Skorupki

ulica Piotrkowska 67

ulica Piotrkowska 67 nr hip. 776

do 1850 r. nr 126

Najbardziej znana historia posesji przy Piotrkowskiej 67, to dzieje hotelu, a w szczególności teatru „Victoria”, ale cofnijmy się na chwilę do czasów "przedvictoriańskich".

Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego we wrześniu 1829 r., plac nr 126 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 67) objął tkacz przybyły z Czech, Antoni Reinhold.

Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki płucienniczo bawełnianej, składającej się z 2 warsztatów, przy której 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia domu drewnianego pod gontami.

W latach 30 i 40-tych nieruchomość należała do Krystiana Henryka Zauche.

Córka Krystiana Henryka i jego żony Anny Zofii z d. Müller, Krystyna Zofia Zauche, poślubiła w 1839 r. Karola Augusta Rösslera.

Syn Krystiana Henryka i Krystyny Zofii, Karol Adolf Zauche, ożenił się w 1848 r. z Krystyną Rachelą Schäfer.

Zobacz przedstawicieli rodziny Zauche na Piotrkowska Tree.

Na początku lat 50-tych właścicielka posesji była Justyna Zerfass.

Przynajmniej od drugiej połowy lat 50-tych nieruchomość była w rękach rodziny Guse (zobacz poniżej). W 1857 r. wymieniony jest August Guse, a w latach 60-tych Marcin Guse, starszy brat Augusta.

W połowie lat 70-tych Marcin wykupił grunt nieruchomości.

1875-76 - "O wykupie czynszów przez Marcina Guse z placu nr 126/776 w mieście Łodzi". [zobacz]

Wkrótce po wykupieniu gruntu, nieruchomość kupił Juliusz Kunitzer, który błyskawicznie sprzedał ją Wilhelmowi Kern.

Na posesji kupionej od Juliusza Kunitzera, za 12 tys. rubli, Wilhelm Kern wybudował w 1876 r. dwupiętrowy hotel „Victoria”, z ok. 30 pokojami gościnnymi i restauracją. Na parterze hotelu, od frontu Piotrkowskiej, mieściły się trzy sklepy.

Hotel dzierżawił najpierw Ludwik Chruścicki, później Emil Freudenberg.

W 1877 r., z inicjatywy Józefa Texla, w tyle posesji Kern wystawił jednopiętrowy teatr o tej samej nazwie, funkcjonujący jako "teatr Kerna".

Na początku 1879 r. Kern sprzedał posesję, wraz z hotelem i teatrem , Józefowi Texlowi i Ludwikowi Stumpfowi, za kwotę 85 tys. rubli. Co ciekawe, Kern zapisał w kontrakcie sprzedaży bezpłatne korzystanie z połowy loży teatralnej, którą przegrodził na własny koszt.

Texel był współwłaścicielem posesji przez trzy i pół roku. W tym czasie gruntownie zmodernizował budynek teatru. Dobudowano drugie piętro i przybudówkę przed wejściem, przybyło duże pomieszczenie dla orkiestry, założono oświetlenie gazowe.

W 1882 r. Texel odstąpił Stumpfowi swoje udziały za 35 tys. rubli.

W 1888 r. całą posesje kupił dotychczasowy dzierżawca hotelu, kaliszanin, Emil Freudenberg.

W 1908 r., niestety na krótko, dyrektorem teatru "Victoria" został Aleksander Zelwerowicz, który stworzył tutaj nowoczesną, aktorsko i reżysersko, scenę. W maju 1909 r. teatr spłonął (MA), a po odbudowie obiekt nie wrócił już do pierwotnej funkcji. Urządzono w nim początkowo tor wrotkowy „Victoria Scating Palace”, potem kino "Casino" ("Kasino").

Księga inwentarzowa i właściciele nieruchomości w latach 1930-1936 (zbiory Archiwum Państwowego w Łodzi) - zobacz

MA (materiały archiwalne) - zobacz

Piotrkowska 67 - zdjęcia współczesne

Archiwalne dokumenty budowlane:

1895 – „Projekt budowy murowanej, trzypiętrowej oficyny mieszkalnej, murowanej parterowej stajni, murowanej, dwupiętrowej budowli z przodu teatru i murowanych przybudówek z tyłu teatru i murowanego pisuaru u Emila Freudenberga pod numerem 776/67 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

1904 – „O dobudowie przez Emila Freudenberga trzypiętrowej murowanej oficyny i innych [budowli] pod numerem 67/776 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

1910 – „Projekt wyburzenia filarów z rozszerzeniem i wyburzeniem drzwi i umieszczenia belek żelaznych [nośnych] na parterze dwupiętrowego domu mieszkalnego Emila Freudenberga pod numerem 67/776 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi”. [zobacz]

Ogłoszenia prasowe:

• Hotel „Victoria”
• A. Sznajder Zakład fryzjerski i perfumerya
• „Zygmunt” Magazyn bielizny i artystyczna fabryka figur terakotowych i alabastrowych
• L. Prądzyński Skład wyrobów tytuniowych
• „Kasino” Teatr kinematograficzny
• Franciszek Fuchs i S-owie Wyroby czekoladowe
• Karol Koischwitz
• A. i I. Wowsi Fabryka wyrobów włókienniczych

rodzina Guse

Zobacz przedstawicieli rodziny Guse na Piotrkowska Tree.

Tkacz, później majster tkacki Marcin Guse, urodzony w 1817 r. w Wielkim Księstwie Poznańskim, ożenił się w Łodzi, w 1839 r., z Anną Rozyną Beutler (akt 64). Z tego związku, w 1844 r., przyszła na świat córka, Krystyna Paulina (akt 23), która wyszła za mąż za Karola Eiserta (ślub 1864 r. akt 56).

Rodzinną nieruchomością rodziny Guse był plac o nr hip. 789 przy ulicy Wólczańskiej (dz. Wólczańska 27-29). Na froncie posesji stał dom drewniany z przybudowaniem.

Przynajmniej od lat 50-tych Marcin Guse był również właścicielem nieruchomości przy Wólczańskiej 832 (dz. Wólczańska 117-119), należącej wcześniej do Krzysztofa i Wilhelma Fryderyka Beutlerów, krewnych żony Marcina.

Anna Rozyna zmarła młodo, w 1853 r. Drugą żoną Marcina została Karolina Dorota Erhardt (akt 104). Z tego związku, w 1864 r., przyszedł na świat syn, Robert Guse (metrykalnie Karol Robert, akt 488), który poślubił Emmę Schweigert (ślub 1897 akt 168), córkę Ludwika Schweigerta. Córka Marcina i Karoliny Doroty, Ida Ludwika Guse, wyszła za mąż, w 1890 r., za Oskara Bennicha, syna Karola Bennicha.

Spadkobiercy Marcina (zmarł w 1884 r.) podzielili nieruchomość przy Wólczańskiej 789.

Południowa część działki (dz. Wólczańska 29) przypadła wdowie, Karolinie Guse. Nieruchomość przy Wólczańskiej 29 pozostawała w rękach rodziny Guse (Ludwika Guse voto Schmidt) do wybuchu II wojny światowej.

Część północną (Wólczańska 27) kupił Naftali Hersz Poznański, który wystawił murowane obiekty mieszkalne i fabryczne.

1891 - "O budowie przez Hersza Poznańskiego murowanego, trzypiętrowego domu mieszkalnego, takiej samej piętrowej oficyny i ustępów na nieruchomości numer 789a przy ulicy Wólczańskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

1892 - "O zatwierdzeniu projektu budowy przez Naftulę Poznańskiego murowanej, trzypiętrowej przędzalni z poddaszem i tkalni mechanicznej wyrobów wełnianych, maszynowni, komina i parterowego składu pod numerem 789a przy ulicy Wólczańskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

Pod koniec lat 90-tych XIX w. nieruchomość przy Wólczańskiej 27 przeszła w ręce Jakuba Hertza, który wynajmował budynki przemysłowe innym podmiotom. Na początku XX w. funkcjonowała tutaj fabryka kartonaży Karola Prusse.

W okresie międzywojennym pod adresem Wólczańskiej 27 działało kilkadziesiąt firm różnych branż.

W drugiej połowie lat 30-tych XX w., w części dawnych zabudowań fabrycznych, mieściła się hachszara "Kibuc Bilu" - zobacz.

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Tymienieckiego

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone

Czerwona