Skorupki
Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego w lipcu 1834 r., plac nr 156 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 127) objął tkacz przybyły z Czech, Józef Brose.
Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki wyrobów bawełnianych, składającej się z 3 warsztatów, przy której 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia domu drewnianego.
W domu Józefa Brose (wcześniej w domu Gottlieba Berndta, przy Piotrkowskiej 151), w latach 1843-53, funkcjonowała prywatna szkoła Jana Franka. Anna Rynkowska, w książce "Ulica Piotrkowska", tak pisze o szkole Franka: Do szkoły tej uczęszczały dzieci zamożnych rodziców, którzy płacili nauczycielowi 155 rubli rocznie. W pierwszym roku - 1843 - szkoła miał 80, a w 1849 r. 128 uczniów. Po śmierci Franka w 1853 r. szkoła przestała egzystować. Zobacz przedstawicieli rodziny Jana Franka na Piotrkowska Tree. |
Przynajmniej od początku lat 50-tych nieruchomość należała do Magdaleny secundo voto Stephan. Pierwszym mężem Magdaleny, z d. Lehmann, był Franciszek Maschke.
Po śmierci Magdaleny (zmarła w 1855 r.) nieruchomość przeszła w ręce jej zięcia, Antoniego Ullricha.
Antoni Ullrich był od 1844 r. mężem Joanną Maschke, córki Franciszka Maschke i Magdaleny z d. Lehman. Córka Antoniego i Joanny, Augusta Ullrich, została żoną Ferdynanda Ende.
Antoni Ullrich zmarł w 1860 r. Drugim mężem Joanny został Franciszek Lissner (ślub 1861 akt 26).
Zobacz przedstawicieli rodziny Antoniego Ullricha na Piotrkowska Tree.
Kolejnym właścicielem nieruchomości, po śmierci Antoniego Ullricha, został Wilhelm Stenzel (metrykalnie Jan August Wilhelm), syn Antoniego Stenzel.
W czerwcu 1861 r. Stenzel tak pisał do Prezydenta m. Łodzi:
Od dwudziestu przeszło lat opłacam podatki do kasy tutejszej, póki mi nawet zdrowie służyło, prowadziłem profesję ślusarską, lecz od kilku lat, skutkiem choroby, zmuszony byłem porzucić takową i trudnić się szynkiem, na co mi Wielmożny Prezydent wyjednał patent. W tem nawet celu wybudowałem przy ulicy Piotrkowskiej dom massiv murowany o piętrze, który znacznie przyozdobił tę ulicę - w domu pomienionym zamierzam prowadzić, tak jak poprzednio, szynk trunków krajowych.
W drugiej połowie lat 70-tych, po śmierci Wilhelma (zmarł w 1871 r.), wdowa Julianna z d. Kunkel (zobacz rodzina Kunkel) wykupiła grunt działki.
1876-1878 - "O wykupie czynszów przez Juliannę Stenzel z placu nr 156/746 w mieście Łodzi". [zobacz]
Przez krótki czas, pomiędzy majem, a listopadem 1862 r., Wilhelm Stenzel był właścicielem nieruchomości przy obecnej Piotrkowskiej 46.
Zobacz przedstawicieli rodziny Stenzel na Piotrkowska Tree.
Po wykupieniu gruntu nieruchomość przeszła w ręce małżeństwa Amalii (z d. Stenzel, córki Wilhelma i Julianny) i Jana Baptysty Fiala (ślub w 1873).
Po śmierci Jana Baptysty, prawdopodobnie w drugiej połowie lat 80-tych, nieruchomość przeszła w ręce jego sukcesorów - wdowy Amalii i dzieci: Ferdynanda (ur. 1876), Wilhelma Maurycego (ur. 1878), Amalii Fanii (ur. 1880) i Joanny Agnieszki (ur. 1882).
Młodszy brat Jana Baptysty, Juliusz Fial (zobacz poniżej), wystawił przy Piotrkowskiej 127 obiekty fabryczne.
Zobacz przedstawicieli rodziny Fial na Piotrkowska Tree.
Według taryfy domów z 1920 r. właścicielami posesji byli Helena i Josek Rosenblat (małżeństwo), oraz Chinda i Dawid Fabrykant (małżeństwo).
Fabryka wyrobów włókienniczych Dawida Fabrykanta i Joska Rosenblata funkcjonowała od 1901 r. Do I wojny światowej wspólnicy wystawili zabudowania fabryczne przy ulicy Wierzbowej 1358a.
1911 - "Projekt budowy przez firmę „D. Fabrykant i J. Rosenblatt” murowanej, piętrowej wieży ciśnień i dobudowy murowanej, dwupiętrowej tkalni do istniejącej pod numerem 1358a przy ulicy Wierzbowej w mieście Łodzi". [zobacz]
Można przypuszczać, że parcela o ówczesnym nr hip. 1358a, to obecnie południowa część Wierzbowej 46/48.
Zabudowania posesji Piotrkowskiej 127 zostały wyburzone w drugiej połowie lat 70-tych XX w.
* * *
W 1906 r. otworzył aptekę przy Piotrkowskiej 127 Witold Danielecki (MA). W 1908 r. Danielecki ożenił się z Aleksandrą Królikowską, córką Piotra Królikowskiego, właściciela składu aptecznego po drugiej stronie ulicy, przy Piotrkowskiej 124.
Archiwalne dokumenty budowlane:
1887 – „O wybudowaniu bez zezwolenia przez Juliusza Fiala budynków fabrycznych i o projekcie magazynów pod numerami 746 i 746a przy ulicach Piotrkowskiej i Rozwadowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]
Ogłoszenia prasowe:
Juliusz Fial
Juliusz Fial (1855-1908) był właścicielem fabryki pluszu i materiałów meblowych. Od 1881 r. produkcja Fiala, wspólnie z Wilhelmem Luckerem, a od 1886 r. również z Ferdynandem Finsterem (zobacz poniżej), była prowadzona w obiektach na ulicy Juliusza 28 (dz. Dowborczyków 17).
1893 - "O zatwierdzeniu planu budowy przez Juliusza Fiala i Ferdynanda Finstera murowanej, piętrowej, z poddaszem oficyny mieszkalnej pod numerem 1128a przy prywatnej ulicy Juliusza w mieście Łodzi". [zobacz]
Od drugiej połowy lat 80-tych wykorzystywane były również oficyny fabryczne przy Piotrkowskiej 127.
Począwszy od pierwszych lat XX w. fabryka Fiala funkcjonowała na ulicy Luizy 48 (dz. Strzelców Kaniowskich 42).
1900-1901 - "O podaniu Juliusza Fiala o zezwolenie mu na założenie tkalni pod nr 94/796 przy ulicy Luizy w Łodzi". [zobacz]
W drugiej połowie lat 30-tych okresu międzywojennego przedsiębiorstwo "Juliusz Fial Sukcesorowie, Fabryka Wyrobów Pluszowych i Portier" zatrudniało 100 robotników (MA).
Ferdynand i Teodor Finster
Ferdynand Finster (1861 - 1900), współwłaściciel fabryki pluszu przy Juliusza 28, zmarł we Włoszech, w wieku zaledwie 39 lat. Miejsce Ferdynanda zajął w spółce jego brat, Teodor Finster, który w następnych latach, po wykupieniu udziałów pozostałych wspólników, sprawnie rozwijał przedsiębiorstwo.
1912 - "Projekt budowy przez Teodora Finstera murowanej, trzypiętrowej tkalni mechanicznej i trzypiętrowych składów i magazynów pod numerem 28/1128 pomiędzy ulicami Juliusza i Widzewską w mieście Łodzi". [zobacz]
Teodor Finster zajął miejsce brata również prywatnie, żeniąc się w 1902 r. (akt 255) z wdową po Ferdynandzie, Pauliną Marią Krause.
Przed I wojną światową firma Teodora Finstera stała się największą fabryką pluszu na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego.
Pomimo dużych strat wyniesionych z I wojny, zakłady Finstera wznowiły produkcję w 1918 r.
W pierwszej połowie lat 30-tych XX w. przedsiębiorstwo zostało powiększone o sąsiadujące obiekty przemysłowe, należące wcześniej do Tobiasza Bialera.
Powołana w 1935 r. spółka akcyjna "Łódzka Manufaktura Pluszu i Dywanów Teodor Finster" zajmowała teren fabryczny pomiędzy obecna ulicą Dowborczyków, a Kilińskiego i zatrudniała 350 robotników (MA).
MA (materiały archiwalne) - zobacz
Wigury
Piłsudskiego
Roosevelta
Nawrot
Tuwima
Moniuszki
Traugutta
Narutowicza
Jaracza
Rewolucji 1905
Tymienieckiego
Brzeźna
pl. Wolności
Radwańska
pl. Wolności
Żwirki
Mickiewicza
Zamenhofa
Andrzeja
6 Sierpnia
Zielona
Więckowskiego
Próchnika
piotrkowska-nr.pl
© Wszystkie prawa zastrzeżone
Czerwona