ulica Piotrkowska 170

ulica Piotrkowska 170 nr hip. 563

do 1850 r. nr 52

Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego w maju 1832 r., plac nr 52 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 170) objął tkacz przybyły z Saksonii, Jan Gottlieb Boten.

Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki bawełniano płucienniczej, składającej się z 3 warsztatów, przy której 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia domu drewnianego gontami krytego.

Boten nie dotrzymał przyrzeczenia i nie zbudował domu frontowego.

Stosownie do protokołu z listopada 1838 r. i maja 1839 r., Boten sprzedał nieruchomość Janowi Beniaminowi Michel. W dokumencie z 1839 r. Magistrat uczynił zastrzeżenie następującej treści:

Pan Jan Beniamin Michel, zgodnie do zadeklarowania jego w dniu 25 listopada 1838 r., obowiązany jest na nabytym placu, jeszcze w roku bieżącym, wystawić dom massiv murowany pod dachówką, takowy w Towarzystwie Ogniowym zabezpieczyć i w niem fabrykę tkanin bawełnianych w ciągłym utrzymywać ruchu.

Michel dotrzymał słowa i wybudował frontowy dom murowany.

Prawdopodobnie na początku lat 40-tych Michel sprzedał nieruchomość Janowi Herlt, wtedy czeladnikowi, później majstrowi tkackiemu pochodzącemu z Czech.

Można przypuszczać, że Jan wszedł w posiadanie nieruchomości po ślubie w Marią Seifert, z którą ożenił się w 1841 r. (akt 44).

Po śmierci Jana (zm. 1852 akt 684) nieruchomość należała do wdowy, Marii.

W 1854 r., dwa lata po śmierci męża, Maria wyszła za mąż za Augusta Bittnera, który rok wcześniej pochował swoja pierwszą żonę, Amalię Wünsch.

W podaniu do Magistratu, w kwietniu 1855 r., Bittner tak pisał:

Mając zamiar poza domem moim, pod N 503 przy ulicy Piotrkowskiej położonym, wystawić oficynę massiv murowaną wynoszącą długości 11 łokci*, szeroką 8 łokci, wysoką 10 łokci [obiekt jednopiętrowy], dachówką krytą, upraszam przeto Wielmożnego Prezydenta o udzielenie mi na ten cel stosownego pozwolenia.

* - 1 łokieć = 0,576 m

August zmarł cztery lata po ślubie, w 1858 r. (akt 16).

Ogłoszenie zamieszczone przez Marię Bittner w Lodzer Zeitung, w 1867 r., może wskazywać na profesję jej zmarłego męża (MA).

Po śmierci Marii, w 1880 r., nieruchomość przeszła w ręce jej spadkobierców.

Losy Augusta i Marii Bittner są związane również z historią posesji przy Piotrkowskiej 182, Piotrkowskiej 188, Piotrkowskiej 193 i Piotrkowskiej 111.

Pod koniec lat 80-tych rodzina Bittner sprzedała nieruchomość Lidii Bauer, żonie Maurycego (Moritza) Bauera.

Maurycy Bauer, urodzony w 1852 r., syn mechanika i fabrykanta maszyn z miasta Finsterwalde w Brandenburgii, przejął profesję po ojcu. W 1886 r. poślubił w Łodzi Lidię Walter (akt 284), primo voto Reimann.

W okresie międzywojennym posesja pozostawała własnością rodziny Bauerów.

MA (materiały archiwalne) - zobacz

Archiwalne dokumenty budowlane:

1895 – „O zatwierdzeniu projektu budowy przez Wilhelma Waltera ślusarni, kuźni, odlewni, stolarni i magazynu z kantorem pod numerem 170/563 w Łodzi”. [zobacz]

1899 – „Projekt dobudowy parterowej, murowanej ślusarni, rozbudowa istniejącego warsztatu ślusarskiego, nadbudowa poddasza w parterowej ślusarni, budowa parterowych wozowni i stajni na nieruchomości Bauera pod numerem 563 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

1910 – „Projekt Maurycego Bauera na dobudowę murowanego 1 piętrowego warsztatu ślusarskiego i takiego samego parterowego składu modeli pod Nº 168/562 i 170/563 przy Ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

• Wilhelm Walter i S-ka Gisernia żelaza i fabryka maszyn
• Maurycy Bauer Fabryka maszyn i odlewnia żelaza

Fabryka Maurycego Bauera

Niewielka ślusarnia Maurycego Bauera, funkcjonująca w podwórzu posesji Piotrkowskiej 170, została rozbudowana w połowie lat 90-tych. Fabryka maszyn i odlewnia żeliwa (gisernia) działała początkowo w formie spółki reprezentowanej przez do Wilhelma Waltera, szwagra Bauera. Na przełomie XIX i XX w. firma stanowiła już samodzielną własność Maurycego Bauera. W następnych latach rodzina Bauerów weszła w posiadanie nieruchomości przy Piotrkowskiej 172 i 168, gdzie poczyniono dalsze inwestycje.

Przedsiębiorstwo Bauerów funkcjonowało do wybuchu II wojny światowej. W okresie międzywojennym było kierowane przez syna Maurycego, inżyniera, Ryszarda Maurycego Wilhelma Bauera (ur. 1888 akt 363). W tym czasie zakład zajmował obszar 10 tys. m²  i zatrudniał ok. 100 pracowników. W 1936 r. Fabryka Maszyn i Odlewnia Żelaza "Maurycy Bauer" zdobyła brązowy medal na wystawie przemysłu metalowego i elektrotechnicznego w Warszawie.

Jedno z krosien wyprodukowanych w fabryce Maurycego Bauera jest prezentowane obecnie w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi.

Na terenie obecnego "Manhattanu", w kwartale zamkniętym ulicami Piotrkowską, Wigury, Sienkiewicza i Piłsudskiego, działało kilka fabryk.

Przemysłowy obraz tego obszaru Łodzi prezentują Fabryki północnego "Manhattanu".

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone