ulica Piotrkowska 215
ulica Piotrkowska 215 nr hip. 702
do 1850 r. nr 203 + ½ 204 zobacz
Na mocy Protokołu Deklaracyjnego, spisanego w listopadzie 1828 r., plac nr 203 i połowę placu 204 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 215) objął tkacz przybyły z Saksonii, Krystian Gottlieb Seeliger.
Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki płócienniczo-bawełnianej składającej się z 3 warsztatów, przy których 3 czeladzi użytych będzie, oraz wystawienia domu drewnianego dachówka krytego.
Stosownie do protokołu spisanego w łódzkim Magistracie, w marcu 1842 r., Seeliger sprzedał nieruchomość kupcowi, Karolowi Wilhelmowi Gehlig (zobacz także rodzina Gehlig).
W 1842 r. na froncie Piotrkowskiej stał dom murowany mieszkalny pod dachówką, długości łokci* 40, szerokości łokci 20, a wysokości łokci 5 nowej miary polskiej.
* - 1 łokieć = 0,576 m
W lokalu frontowym Gehlig otworzył jeden z nielicznych jeszcze sklepów przy ulicy Piotrkowskiej. Kilka lat później, w 1850 r., w całej Łodzi było 120 sklepów, w tym tylko 24 na Piotrkowskiej. Skład Gehliga oferował towary korzenne, materiały farbiarskie, przędzę i towary łokciowe bawełniane.
W latach 40-tych i 50-tych XIX w. firma handlowa Karola Wilhelma Gehliga dynamicznie się rozwijała. O ówczesnej pozycji jej właściciela może świadczyć wysokość składki przeznaczonej na tworzenie Cmentarza Starego przy ulicy Ogrodowej. Ciekawy opis dokumentów, z lat 1856-58, przedstawia „Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi” z 1938 r.:
Niemniej interesująco przedstawia się dokument, stwierdzający jak sobie radzono ze zdobyciem funduszów niezbędnych na zakupienie terenów pod cmentarze. Zachowała się po dzień dzisiejszy szczegółowa lista obywateli, zobowiązanych do płacenia. Lista ta dowodzi, iż przeprowadzono w tym względzie podział mieszkańców na obywateli pięciu klas stosownie do zamożności. Dwie pierwsze klasy, a więc obywatele najzamożniejsi płacili w rublach, w ten sposób, że klasa pierwsza wnosiła po 8 rubli, klasa druga po trzy ruble, klasa trzecia po 45 kopiejek, klasa czwarta po 20 kopiejek i klasa piąta, najmniej zamożna, po 15 kopiejek. Z listy tej .dowiadujemy się poza tym, że ówczesny prezydent m. Łodzi Franciszek Traeger należał do obywateli klasy trzeciej i wpłacił na rzecz nabycia terenów cmentarnych 45 kopiejek, a ówczesny aptekarz Lainweber, obywatel klasy drugiej uiścił opłatę w wysokości rubli trzech. Karol Rejman rubli 8. Lista wspomina również i o zawodach z jakich utrzymywali się mieszkańcy, płacący na rzecz cmentarza. Spotykamy tu pozycje, mówiące, że obywatel Ludwik Geyer wpłacił 13 rubli 15 kopiejek, Peters Jakub rubli 8, Sztajnert Karol rubli 8, Eisert Gothelf rubli 3, Gehlig Karol Wilhelm rubli 8, Kunkei Michał rubli 3, Szajbler Karol rubli 8. Moes Frydrych Karol, rubli 8, Grohman Traugot rubli 8, większość natomiast wpłacała przeważnie składki drobne, od 45 do 15 kopiejek. Wszystkich obywateli, płacących składkę na rzecz cmentarzy grzebalnych, było 666. Zbiórka tych składek przyniosła w sumie 393 ruble i 75 kopiejek. Listę składek już po jej zamknięciu podpisał prezydent Fr. Traeger oraz radni miejscy Czapliński, K. Trenkler.
Z osobą Karola Wilhelma Gehliga jest związana również historia nieruchomości przy Piotrkowskiej 30-32, oraz Piotrkowskiej 165.
Kontraktem z marca 1865 r. Karol Wilhelm sprzedał nieruchomość przy Piotrkowskiej 215 swojemu bratankowi, Adolfowi Gehlig (zobacz także rodzina Gehlig), który w latach 50-tych przybył do Łodzi z Rawicza, rodzinnego miasta rodziny Gehligów i w początkowym okresie terminował w firmie stryja.
Można przypuszczać, że pod koniec lat 60-tych, po sprzedaży wszystkich nieruchomości (również przy Widzewskiej 1070, dzisiaj zachodnia strona Kilińskiego u zbiegu Tylnej), Karol Wilhelm opuścił Łódź, a jego bratanek, Adolf, prowadził dalej firmę handlową pod szyldem "Karol Wilhelm Gehlig".
Piętrowy dom frontowy powstał prawdopodobnie w połowie lat 80-tych.
Ok. 1908 r., nieruchomości przy Piotrkowskiej 215 i 213, należące wtedy do wdowy po Adolfie, Idy Gehlig, przejął Bank Handlowy w Warszawie.
Zobacz przedstawicieli rodziny Gehlig na Piotrkowska Tree.
Taryfa domów z 1920 r. podaje Sp. Akc. J. John jako właściciela nieruchomości przy Piotrkowskiej 213 i 215.
Na wyjaśnienie czeka postać Karola von Gehliga, współzałożyciela częstochowskiej fabryki zapałek, zbudowanej w 1881 r. przez spółkę "Gehlig i Huch" - fabryka w Częstochowie istnieje do dzisiaj i produkuje zapałki sygnowane dobrze rozpoznawalną grafiką czarnego kota.
Lokalizacja składu fabryki zapałek, na przełomie XIX i XX w., pod adresem siedziby przedsiębiorstwa "Karol Wilhelm Gehlig", z pewnością nie jest przypadkowa. Należy sadzić, iż Karol von Gehlig był przedstawicielem tej samej, licznie reprezentowanej rodziny, co Gehligowie związani z Łodzią.
Ogłoszenia prasowe:
- Karol W. Gehlig Składy hubudynekrtowe towarów kolonialnych i chemicznych
- Fabryka Zapałek Chemicznych Gehlig i Huch w Częstochowie Skład w Łodzi
- A. Domański Hurtowy skład piwa
- B-cia Kieszkowscy Dom handlowy
- Wzajemny Związek Stow. Spożywczych Oddział w Łodzi
Wigury
Piłsudskiego
Roosevelta
Nawrot
Tuwima
Moniuszki
Traugutta
Narutowicza
Jaracza
Rewolucji 1905
Brzeźna
pl. Wolności
Radwańska
pl. Wolności
Żwirki
Mickiewicza
Zamenhofa
Andrzeja
6 Sierpnia
Zielona
Więckowskiego
Próchnika
piotrkowska-nr.pl
© Wszystkie prawa zastrzeżone