ulica Piotrkowska 43

ulica Piotrkowska 43 nr hip. 265

do 1850 r. nr 195

Plan Józefa Lenartowskiego z 1849 r. przedstawia teren pomiędzy obecną ulicą Więckowskiego i Zieloną, bez zaznaczonych parceli. Obszar ten, z wyjątkiem dwóch płytkich działek przy Piotrkowskiej 29 i 31, określany mianem "gruntów staromiejskich", należał do mieszkańców dawnej, rolniczej Łodzi. Ze względu na wygórowane ceny, nie doszło do wykupu terenu przez rząd.

Nietypowy, ukośny przebieg posesji tej części Piotrkowskiej jest pozostałością po pierwotnym przebiegu gruntów rolnych.

Prawdopodobnie na początku lat 40-tych XIX w., po sprzedaży nieruchomość przy obecnej Piotrkowskiej 42-44, działkę obejmującą dzisiejszą Piotrkowską 41 i 43 kupił Andrzej Matz.

Można przypuszcza, że Andrzej Matz wystawił pod tym adresem pierwszy, drewniany dom frontowy. Plan Józefa Lenartowskiego z 1849 r. przedstawia już dwa drewniane domy frontowe przy obecnej Piotrkowskiej 41-43.

Andrzej Matz był bratem Samuela Matz.

Po śmierci Andrzeja (zmarł w 1854 r.) nieruchomość została podzielona pomiędzy jego synów. Część południowa (dz. Piotrkowska 43) przeszła w ręce Fryderyka Matz, zaś północna (dz. Piotrkowska 41) Wilhelma Matz.

W 1856 r. Fryderyk wystawił w podwórzu stodołę drewnianą, na podmurowaniu z cegły na wapno, długą łokci* 17, szeroką 10, wysoką łokci 4.

* - 1 łokieć = 0,576 m

Zobacz przedstawicieli rodziny Matz na Piotrkowska Tree.

Od ok. połowy lat 60-tych XIX w. nieruchomość należała do Antoniego Wesołowskiego. Wcześniej do Wesołowskiego należały posesje przy Piotrkowskiej 29 i Piotrkowskiej 50.

Można przypuszczać, że Antoni Wesołowski był Polakiem. Fakt ten jest godny uwagi, ponieważ na przełomie lat 60-tych i 70-tych, spośród 296 działek przy ulicy Piotrkowskiej, tylko 9 należało do Polaków. Na odcinku pomiędzy Nowym Rynkiem (dz. pl. Wolności), a ulicą Dzielną/Zieloną (dz. Narutowicza/Zielona), właścicielami nieruchomości było tylko 2 Polaków – wymieniony powyżej Antoni Wesołowski i Andrzej Jezierski.

Kolejni właściciele, rodzina Weichselfisch, wystawili w połowie lat 70-tych dwupiętrową kamienicę frontową.

W latach 1901-02, gdy nieruchomość przeszła w ręce Oszera (Oskara) Kohna, dyrektora, później właściciela "Widzewskiej Manufaktury", budynek frontowy otrzymał nową, secesyjną fasadę, według projektu Gustawa Landau-Gutenetegera. Była to pierwsza budowla secesyjna w Łodzi.

Taryfy domów z lat 1912-20 wymieniają jako właścicieli małżeństwo Estery i Abrama Jakuba Reissmann.

* * *

W październiku 1891 r. pojawiły się w "Dzienniku Łódzkim" informacje (MA) o planowanym otworzeniu przy ulicy Piotrkowskiej, początkowo bez podania numeru ulicy, filii fabryki czekolady "E. Wedel" Emila Wedla. Filia została otwarta na Piotrkowskiej 43, o czym świadczy następna reklama prasowa (MA), ale już kilka lat później funkcjonował pod tym adresem (może w innym lokalu - do wyjaśnienia) sklep W. Bąkowskiej, oferujący cukry i czekolady firmy "Riese i Piotrowski".

W latach 90-tych XIX w. działał tutaj skład fabryczny zakładów "Stiller i Bielschowsky".

MA (materiały archiwalne) - zobacz

Dokumenty archiwalne:

1893 – „O zatwierdzeniu planu na budowę przez Szajndlę Wajkselfisz murowanego, trzypiętrowego domu, parterowej oficyny i piętrowego budynku gospodarczego pod numerem 265 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

1901 – „O budowie przez Oszera Kona dwóch murowanych, dwupiętrowych, podpiwniczonych oficyn i przebudowie murowanego, dwupiętrowego domu i podobnej oficyny pod numerem 43/265 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

Stiller i Bielschowsky Skład fabryki wyrobów wełnianych
G. Ziege Krawiec męzki
W. Bąkowska Skład czekolady i cukrów fabryki „Riese i Piotrowski”
E. Schütz Filia Leśmierskiej Fabryki Serów i Masła
A. Magazanik i Sz. D. Reichstein Fabryka wyrobów wełnianych i bawełnianych
Towarzystwo Wzajemnego Kredytu
Tow. Akc. Przemysłowe Juliusza Heinzel Filialny skład fabryczny
S. Wileński Wyroby z płótna jutowego, konfekcja półjedwabna
M. Krell Hurtowy skład mydła, perfum i kosmetyków
L. Gotlieb Magazyn obuwia
Szlama Goldkorn Dom spedycyjno-komisowy

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

28 marca 2015

Piotrkowska_43

piotrkowska-nr.pl