacz]

Ostateczne przejęcie przedsiębiorstwa Kestenberga przerwał wybuch II wojny.

 

W 1936 r. spółka Eitingonów zatrudniała 2700 robotników, 150 urzędników i 50 osób personelu technicznego. Produkowano szeroki asortyment tkanin wełnianych, bawełnianych, ze sztucznego jedwabiu, wyroby dziane i pończosznicze. Bilans spółki za rok 1936 zamykał się kwotą blisko 44 mln zł, przy wartości sprzedaży ponad 26 mln zł (MA).

 

MA (materiały archiwalne) - zobacz

 

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Tymienieckiego

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej
26 marca 2015
Piotrkowska_20
Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone

Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej