ulica Piotrkowska 12
ulica Piotrkowska 12 nr hip. 252
do 1850 r. nr 55
W lutym 1826 r. spisano w łódzkim Magistracie dokument następującej treści:
Przede mną, Burmistrzem miasta Łodzi, stanąwszy osobiście Jan Beyer [Beier], kupiec, z rekomendacji P. Maysner, kupca w mieście Zgierzu osiadłego, przybyły, zadeklarował co następuje.
Przybywszy do kraju tutejszego z Wielkiego Księstwa Warszawskiego, a mianowicie z miasta Międzyrzycza, zamierzyłem ostatecznie osiąść w mieście tutejszym, z obowiązkiem utrzymywania na zawsze kupiectwa Nowej Osadzie dotąd zbywającego.
Beier zadeklarował również wystawienie domu dwufamilijnego długości łokci 32, szerokości łokci 22, z drzewa, na podmurowaniu, dachówką krytego.
* - 1 łokieć = 0,576 m
Trudno powiedzieć czy Beier wystawił dom frontowy. Późniejsze dokumenty wymieniają nieco mniejszy obiekt.
Zgodnie z deklaracyą pod dniem 7/19 lutego 1847 r. narożną nieruchomość przy Piotrkowskiej 12 objął kowal Andrzej Chałupski (Halupski, Halopski), który od 1838 r. zajmował pobliską posesję, przy ówczesnej Południowej 53 (dz. Rewolucji 1905 r. 5).
Rodzina Chałupskich osiedliła się w Łodzi już w 1826 r., kiedy to ojciec Andrzeja, Jakub Chałupski, objął plac nr 189 na Nowym Mieście (dz. Piotrkowska 34-36).
Po śmierci Andrzeja Chałupskiego (zm. 1850) i jego żony Elżbiety z d. Walter (zm. 1848), nieruchomości przy Piotrkowskiej i Południowej przeszły w ręce ich dzieci: Henrietty, Pauliny, Augusta i Karola. Przez licytację publiczną, na drodze działów sądowych w Trybunale Cywilnym Guberni Warszawskiej, jedynymi właścicielami obu nieruchomości zostali córka Henrietta i jej mąż Józef Schulz (ślub 1848 akt 104).
Córka Andrzeja i Elżbiety, Paulina Chałupska, poślubiła w 1850 r. Franciszka Lawina - zobacz rodzina Lawin.
Zobacz przedstawicieli rodziny Chałupskich na Piotrkowska Tree.
Na mocy umowy kupna-sprzedaży, sporządzonej we wrześniu 1860 r., małżonkowie Henrietta i Józef Schultz sprzedali nieruchomość przy Piotrkowskiej 12 Józefowi Lissner za summę złotych polskich dwadzieścia sześć tysięcy czyli rubli srebrem trzy tysiące dziewięćset.
Po śmierci Józefa Lissnera (zmarł w styczniu 1863 r.), na mocy kontraktu z lutego 1863 r., nieruchomość kupił Jakób Böhm.
Na froncie Piotrkowskiej stał w tym czasie parterowy dom drewniany mieszkalny pod dachówką, mający długości łokci 30, szerokości łokci 16, a wysokości łokci 5 nowej miary polskiej.
* - 1 łokieć = 0,576 m
W grudniu 1864 r. Böhm sprzedał nieruchomość rzeźnikowi, Konradowi Gröne.
W podaniu do Magistratu, w 1865 r., Gröne pisał:
Mam zamiar do domu jaki posiadam pod Nº 252 przy ulicy Piotrkowskiej [dz. Piotrkowska 12], z lewej strony plac pusty ogrodzić od ulicy parkanem murowanym, długości łokci 6½, szeroki 1.
Od 1874 r., przez kolejne 34 lata, nieruchomość należała do Izraela Sendrowicza.
Pierwszym obiektem murowanym na posesji przy Piotrkowskiej 12 (pomijając murowaną przybudówkę w północnej części domu frontowego), wystawionym prawdopodobnie już przez Sendrowicza (nie jest jeszcze obecny na planie R. Micińskiego z 1873 r., a jest już naniesiony na planie tego samego autora z 1877 r.), był budynek we wschodniej części działki, stojący na froncie ulicy Południowej. W połowie lat 90-tych, przed wystawieniem kamienicy narożnej, był to dom dwupiętrowy.
W 1898 r. Sendrowicz wystawił trzypiętrową kamienicę narożną, według projektu Dawid Lande. Na jej budowę uzyskał pożyczkę od Towarzystwa Kredytowego, w wysokości 42.700 rubli. Według tego samego projektu podwyższono o jedno piętro kamienicę na froncie ulicy Południowej.
Pod koniec pierwszej dekady XX w. nieruchomość przeszła w ręce Ezriela Libermana. Taryfa domów z 1920 r. wymienia sukcesorów E. Libermana jako właścicieli.
Archiwalne dokumenty budowlane:
1897 – „O budowie przez Izraela Senderowicza murowanego, trzypiętrowego domu z podobnymi oficynami i nadbudowie trzeciego piętra nad istniejącym dwupiętrowym domem pod numerem 252 na rogu ulic Piotrkowskiej i Południowej”. [zobacz]
1910 – „Projekt przebudowy przez Izraela Zelmanowicza i Sulejmana Karalowa pomieszczenia piwnicznego w murowanym, trzypiętrowym domu Ezriela Libermana pod numerami 12 i 2 na rogu ulic Piotrkowskiej i Południowej w mieście Łodzi”. [zobacz]
Ogłoszenia prasowe:
- Jakób Orbach Skład papieru, materiałów piśmiennych i rysunków
- Henryk Hüffer Przędzalnia wigoni i wyrobów trykotowych
- Henryk Górski Kantor agenturowo-komisowy
- I. Baumzecer Skład oświetlenia gazożarowego
- Jan Haneman Kantor wymiany i loterji
- Jan Hauk Mechaniczna fabryka pończoch w Aleksandrowie
Wigury
Piłsudskiego
Roosevelta
Nawrot
Tuwima
Moniuszki
Traugutta
Narutowicza
Jaracza
Rewolucji 1905
Brzeźna
pl. Wolności
Radwańska
pl. Wolności
Żwirki
Mickiewicza
Zamenhofa
Andrzeja
6 Sierpnia
Zielona
Więckowskiego
Próchnika
piotrkowska-nr.pl
© Wszystkie prawa zastrzeżone