piotrkowska-nr.pl
© Wszystkie prawa zastrzeżone
ulica Piotrkowska 170
ulica Piotrkowska 170 nr hip. 563
do 1850 r. nr 52
Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego w maju 1832 r., plac nr 52 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 170) objął tkacz przybyły z Saksonii, Jan Gottlieb Boten.
Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki bawełniano płucienniczej, składającej się z 3 warsztatów, przy której 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia domu drewnianego gontami krytego.
Boten nie dotrzymał przyrzeczenia i nie zbudował domu frontowego.
Stosownie do protokołu z listopada 1838 r. i maja 1839 r., Boten sprzedał nieruchomość Janowi Beniaminowi Michel. W dokumencie z 1839 r. Magistrat uczynił zastrzeżenie następującej treści:
Pan Jan Beniamin Michel, zgodnie do zadeklarowania jego w dniu 25 listopada 1838 r., obowiązany jest na nabytym placu, jeszcze w roku bieżącym, wystawić dom massiv murowany pod dachówką, takowy w Towarzystwie Ogniowym zabezpieczyć i w niem fabrykę tkanin bawełnianych w ciągłym utrzymywać ruchu.
Michel dotrzymał słowa i wybudował frontowy dom murowany.
Prawdopodobnie na początku lat 40-tych Michel sprzedał nieruchomość Janowi Herlt, wtedy czeladnikowi, później majstrowi tkackiemu pochodzącemu z Czech.
Można przypuszczać, że Jan wszedł w posiadanie nieruchomości po ślubie w Marią Seifert, z którą ożenił się w 1841 r. (akt 44).
Po śmierci Jana (zm. 1852 akt 684) nieruchomość należała do wdowy, Marii.
W 1854 r., dwa lata po śmierci męża, Maria wyszła za mąż za Augusta Bittnera, który rok wcześniej pochował swoja pierwszą żonę, Amalię Wünsch.
W podaniu do Magistratu, w kwietniu 1855 r., Bittner tak pisał:
Mając zamiar poza domem moim, pod N 503 przy ulicy Piotrkowskiej położonym, wystawić oficynę massiv murowaną wynoszącą długości 11 łokci*, szeroką 8 łokci, wysoką 10 łokci [obiekt jednopiętrowy], dachówką krytą, upraszam przeto Wielmożnego Prezydenta o udzielenie mi na ten cel stosownego pozwolenia.
* - 1 łokieć = 0,576 m
August zmarł cztery lata po ślubie, w 1858 r. (akt 16).
Ogłoszenie zamieszczone przez Marię Bittner w Lodzer Zeitung, w 1867 r., może wskazywać na profesję jej zmarłego męża (MA).
Po śmierci Marii, w 1880 r., nieruchomość przeszła w ręce jej spadkobierców.
Losy Augusta i Marii Bittner są związane również z historią posesji przy Piotrkowskiej 182, Piotrkowskiej 188, Piotrkowskiej 193 i Piotrkowskiej 111.
Pod koniec lat 80-tych rodzina Bittner sprzedała nieruchomość Lidii Bauer, żonie Maurycego (Moritza) Bauera.
Maurycy Bauer, urodzony w 1852 r., syn mechanika i fabrykanta maszyn z miasta Finsterwalde w Brandenburgii, przejął profesję po ojcu. W 1886 r. poślubił w Łodzi Lidię Walter (akt 284), primo voto Reimann.
W okresie międzywojennym posesja pozostawała własnością rodziny Bauerów.
MA (materiały archiwalne) - zobacz
Archiwalne dokumenty budowlane:
1895 – „O zatwierdzeniu projektu budowy przez Wilhelma Waltera ślusarni, kuźni, odlewni, stolarni i magazynu z kantorem pod numerem 170/563 w Łodzi”. [zobacz]
1899 – „Projekt dobudowy parterowej, murowanej ślusarni, rozbudowa istniejącego warsztatu ślusarskiego, nadbudowa poddasza w parterowej ślusarni, budowa parterowych wozowni i stajni na nieruchomości Bauera pod numerem 563 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]
1910 – „Projekt Maurycego Bauera na dobudowę murowanego 1 piętrowego warsztatu ślusarskiego i takiego samego parterowego składu modeli pod Nº 168/562 i 170/563 przy Ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]
Ogłoszenia prasowe:
- Wilhelm Walter i S-ka Gisernia żelaza i fabryka maszyn
- Maurycy Bauer Fabryka maszyn i odlewnia żelaza
Fabryka Maurycego Bauera
Niewielka ślusarnia Maurycego Bauera, funkcjonująca w podwórzu posesji Piotrkowskiej 170, została rozbudowana w połowie lat 90-tych. Fabryka maszyn i odlewnia żeliwa (gisernia) działała początkowo w formie spółki reprezentowanej przez do Wilhelma Waltera, szwagra Bauera. Na przełomie XIX i XX w. firma stanowiła już samodzielną własność Maurycego Bauera. W następnych latach rodzina Bauerów weszła w posiadanie nieruchomości przy Piotrkowskiej 172 i 168, gdzie poczyniono dalsze inwestycje.
Przedsiębiorstwo Bauerów funkcjonowało do wybuchu II wojny światowej. W okresie międzywojennym było kierowane przez syna Maurycego, inżyniera, Ryszarda Maurycego Wilhelma Bauera (ur. 1888 akt 363). W tym czasie zakład zajmował obszar 10 tys. m² i zatrudniał ok. 100 pracowników. W 1936 r. Fabryka Maszyn i Odlewnia Żelaza "Maurycy Bauer" zdobyła brązowy medal na wystawie przemysłu metalowego i elektrotechnicznego w Warszawie.
Jedno z krosien wyprodukowanych w fabryce Maurycego Bauera jest prezentowane obecnie w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi.
Na terenie obecnego "Manhattanu", w kwartale zamkniętym ulicami Piotrkowską, Wigury, Sienkiewicza i Piłsudskiego, działało kilka fabryk.
Przemysłowy obraz tego obszaru Łodzi prezentują Fabryki północnego "Manhattanu".
Próchnika
Więckowskiego
Zielona
6 Sierpnia
Andrzeja
Zamenhofa
Mickiewicza
Żwirki
pl. Wolności
Radwańska
pl. Wolności
Brzeźna
Rewolucji 1905
Jaracza
Narutowicza
Traugutta
Moniuszki
Tuwima
Nawrot
Roosevelta
Piłsudskiego
Wigury