ulica Piotrkowska 102a

ulica Piotrkowska 102a nr hip. 528

do 1850 r. nr 87

Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego w lipcu 1833 r., plac nr 87 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 102a) objął Bernard Moser (Mohser).

W kwietniu 1839 r. Bernard Moser przekazał nieruchomość, z wystawionym tylko domkiem w podwórzu, swojemu synowi, Antoniemu. W umowie przekazania zastrzegł, aby w domku tylnym wolno mi było mieszkać dożywotnio, wraz z żoną, bez żadnych opłat. Bernard zmarł w 1843 r., a jego żona, Joanna Krystyna z d. Hentschel, w 1851 r.

W styczniu 1863 r. wdowa po Antonim, Joanna Krystyna z d. Säuberlich (córka Jana Gottloba Säuberlicha), oraz jej syn, Antoni junior, spisali umowę zamiany. Zgodnie z umową przekazali nieruchomość przy Piotrkowskiej małżeństwu Amalii i Fryderyka Wilhelm, a sami przenieśli się na Nawrot 1313 (dz. Nawrot 20).

Na froncie Piotrkowskiej stał w tym czasie parterowy dom drewniany.

Zobacz przedstawicieli rodziny Moser na Piotrkowska Tree.

Począwszy od lat 70-tych nieruchomości przy obecnej Piotrkowskiej 102a, 104a, 106 i 102 przechodziły sukcesywnie w ręce Juliusza Heinzela i jego dynamicznie rozwijającego się przedsiębiorstwa włókienniczego.

Zachodzące zmiany dobrze obrazują plany z 1873, 1877 i 1906 r. - zobacz

Obok głównej bryły pałacu Juliusza Heinzela, zajmującego obszar frontowy Piotrkowskiej 104, powstały niższe obiekty przy obecnej Piotrkowskiej 102a i 104a. Obszar centralny zajmowała brama wjazdowa, a po bokach wystawiono dwa budynki jednopiętrowe, każdy z dwuosiową elewacją.

W 1937 r. przebudowano obiekt frontowy przy Piotrkowskiej 102a. Autorem projektu był znany łódzki architekt, Wiesław Lisowski. Powstała kamienica w obecnym kształcie, z dodatkowymi trzema osiami elewacji, oraz wewnętrzną bramą wjazdową. W tym czasie właścicielem nieruchomości był Roman Borkenhagen, który prowadził pod tym adresem znany w Łodzi zakład chemigraficzny - zobacz poniżej.

Dzięki uprzejmości łódzkiego pasjonata, kolekcjonera archiwaliów, Pana Marka Klarzyńskiego, otrzymałem skany niezrealizowanego projektu przebudowy kamienicy przy Piotrkowskiej 102a - zobacz projekt.

Ogłoszenia prasowe:

M. Dwornik daw. W. Drozdowski Zakład dekatyzowania
R. Borkenhagen Zakłady foto-chemiczne
„Tekafon” Wytwórnia radioodbiorników
Fabryka krawatów p. f. „Tkacz”
„Weska” Wielkopolski Skład Kawy Oddział w Łodzi

Roman Borkenhagen

Roman Borkenhagen, syn Edwarda i Anny Müller, urodził się w 1880 r. w Łowiczu (MA). Ojciec Romana zmarł w młodym wieku. W 1894 r., w Łodzi, matka wyszła powtórnie za mąż, za Juliusza Hau. Czternastoletni Roman zamieszkał w domu Juliusza, przy Brzezińskiej 24 (dz. Wojska Polskiego 24, róg Młynarskiej).

Doświadczenia zdobyte w zakładzie Roberta Resigera, oraz poznanie nowych technik trawienia klisz drukarskich (praktyka we Frankfurcie nad Menem), pozwoliły Borkenhagenowi otworzyć w 1908 r. pracownię chemigraficzną.

Pierwszy zakład mieścił się pod adresem zamieszkania, przy Brzezińskiej 24 (MA). W krótkim czasie, ok. 1912 r., pracownia funkcjonowała przy Zgierskiej 46 (MA), zaś od 1913 r., przez ponad 20 lat, pod adresem Piotrkowskiej 100 (MA).

Pod koniec pierwszej połowy lat 30-tych XX w. firma Romana Borkenhagena przeniosła się do nieruchomości własnej, przy Piotrkowskiej 102a, gdzie zatrudnionych było ponad 20 pracowników (MA).

Zakład Borkenhagena był do 1945 r. (działał także w okresie II wojny światowej) największym tego typu przedsiębiorstwem w Łodzi, wytwarzającym klisze drukarskie dla wielu wydawnictw łódzkich i krajowych.

Charakterystyczny znak RBŁ (Roman Borkenhagen Łódź) możemy zobaczyć do dzisiaj na wielu archiwalnych zdjęciach prasowych.

MA (materiały archiwalne) - zobacz

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

27 marca 2015

Piotrkowska_102a

piotrkowska-nr.pl