Piotrkowska

Tree

 

ulica Piotrkowska 116

ulica Piotrkowska 116 nr hip. 536

do 1850 r. nr 79

 

Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego w lipcu 1834 r., plac nr 79 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 116) objął Franciszek Taufmann.

Na froncie stanął parterowy dom drewniany.

 

Aktem z lipca 1844 r. Taufmann sprzedał nieruchomość kasyerowi miastaStanisławowi Gozdowskiemu.

Stanisław Gozdowski (1777-1857) był rodowitym łodzianinem. Na początku lat 50-tych do Stanisława Gozdowskiego i jego zięcia, Tomasza Sudry, należały nieruchomości przy Nowomiejskiej 22, 23 i 24 (obecnie teren parku Staromiejskiego po zachodniej stronie Nowomiejskiej, przed Podrzeczną). 

Rodzina Gozdowskich była skoligacona z innymi rodzinami łódzkich staromieszczan, których przedstawiciele zaznaczyli swoją obecność na ulicy Piotrkowskiej:

Zobacz przedstawicieli rodziny Gozdowskich na Piotrkowska Tree.

 

Aktem z października 1846 r. Gozdowski sprzedał nieruchomość Józefowi Petzold.

Józef Petzold, czeski Niemiec, syn Michała i Katarzyny z d. Goldberger, był bratankiem Krzysztofa Petzolda - zobacz rodzina Petzold.

W 1839 r. Józef Petzold ożenił się z Teresą Hesse (akt 54). Syn Józefa i Teresy, Ferdynand Petzold, ożenił się w 1883 r. z Józefiną Matz, córką Jana Matza. Rok po śmierci Józefiny (zmarła w 1889 r.) Ferdynand ożenił się z Emilią Donert, córką Emanuela i Marii Anny Wolanek.

 

W dokumencie sporządzonym w łódzkim Magistracie, w maju 1865 r., czytamy:

Petzold podzielił na dwie równe części [nieruchomość], po prętów 169 mające, z tych pierwszą, Nº 536 od ulicy Piotrkowskiej, zatrzymał dla siebie, a drugą, Nº 536a od ulicy Dzikiej [dz. Sienkiewicza], wedle protokołu z daty dzisiejszej i uchwały Rady Miejskiej z dnia 28 kwietnia r. b., odstąpił dla Juliusza Schefer.

Na froncie Piotrkowskiej stał w tym czasie dom z drzewa mieszkalny pod gontem mający długości łokci* 26½, szerokości łokci 12, a wysokości łokci 4½ nowej miary polskiej.

* - 1 łokieć = 0,576 m

W połowie lat 70-tych Petzold wykupił grunt działki.

1875-1876 - "O wykupie czynszów przez Józefa Bezolda [Petzolda] z placu nr 79/536 w mieście Łodzi". [zobacz]

 

Przynajmniej od pierwszej połowy lat 80-tych zachodnia połowa posesji, od strony ulicy Piotrkowskiej, należała do  Janasza Warszawskiego.

Trzypiętrowa kamienica frontowa została wystawiona według projektu z 1883 r., a do końca lat 80-tych powstały liczne oficyny.

1888 – „O budowie przez Janasza Warszawskiego murowanego, trzypiętrowego domu mieszkalnego oraz murowanej piętrowej kuczki pod numerem 536 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

 

Na początku lat 90-tych Janasz Warszawski był już właścicielem całej nieruchomości przy Piotrkowskiej 116, kończącej się na ulicy Mikołajewskiej (dz. Sienkiewicza 61), oraz zachodniej połowy, od strony ulicy Piotrkowskiej, nieruchomości przy Piotrkowskiej 114.

W połączonych podwórzach obu posesji stanęły zarówno oficyny mieszkalne, jak i fabryczne.

1894 - "O budowie przez Janasza Warszawskiego ręcznej tkalni chustek wełnianych składającej się z murowanej, trzypiętrowej, podpiwniczonej oficyny mieszkalnej z poddaszem, murowanej trzypiętrowej oficyny z poddaszem dla ręcznych warsztatów tkackich i murowanej, parterowej wiaty". [zobacz]

1896 - "Projekt budowy dwóch, trzypiętrowych, podpiwniczonych, murowanych oficyn z poddaszem dla tkalni mechanicznej i parterowego ustępu na nieruchomości Janasza Warszawskiego pod numerami 535 i 536 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

Ok. 1897 r. powstał jeszcze jeden, charakterystyczny obiekt użytkowy. W tylnej części podwórza Piotrkowskiej 114/116 stanął parterowy magazyn, z głębokimi, sklepionymi piwnicami, pełniącymi rolę lodowni. W budynku mieściły się magazyny, sklepy i składy fabryczne. Po I wojnie funkcjonowała tam drukarnia, sala gimnastyczna i składy w piwnicach.

1896 – „Projekt budowy murowanego, parterowego, podpiwniczonego budynku magazynowego i murowanej, podpiwniczonej, trzypiętrowej oficyny mieszkalnej z poddaszem na nieruchomości Janasza Warszawskiego pod numerami 535 i 536 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

Obiekty fabryczne w podwórzu Piotrkowskiej 114/116 były dzierżawione przez wiele firm różnych branż - zobacz.

 

Na przełomie XIX i XX w. Janasz Warszawski wystawił kolejne zabudowania przemysłowe.

1900 - "Projekt zamienny budowy murowanej, trzypiętrowej oficyny z poddaszem - tkalni, parterowych: kotłowni i maszynowni, projekt dobudowy murowanej, trzypiętrowej tkalni mechanicznej, trzypiętrowej, podpiwniczonej oficyny mieszkalnej dla służby fabrycznej i murowanego, parterowego budynku gospodarczego na nieruchomości Janasza Warszawskiego pod numerami 535 i 536 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

 

Warszawski wystawił również kamienicę frontową przy obecnej ulicy Sienkiewicza 61.

Pierwszy projekt, który zakładał wykorzystanie istniejącego, parterowego domu murowanego, został zmieniony.

1899 - "Projekt murowanego, trzypiętrowego domu mieszkalnego, takich samych, w części z poddaszem, oficyn, w zamian planu zatwierdzonego przez Rząd Gubernialny Piotrkowski z dnia 31 lipca 1899 roku za numer 23, a także projekt trzypiętrowej, podpiwniczonej oficyny z poddaszem [na nieruchomości] Warszawskiego przy ulicy Mikołajewskiej pod numerem 66/536a [powinno być 61/536a] w mieście Łodzi". [zobacz]

Projekt z 1900 r., dotyczący budowy tkalni, przedstawia istniejącą już trzypiętrową kamienicę frontową, z przyległymi oficynami. Taki stan zabudowy jest jeszcze widoczny na zdjęciu lotniczym z 1989 r. (zobacz). Po wyburzeniach pozostał tylko południowy fragment. elewacji frontowej. Plan W. Starzyńskiego, z ostatnimi naniesieniami z połowy pierwszej dekady XX w., prezentuje inny obraz. Do wyjaśnienia. 

 

Ok. 1904 r., być może po śmierci Janasza Warszawskiego, właścicielem nieruchomość przy Piotrkowskiej 116 został Adolf Zakson.

 

W drugiej dekadzie XX w. obie posesje, przy Piotrkowskiej 114 i 116, należały do małżeństwa Chany Szyfry i Abrama Szlamy Freind (Freund).

Taryfa domów z 1920 r. wymienia nadal małżeństwo Freind jako właścicieli.

 

Obiekty przemysłowe przy Mikołajewskiej 61, ok. 1904 r. przeszły w ręce firmy "Landau i Co.", a w drugiej dekadzie XX w. należały do małżeństwa Ryfki i Szmelke Plucera vel Pilicera, właścicieli sąsiedniej nieruchomości, przy Mikołajewskiej 63. 

Fabryka przy Mikołajewskiej 63 została wystawiona w 1894 r. przez Abrama Chaima Zelwera.

W pierwszych latach XX w. fabryka Zelwera przeszła w ręce Tow. Akc. Przędzalni "Henryk Birnbaum" i była wykorzystywana przez powiązane z Birnbaumem Tow. Akc. Przędzalnia Wełny Czesankowej „Dąbrówka”.

1903 - "Projekt murowanego, parterowego budynku mieszczącego stołówkę dla robotników i mieszkanie dla stróża na nieruchomości Towarzystwa Akcyjnego Przędzalni Wełny Czesankowej „Dąbrówka” pod numerem 537 przy ulicy Mikołajewskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

Fabryka przy Sienkiewicza 61 była wykorzystywana przez różne podmioty - zobacz.

 

 

Ogłoszenia prasowe:

  • Ch. i M. Schröter Fabryka wyrobów wełnianych
  • Herman Danziger Fabryka pudełek prasowanych nielepionych
  • S. M. Spiewak Fabryka kartonów fotograficznych
  • Jan Cebula Pralnia i farbiarnia chemiczna
  • N. L. Białek Fabryka sznurowadeł
  • N. L. Boms Fabryka tasiem sznurowadeł
  • Dancygier i Braun Fabryka pończoch
  • B. Freund Fabryka firanek i kap
  • Henoch Warszawski Skład metali
  • Sz. Fried Fabryka przyborów tkackich
  • E. Margolin (daw. Sz. Fried) Fabryka i skład artykułów technicznych
  • Henryk Bloch i S-ka Fabryka pończoch
  • Piotr Feder Restauracja myśliwska „Hubertus”
  • M. Jakubowicz Fabryka pończoch i skarpetek
  • Karol Koischwitz Skład pianin i fortepianów
  • Bracia Basiewicz Wyrób manufaktury
  • J. Józefowicz Fabryka pończoch
  • Jakób Lent i S-ka Fabryka i sprzedaż płócien filtracyjnych
  • Bracia Baumgarten i S-ka Fabryka knotów i sznurowadeł
  • Natan Kopel Angielska przędzalnia i czesalnia

 

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej
27 marca 2015
Piotrkowska_116
Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone

Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej